Ελληνογερμανικές σχέσεις | Συνέδριο του Τμήματος Ιστορίας ΕΚΠΑ

Στο πλαίσιο του Συνεδρίου του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, με τίτλο «ΠΟΛΕΜΟΣ, ΚΑΤΟΧΗ, ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ, ΕΜΦΥΛΙΟΣ, Η δεκαετία του ’40 και η μακρά σκιά της», παρακολουθήσαμε χθες, ημέρα Πέμπτη 8 Νοεμβρίου του 2012, τις απογευματινές συνεδρίες που διεξήχθησαν στο Αμφιθέατρο του Ινστιτούτου Γκαίτε.

Στις αρχικές εισηγήσεις, με συντονιστή τον καθηγητή Κώστα Ράπτη, έγινε λόγος για τις «Μνήμες, χρήσεις και καταχρήσεις του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου» εκ μέρους του γερμανικού λαού και των συνεργών του. Εντύπωση

προκάλεσε η ομιλία του Γερμανού ιστορικού Wolfgang Benz, ο οποίος σκιαγράφησε την μακρά και τραυματική πορεία της υπέρβασης του ναζιστικού παρελθόντος στη χώρα του. Χαρακτηριστικά είπε ότι, μέχρι τη δεκαετία του ΄60, οι Γερμανοί συντηρούσαν ένα «ψεύδος ζωής», έχοντας απωθήσει από τη μνήμη τους τα εγκλήματα πολέμου που είχαν διαπράξει οι προκάτοχοί τους. Με τη δικαιολογία του ότι «εμείς δεν γνωρίζαμε τίποτε, ήμαστε απλά καλοί πατριώτες…», οι άνθρωποι που είχαν ζήσει τις θηριωδίες του χιτλερικού καθεστώτος είχαν κρύψει, για αυτούς και τα παιδιά τους, τις ενοχές τους μέσα στη σιωπή. Και μόνο πλέον τα εγγόνια αυτών βρήκαν το θάρρος να αναλάβουν την ευθύνη για το ιστορικό όνειδος και να μετασχηματίσουν το αίσθημα ντροπής σε ειλικρινή ματιά προς το μέλλον.

Στη μετέπειτα συζήτηση στρογγυλής τραπέζης γύρω από τις «Ελληνογερμανικές σχέσεις σήμερα – υπό τη διπλή σκιά της ιστορίας και της κρίσης», εισαγωγή έκανε ο καθηγητής Χάγκεν Φλάισερ, προς τιμήν της συνταξιοδότησης του οποίου πραγματοποίηθηκε και το όλο συνέδριο. Δημοσιογράφοι, εκπρόσωποι της ελληνικής πρεσβείας στη Γερμανία και Έλληνες πανεπιστημιακοί με ισχυρούς δεσμούς με τη γερμανική κουλτούρα αναφέρθηκαν σε στερεότυπα μεταξύ των δύο λαών, τα οποία είχαν καλλιεργηθεί από την εποχή της ναζιστικής κατοχής και αναμοχλεύτηκαν σήμερα ως συνέπεια του οικονομικού δανεισμού. Από την πρώτη στιγμή της κρίσης, ο ελληνικός λαός, ο – και από τα χρόνια της σφαγής των Καλαβρύτων – θεωρούμενος από φανατισμένους Γερμανούς ως «βρωμόλαος τιποτένιων ιθαγενών», στοχοποιήθηκε ξανά ως ο κατ’ εξοχήν «απατεώνας και τεμπέλης» της Ευρώπης και άρχισε να σφυροκοπείται από τον γερμανικό δημοσιογραφικό λαϊκισμό της Bild και άλλων εφημερίδων. Από την άλλη μεριά, η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ παρουσιάστηκε σε ελληνικές γελοιογραφίες – και όχι μόνο – ως ο νέος Χίτλερ που ήρθε να επιβάλλει στην Ελλάδα εκδικητικά το Τέταρτο Ράϊχ.

Αυτές ήταν οι γόνιμες ευκαιρίες διαλόγου και προβληματισμού γύρω από την διαπραγμάτευση και την αναθεώρηση των εθνικών μας καταβολών που δόθηκαν στο ομολογουμένως επιτυχημένο συνέδριο που διοργάνωσε το Τμήμα Ιστορίας της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών. Τέτοιες και εξίσου ενδιαφέρουσες αφορμές για ιστορική ενδοσκόπηση θα συνεχιστούν την Παρασκεύη 9 και το Σάββατο 10 Νοεμβρίου 2012, στο Αμφιθέατρο Ιωάννης Δρακόπουλος, Πανεπιστημίου 30.