Αναδρομή στις ευρωεκλογές: 1999 – Ο Σημίτης έλαβε το… μήνυμα και ο Καραμανλής έδειξε τα… δόντια του (Video/Photo)

Οι ευρωεκλογές του 1999 είχαν την ακριβώς αντίθετη χρονική αλληλουχία από εκείνη του 1994. Προηγήθηκαν των βουλευτικών εκλογών, ενώ οι προηγούμενες είχαν ακολουθήσει τις εθνικές κάλπες. Γι’ αυτό και απέκτησαν με την έναρξη της προεκλογικής περιόδου ένα χαρακτήρα “γενικής πρόβας” για τις εθνικές που αναμένονταν – και οι οποίες έγιναν τελικά εννέα μήνες μετά, τον Απρίλιο του 2000. Διεξήχθησαν την Κυριακή 13 Ιουνίου.

Με αυτό το δεδομένο η μάχη των ευρωεκλογών του 1999 έλαβε γρήγορα χαρακτηριστικά γενικότερης πολιτικής

Η συγκυρία ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, καθώς το ΠΑΣΟΚ βρισκόταν στην εξουσία ήδη από το 1993, ενώ ο Κώστας Σημίτης διάνυε τον τέταρτο χρόνο στην πρωθυπουργία, εφαρμόζοντας μία σχετικά περιοριστική οικονομική πολιτική, με στόχο να πετύχει την ένταξη της χώρας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση – δηλαδή στο Ευρώ. Το κλίμα μίας γενικότερης αμφισβήτησης για σειρά πολιτικών και κινήσεών του ήταν έντονο και η ανησυχία έκδηλη για την έκφραση αυτής της δυσαρέσκειας στην κάλπη.

Από την άλλη, ο Κώστας Καραμανλής είχε κλείσει ήδη δύο χρόνια στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας και είχε καταφέρει να ελέγξει το εσωκομματικό μέτωπο με τις διαγραφές κορυφαίων στελεχών, που τον αμφισβητούσαν (Σουφλιάς, Ανδριανόπουλος κα.), ενισχύοντας το αρχηγικό του προφίλ. Αλλά ήταν ακόμα αμφίβολο εάν μπορούσε να πείσει ότι ήταν έτοιμος να κυβερνήσει, καθώς δεν είχε συμπληρώσει καν τα 43 χρόνια και δεν διέθετε εμπειρία από κυβερνητική διαχείριση. Θα ήταν λοιπόν η πρώτη μεγάλη δοκιμασία για τον ίδιο από την ώρα που πήρε το τιμόνι της ΝΔ. Με τα γκάλοπ να του δίνουν πάντως αέρα.

Το γενικότερο πολιτικό κλίμα «έδειχνε» ότι στις ευρωεκλογές η ΝΔ θα κέρδιζε με διαφορά το ΠΑΣΟΚ και τον Κώστα Σημίτη – όπως φαίνεται και από το σχετικό πρωτοσέλιδο του Ποντικιού. Ωστόσο τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν ακριβώς έτσι.

Είχαν προηγηθεί οι βομβαρδισμοί του ΝΑΤΟ στη Σερβία, που είχαν φέρει την Αθήνα σε δύσκολη θέση, και την κοινή γνώμη απέναντι στους συμμάχους της χώρας.

Στην οικονομία, τα μηνύματα που έρχονταν από την Ευρώπη έδειχναν τη διαφαινόμενη επιτυχία της πορείας προς την ΟΝΕ.

Ηταν η εποχή που οι τράπεζες χορηγούσαν άκριτα πιστωτικές κάρτες και δάνεια – ακόμα και «για διακοπές». Το Χρηματιστήριο της Αθήνας βρισκόταν σε ξέφρενη – πλήν έωλη όπως αποδειχθηκε αργότερα – πορεία.

Πολλά πρωτοσέλιδα απασχολούσε η προετοιμασία της χώρας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, προετοιμασία που ακόμα δεν είχε μπει σε σωστές ράγες με αποτέλεσμα οι κίτρινες κάρτες από τη ΔΟΕ να έρχονται η μία μετά την άλλη.

Ολα τα παραπάνω θέματα απασχόλησαν την προεκλογική περίοδο.

Το ΠΑΣΟΚ, που μετρούσε ήδη πέντε χρόνια στην εξουσία, εκ των οποίων τα τρία με αρχηγό και πρVθυπουργό τον Κώστα Σημίτη είχε ως βασικό προεκλογικό σύνθημα το «Ισχυρή Οικονομία-Ισχυρή Ελλάδα».

Βασικό σύνθημα στην προεκλογική εκστρατεία της ΝΔ είναι το «Νέο Ξεκίνημα».

Το βασικό σύνθημα του ΚΚΕ είναι «ΟΧΙ στην ΟΝΕ. Ψήφο στο ΚΚΕ» ενώ στις αφίσες του κόμματος κυριαρχεί το «κέρδη στο κεφάλαιο, δεινά στο λαό».

Βασικό μήνυμα της εκλογικής διακήρυξης του ΣΥΝ είναι το «Να σταματήσουμε τον πόλεμο-να αλλάξουμε την Ευρώπη-να αλλάξουμε την Ελλάδα».

