Η δημοκρατία είναι μέσο για να ξεπερνάς κρίσεις…

Ένα απολύτως απομυθοποιητικό άρθρο
του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου
Στα σχολεία από τα οποία πέρασα διδάχτηκα γιατί και πώς η αστική δημοκρατία γίνεται μηχανισμός ευημερίας και ειρήνης. Πώς οργανώνεις θεσμούς, τεχνολογία, εθνική οικονομία, πολίτευμα, πολιτική διαδικασία, διοίκηση, διεθνείς συμπεριφορές με έναν (δημοκρατικοφανή) τρόπο, ώστε αυτά να υπηρετήσουν από κοινού τον κατευνασμό συλλογικών παθών, μέσω κάποιας ιδεολογίας και πρακτικής παραγωγής συναίνεσης.
Έτσι, από αυτά τα σχολεία που κυριαρχούν σήμερα στον ευημερούντα κόσμο και στην δόμηση εκσυγχρονιστικών πολιτικών αφηγήσεων (προοδευτικών αφηγήσεων) παρήχθησαν ουσιαστικά τεχνικοί της .......μεταπολιτικής εξουσίας, οι οποίοι ανέλαβαν τον ρόλο των παραγωγών μιας (μεταπολιτικής) ειρήνης και δημοκρατίας στον κόσμο. Οι περισσότεροι μάλιστα από αυτούς (εμάς) είδαν τον Εαυτό τους σαν πυροσβέστη των παθών που προκαλούνται από την λειτουργία της παγκοσμιοποιημένης αγοράς και τον σύγχρονο διεθνή ανταγωνισμό. Μέγα σφάλμα! Δραματική απάτη και αυταπάτη!

Αν ήθελε κανείς να βαπτίσει με γνωσιολογικό κριτήριο όλους αυτούς, θα τους αποκαλούσε Νεολειτουργιστές που αντιτάσσουν μια μορφή εργαλειακής αυθεντίας, η οποία θεοποιεί την συναίνεση, εναντίον του συγκινησιακού φρονήματος ή/και του ακτιβισμού που προκύπτει από τον αποκλεισμό ή την απειλή αποκλεισμού ολοένα και μεγαλύτερων ομάδων εργαζομένων ή κρατών από καθεστώτα ευημερίας.
Καλά, εσείς τότε δεν είστε νομικοί, οικονομολόγοι, πολιτικοί επιστήμονες!!! Σαν επικοινωνιολόγοι μοιάζετε που επιχειρείτε να κινήσετε τον σύγχρονο καπιταλισμό με εργαλείο το λεγόμενο «Θετικό Spillover Effect»! Τί κόλπα κάνετε δηλαδή; Παράγετε οφέλη για την καπιταλιστική οικονομία μέσω θεσμικών μεταρρυθμίσεων, τις οποίες βαπτίζετε εξορθολογισμό του κράτους και της αγοράς; Ξεκινάτε από την βελτίωση της απόδοσης του απασχολούμενου κεφαλαίου σε διάφορους κλάδους, παρεμβαίνοντας δήθεν αθώα σε κάποιον άλλον που είναι ή εμφανίζεται ως παθολογικός; Αυτό είναι το κόλπο σας, η εξειδίκευση σας; Να μεταρρυθμίζετε τον Γιάννη για να επωφεληθεί ο Θανάσης; Μήπως αυτό κάνετε παντού, σε όλους τους τομείς άσκησης εθνικής και διεθνούς πολιτικής; Βρε, μήπως έχετε φτιάξει ένα νέο κλάδο, μια νέα πολιτική αίρεση, εκείνον/εκείνη των «Συναινεσιακών» και χειραγωγείτε μέσου αυτού τους αθώους πατριώτες πολιτικούς σαν τον Γιώργο Παπανδρέου και τον αντικαταστάτη του στο «Κίνημα», τον Αντώνη Σαμαρά και όλους όσους κεντροδεξιούς και κεντροαριστερούς - κατά δήλωσή τους - που τους ακολουθούσαν και τους ακολουθούν, ή αγνούς τεχνοκράτες σαν τον κ. Παπαδήμο και τον κ. Στουρνάρα;
Είπαμε να σου «πούμε» την αλήθεια έξω από τα δόντια δήθεν, ανυποψίαστε πολίτη, να «εκτεθούμε» αν θέλεις, αλλά μην το παρατραβάς! Αναρωτήσου έντιμα, μήπως είσαι και εσύ μέρος του παιχνιδιού «Spillover Effect», μισο-συνειδητά/ μισο-ασυνείδητα. Αναρωτηθείτε, «απλοί πολίτες» φορολογούμενοι, πολιτικοί όλων των κομμάτων, επιχειρηματίες, συνδικαλιστές, ακτιβιστές του δεξιού ή αριστερού (συγκινησιακού) ριζοσπαστισμού – της διαδικασίας λαϊκής θυματοποίησης δηλαδή, όπως εξηγούσα παλαιότερα! Αναρωτηθείτε …αφού καταλάβετε όλοι σας πως το πολιτικό είναι ο όμορφος τόπος των παθών, το αλώνι αντιμετώπισης των παθών.
