H τραγωδία σαν έργο τέχνης

Αν σήμερα, η τραγωδία είναι συνώνυμο της πρόσκαιρης ανείπωτης καταστροφής, για την αρχαία Ελλάδα ήταν η φύση και η μοίρα του ανθρώπου. Η αέναη πάλη για την, δίχως Ύβρι, ενότητα του ανθρώπου με τον κόσμο και του πολίτη με την πόλη, μέσω της πολιτικής δραστηριότητας. Η μεταγενέστερη απόπειρα ενότητας αφορούσε τον άνθρωπο και τον Θεό του, η αναζήτηση του θείου, που "απεικονίστηκε" στον Θεάνθρωπο. Ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο, "κατ' εικόνα και ομοίωση" ή ο άνθρωπος το Θεό; Μικρή σημασία έχει το.....
ποιος έπλασε το "κατ' εικόνα και ομοίωση". Σημασία έχει το "κατ' εικόνα και ομοίωση", η αναζήτηση του, η προσπάθεια για ενότητα του ανθρώπου με το θείο, τον κόσμο ή τη φύση.

Ο Χέγκελ, επηρεασμένος από την γαλλική επανάσταση έβρισκε την ενότητα στο κράτος - δημοκρατία και ο μαθητής Μαρξ, εντυπωσιασμένος από τον θετικισμό, την ανάπτυξη της βιομηχανίας και τον επιστημονισμό της εποχής, έβλεπε την απελευθέρωση του ανθρώπου και την ενότητα του με τη φύση, μέσα από την κατάκτηση της, δια της τεχνικής, της εργασίας και της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων.

Ο Μαρξ, επίσης, οραματιζόταν τον εκφυλισμό του κράτους, μέσω της δικτατορίας του προλεταριάτου, πιστεύοντας πως σε λίγο όλος ο πλανήτης θα ήταν προλετάριοι στην υπηρεσία μιας χούφτας βιομηχάνων - αστών. Ο συνεργαζόμενος και συνεταιρισμένος εργάτης ήταν το πρότυπο του αυριανού ανθρώπου, που θα απελευθερωνόταν από τη φύση και την ταξική κυριαρχία, μέσω της εργασίας.

Η αρχαιοελληνική έννοια της τραγωδίας και της αναζήτησης της ενότητας συνεχιζόταν. Η τραγική αναζήτηση της εξόδου από τον ζώντα κόσμο των δακρύων έπλαθε όνειρα, ιδεολογίες, πίστη και μύθους. Ο ένας έβλεπε τη λύση της εξόδου από την τραγωδία στον άλλο κόσμο και στην ανάσταση νεκρών, ο άλλος στην κυριαρχία του κράτους - πνεύματος , ο τρίτος στην κυριαρχία της εργασίας και της τεχνικής από τον άνθρωπο, για τον άνθρωπο.

Ο κεφαλαιοκρατισμός πρότεινε και υπηρέτησε την έξοδο και τη φυγή από τον κόσμο των δακρύων, με τον ατομισμό, την ιδιώτευση και την ιδιοκτησία, σαν φυσικά ανθρώπινα αιτήματα και γεγονότα.

Σήμερα, πιότερο παρά ποτέ οι προφητείες επιβεβαιώνονται και αναιρούνται. Ο κόσμος των δακρύων παραμένει, μια χούφτα νεοφεουδάρχες απειλούν την εργασία, κατέχουν το κράτος και εισβάλλουν στην ατομική ιδιοκτησία, διαλύουν τον ιδιωτικό χώρο και παραβιάζουν ζωές και σπίτια. Η δε φύση εκδικείται όσους νόμισαν, αφελώς, πως αρκεί η κατάχτηση της. Κάποτε υπήρχε μια μεγάλη λίμνη, η τρίτη μεγαλύτερη του κόσμου, που την έλεγαν Αράλη. Ό,τι απέμεινε από αυτήν φαίνεται στη φωτογραφία.

Όπως και τότε, έτσι και τώρα, η ενότητα και η αναζήτηση της παραμένει το ζητούμενο. Και δεν μπορούν να δώσουν απάντηση οι"σωτήρες", το κράτος, τα κόμματα, οι "ιδεολογίες". Είναι μέρος του προβλήματος, όταν δεν είναι το ίδιο το πρόβλημα.

Η τραγικότητα εξακολουθεί να υπάρχει και ο άνθρωπος διαρκώς απομακρύνεται από τη λύση και την έξοδο. Η εξέγερση, η αφύπνιση και η αντίδραση που συναντάμε στις