Τον ίδιο χρόνο, στην Ευρώπη, τίθεται σε εφαρμογή η Συνθήκη του Άμστερνταμ η οποία καλύπτει κάποια κενά της συνθήκης του Μάαστριχτ και θεσπίζει τη θέση του ύπατου εκπροσώπου για τη διαχείριση της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής.

Στη Συνθήκη του Άμστερνταμ, η Ελλάδα καταφέρνει να περάσει ρύθμιση για την προστασία των συνόρων και την ακεραιότητα των κρατών μελών.

Στις ευρωεκλογές το ΠΑΣΟΚ έχει απώλειες και χάνει την πρώτη θέση στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων.

Η αποχή φτάνει 29,75%.

Η Πολιτική Άνοιξη δεν καταφέρνει να πιάσει το 3% και μένει εκτός ευρωβουλής. Ο Αντώνης Σαμαράς θα συνέχιζε, όπως έχει πέι ο ίδιος να «κοιτάει τους τοίχους του σπιτιού του» για κάποια χρόνια ακόμα. Αντίθετα εκλέγει δύο ευρωβουλευτές το ΔΗΚΚΙ του Δημήτρη Τσοβόλα.

Με τις ευρωεκλογές της 13ης Ιουνίου 1999 στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο εκπροσωπούνται

Νέα Δημοκρατία με ποσοστό 35,98% και 9 έδρες

ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 32,92% και 9 έδρες

ΚΚΕ με ποσοστό 8,67% και 3 έδρες

ΔΗΚΚΙ με ποσοστό 6,85% και 2 έδρες

Συνασπισμός με ποσοστό 5,17% και 2 έδρες

Με τη ΝΔ εκλέγονται ευρωβουλευτές Μαριέττα Γιαννάκου, Χρήστος Ζαχαράκης, Αντώνης Τρακατέλλης, Γιάννης Μαρίνος, Γ. Δημητρακόπουλος, Κωστής Χατζηδάκης, Χρήστος Φώλιας, Ρόδη Κράτσα, Γιάννης Αβέρωφ.

Με το ΠΑΣΟΚ ευρωβουλευτές εκλέγονται Δημήτρης Τσάτσος, Γιάννης Σουλαδάκης, Γιώργος Κατηφόρης, Γιάννης Κουκιάδης, Πέτρος Ευθυμίου, Άννα Καραμάνου, Αλέξανδρος Μπαλτάς, Μένη Μαλλιώρη, Μανώλης Μαστοράκης.

Με το ΚΚΕ ευρωβουλευτές εκλέγονται Στρατής Κόρακας, Γιάννης Θεωνάς, Κώστας Αλυσανδράκης

Με το ΔΗΚΚΙ εκλέγονται οι Δημήτρης Κουλουριάνος, Μανώλης Μπακόπουλος.

Με τον Συνασπισμό Αλέκος Αλαβάνος, Μιχάλης Παπαγιαννάκης.

Η νίκη της Ν.Δ. περιορίστηκε σε μια διαφορά 3,1% που δεν θεωρήθηκε αρκετά μεγάλη ώστε να σηματοδοτήσει απαραιτήτως ανατροπή του σκηνικού και να δώσει βεβαιότητα για νίκη και στις εθνικές εκλογές.

Την επόμενη των ευρωεκλογών η Καθημερινή έγραφε ότι η διαφορά θεωρήθηκε «ασφαλής από τους νικητές και αναστρέψιμη από τους ηττημένους».

Η εφημερίδα Τα Νέα κυκλοφόρησε με πρωτοσέλιδο τιτλο «Λάβατε το μήνυμα;». Πράγματι ο Κώστας Σημίτης φάνηκε ότι έλαβε το μήνυμα. Σε αντίθεση με τον Κώστα Καραμανλή, που λίγο μετά έφυγε, μάλλον νιώθοντας υπερβολική σιγουριά, για μακρές διακοπές στο Μαγκανάρι της Ίου, δίνοντας την εικόνα μίας “χαλαρής” αντιμετώπισης των πραγμάτων, κάτι που ενδεχομένως κόστισε στη συνέχεια.

Ο Κώστας Σημίτης αναπροσάρμοσε την πολιτική του, έκανε διορθωτικές κινήσεις στην κυβέρνηση, εξήγγειλε ένα μεγάλο πακέτο παροχών στη ΔΕΘ του Σεπτεμβρίου, ενέταξε τη χώρα στο Ευρώ, με αποτέλεσμα τον Απρίλιο του 2000 το ΠΑΣΟΚ να κερδίσει ξανά τις εθνικές εκλογές – έστω και με διαφορά μόλις 1%.

Ο Κώστας Σημίτης θα παρέμενε στην πρωθυπουργία έως το 2004.

Διαβάστε επίσης

Μαρινάκης για επίσκεψη Μητσοτάκη στην Τουρκία: Η κυβέρνηση πιστεύει στον διάλογο – Ιδιωτική η επίσκεψη Ράμα στην Αθήνα (videos)

Η νίκη των εθνικιστών στην Βόρεια Μακεδονία και το φούντωμα του «σκοπιανού» εκ νέου στην Νέα Δημοκρατία

Ελληνοτουρκικά: προσέγγιση πάση θυσία