Ο ρόλος του γεωμετρικού τρόπου σκέψης στην Παιδεία

“Μηδείς αγεωμέτρητος εισίτω”.

Aπαραίτητη προϋπόθεση εισδοχής–μύησης στην ανώτερη Παιδεία, κατά τα αρχαιοελληνικά πρότυπα, αποτελούσε η εις βάθος γνώση γεωμετρίας. Ιδιαίτερα στην κλασσική Αθήνα, η Γεωμετρία, και κατ’ επέκταση ο γεωμετρικός τρόπος σκέψης, αποτελούσε έναν από τους....
θεμελιώδεις άξονες της Παιδείας. Βασικό δε παιδευτικό στόχο είχε, δια της λογικής επεξεργασίας των δεδομένων βάσει πρώτων αρχών-αξιωμάτων, την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Τέτοια σκέψη συνιστούσε το θεμέλιο του κατεξοχήν νοητικού μηχανισμού για την καλλιέργεια της συνείδησης προβληματισμού και της στρατηγικής σκέψης, αλλά και αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα της πολυτρόπου νοήσεως. Τέλος συνεισέφερε στην ατομική πνευματική ελευθερία και στη διαμόρφωση σωφρόνων και ευδαιμόνων ατόμων.
Μπορεί όμως μόνη η αυστηρή λογική σκέψη να διεισδύσει στην τελική και απόλυτη αλήθεια;

Ας μην τρέφουμε ψευδαισθήσεις , ουδέποτε δύναται αποκλειστικά και μόνο η μαθηματικο-λογική σκέψη να διεισδύσει στην απόλυτη βεβαιότητα και στην τελική αλήθεια. (Αυτό έχει και μαθηματικώς αποδειχθεί το 1931 από τον εξέχοντα Μαθηματικό/Λογικοθεωρητικό Kurt Gödel στα Θεωρήματα ‘Μη Πληρότητας’)

Τουτέστιν και κατόπιν ενδελεχούς μελέτης οι πρόγονοί μας, δια της αυτονόμησης της μάθησης και με απώτερο σκοπό τη θέαση και προσέγγιση της αλήθειας, δημιούργησαν έναν κατά βάση τριθεματικό – διαθεματικό και πολυσχιδές παιδευτικό σύστημα .
Η Γεωμετρία λοιπόν μαζί με τη Γλώσσα-Φιλοσοφία και τη Μουσική (οι οποίες περιείχαν την ιδιαίτερη τους εσωτερική γεωμετρική δομή) αποτελούσαν τους τρεις κύριους πυλώνες της Κλασσικής Παιδείας, ούτως ώστε συνεργαζόμενοι να μετατρέπουν την πληροφορία σε αληθινή γνώση.

Δυστυχώς στη σύγχρονη κοινωνία «Αταλαίπωρος τοις πολλοίς η ζήτησις της αλήθειας και επί τα έτοιμα μάλλον τρέπονται.» (Θουκ. Α 20-22) . Και δυστυχέστατα το παιδευτικό μας σύστημα υπό το βάρος της κοινωνικής πίεσης, και του συγχρόνου παγκοσμιοποιημένου τρόπου ζωής, παρόλο που παρέχει τεράστιο όγκο πληροφορίας, υστερεί στην καλλιέργεια της κριτικής σκέψης.

Γι’ αυτό όσο ποτέ άλλοτε, ύψιστο χρέος των εκπαιδευτικών αποτελεί η αφύπνιση της λειτουργίας των συνειδησιακών δυνάμεων του μαθητή έτσι ώστε να καταστεί ικανός να αποσπαστεί από το πεδίο έλξης της ετερόφωτης πληροφοριοθηρικής μάθησης, και της στείρας και ανελαστικής γνωσιμαχίας, για να εισέλθει στο πεδίο έλξης της αληθινής γνώσης και της αυτόφωτης μάθησης.

Έτσι με κύριο άξονα το γεωμετρικό τρόπο σκέψης η αυτονομία της μάθησης δύναται να επιτευχθεί ερειδομένη στους παρακάτω κανόνες:

1. Η άμεση αντίληψη των πραγμάτων η οποία απαιτεί διερεύνηση, ταξινόμηση και ανάλυση των δεδομένων. Έτσι ο σπουδαστής με αυστηρή μεθοδολογική ευσυνειδησία αναλύει και ελέγχει την παρεχόμενη πληροφορία συμβάλλοντας στο διαχωρισμό της αλήθειας από τις προσχώσεις της πλάνης.

2. Η λογική επεξεργασία των δεδομένων. Δηλαδή ο συσχετισμός, η κατάταξη η ανάλυση κ