"Αρχές Διακυβέρνησης: 18. Στρέβλωση της Οικονομολογίας"

από τον Νικόδημο
1. Πουθενά στον κόσμο σήμερα δεν εφαρμόζεται η αποκόμιση των δημόσιων αξιών ή της γεωπροσόδου ή ΓΦ (= γεωφορολόγηση). Εφαρμόζεται διστακτικά σε μικρή κλίμακα στη Δανία, σε λίγες πολιτείες στις ΗΠΑ, στη Νέα Ζηλανδία, στην Ταϊβάν, στο Χονγκ Κονγκ και αλλού.
Η ειρωνεία είναι.....
πως όλοι ανεξαίρετα οι οικονομολόγοι συμφωνούν στο ότι αυτός ο φόρος είναι ο μόνος που δεν προκαλεί στρεβλώσεις στην οικονομία – δηλαδή πληθωρισμό, μείωση μισθών, ανεργία κλπ. Πχ.: –
Στο προηγούμενο φύλλο 15, §5, είδαμε πως ο Alfred Marshall, δάσκαλος του μεγάλου J. M. Keynes, δίδασκε αυτή τη φορολογία ονομάζοντάς την αποκόμιση του «δημόσιου προϊόντος» που είναι η ορθή αμοιβή, το φυσικό έσοδο, για το δημόσιο ή Κράτος. Την υποστήριξε μάλιστα ανοιχτά από τη έδρα της Πολιτικής οικονομίας στο Κέμπριτζ με επιστολή του στην ημερήσια Times, 16/11/1909.
To 1965 στο εγχειρίδιό του Economics: The Science of Prices and Incomes (Λονδίνο, Methuen), ο καθηγητής H. Speight έγραφε: « Το κύριο ελάττωμα των πλείστων φορολογικών συστημάτων είναι ότι τείνουν να στρεβλώνουν την παραγωγή … Ένας φόρος επί της προσόδου δεν θα είχε τέτοια στρεβλωτική επίδραση. Έτσι ο ιδανικός φόρος είναι ο φόρος επί της γεωπροσόδου» (σ 277).
Είδαμε πως ο νομπελίστας J. Stiglitz επίσης, ένας από τους συμβούλους του Προέδρου Κλίντον, υποστήριζε ακριβώς την ίδια άποψη πιο πρόσφατα.
Παρά ταύτα, στη σύγχρονη εποχή μας το μέτρο αυτό δεν εφαρμόστηκε στην κλίμακα που θα περίμενε όποιος γνωρίζει τις απόψεις των σοβαρών αυτών οικονομολόγων. Ο λόγος ήταν και είναι η θεληματική άγνοια που εύκολα διακατέχει τον νου των ανθρώπων όταν απειλούνται τα εδραιωμένα συμφέροντά τους. Στην περίπτωσή μας τα συμφέροντα είναι αυτά των ιδιοκτητών που έχουν, αν όχι ακριβώς μονοπώλιο, τουλάχιστον ολιγοπώλιο γαιών εις βάρος των άλλων.

2. Αργότερα, σε άλλο φύλλο θα δούμε τις προσπάθειες που έκαναν οι οπαδοί αυτού του συστήματος για την επιβολή του σε ορισμένες χώρες. Σε αυτό το φύλλο θα εξετάσουμε τη στρέβλωση και την συνακόλουθη διαφθορά της οικονομικής θεωρίας που κατόρθωσαν να επιφέρουν ορισμένοι ακαδημαϊκοί στην Αμερική γύρω στο 1890-1900.
Προτού όμως προσχωρήσουμε σε αυτό το πεδίο, ας βεβαιωθούμε πως κατανοούμε γιατί κάτοχοι εδαφών μπορούν να έχουν ολιγοπώλιο.
‘Μονοπώλιο’ είναι η κατοχή και διάθεση ενός αγαθού ή μιας υπηρεσίας από ένα άτομο ή μια επιχείρηση. Το άτομο, η επιχείρηση, έχει απόλυτο έλεγχο πάνω στην πηγή και τις πρώτες ύλες από όπου παράγεται το αγαθό και πάνω στην παροχή του. Το προσφέρει όποτε, όπου, όπως και σε όποια ποσότητα και τιμή θέλει χωρίς ανταγωνισμό.
Το ‘ολιγοπώλιο’ είναι μια παρόμοια κατάσταση αλλά τώρα υπάρχουν πιο πολλά άτομα ή εταιρείες που έχουν έλεγχο στις πηγές, στην παραγωγή και στη διάθεσή του. Υπάρχει λίγος ανταγωνισμός αλλά οι ανταγωνιστές είναι λιγοστοί κι εύκολα έρχονται σε συμφωνία για την εμπορία του αγαθού.
Σε όλες τις χώρες πολλοί άνθρωποι έχουν στην ιδιοκτησία τους την κατοικία τους. Πολλοί όμως δεν την έχουν και αναγκάζονται