Η πολιτική στις δημοκρατίες είναι ο ψυχαναλυτικός χωρόχρονος της συγκυριακής εξέλιξης του καπιταλιστικού φαινομένου. Η ανάπτυξη γνήσια δημοκρατικών θεσμών είναι η καλύτερη μέθοδος διαχείρισης των «παθών», η πλέον ανθρώπινη μέθοδος διαχείρισης των «παθών», σε μια κοινωνία ή στο διεθνές σύστημα, για να αποφευχθεί η κοινωνική καταστροφή, ο πόλεμος και η διεύρυνση με παράλληλη εμβάθυνση του απανθρωπισμού - εν είδει κάθε μορφής πολιτικά νομιμοποιημένης, ή μη, εκμετάλλευσης του ανθρώπου.
Άρα, η απομυθοποίηση των σχολείων (μου), οδηγεί στην αντικειμενική θεώρηση της (αστικής) δημοκρατίας στις μέρες μας. Η δημοκρατία είναι το μέσο για να ξεπερνάς (καπιταλιστικές ή ευρύτερα ηγεμονικές) κρίσεις, φίλε αναγνώστη. Αν αυτό μάλιστα το πράξεις ανυπόκριτα και καθαρά, όπως επιχειρούν τα σημειώματα μου, αναλύοντας και αξιολογώντας τις κοινωνικά παθολογικές συνέπειες (διαστροφές) που παράγει η σημερινή Ελληνική, Ευρωπαϊκή και λανθάνουσα παγκοσμίως κρίση, κάτι καλό για τον λαό θα συμβεί. Θα ξέρει τουλάχιστον πού πατά και πού πηγαίνει, για να αναλάβουν οι πολίτες τις ευθύνες τους απέναντι στον εαυτό τους και την κοινωνία τους. Και θα μάθεις καλύτερα, εμβαθύνοντας στην συγκυριακή σχέση των ιδεολογιών, των οικονομίστικων δοξασιών και των λαϊκιστικών ακροδεξιών υστεριών με την τρέχουσα δημοκρατική αφήγηση του τεχνοκρατικού αυτοματισμού.
Όχι, ο τεχνοκρατικός αυτοματισμός των νεοφιλελεύθερων και κρυφο-νεοφιλελεύθερων, όπως και ο τεχνοκρατικός αυτοματισμός των «συναινεσιακών» όπως κατάντησαν, δεν προαγάγει με κανένα τρόπο την αστική δημοκρατία. Το αντίθετο κάνει. Καλλιεργεί νέες μορφές αποκλεισμού, εξευτελίζοντας την δημοκρατική έννοια της εργασίας και τους θεσμούς που αναπτύχθηκαν για να την υπηρετήσουν, όπως (καλλιεργεί) και μια νέα μορφή κρατισμού, ενταγμένη σε ένα ολοκληρωτικό καθεστώς υπερεθνικής εξουσίας – είτε στην περίπτωση μας, με την μορφή της ευρωζώνης, είτε με την μορφή της παγκόσμιας διακυβέρνησης.
Ο φλύαρος και μάλλον αποκαλυπτικός Γιώργος Παπανδρέου είχε πολύ καλά ορίσει την διαδικασία πτώχευσης και φτωχοποίησης στην Ελλάδα ως μία διαδικασία οπισθοδρόμησης του δημοκρατικού φαινομένου, μέχρις ότου σταθεροποιηθεί η οικονομία. Αυτό δεν το είπε ο Αντώνης Σαμαράς, αλλά το πράττει με μεγαλύτερο ζήλο και καλύτερη νομιμοποίηση, καθόσον δεξιός, απ’ ότι ο πρώτος. Αυτό όμως, εκτός από απόδειξη της πολιτικής φύσης του καθεστώτος που υπηρετούν και μηχανισμός έμμεσης προώθησης του ακροδεξιού λαϊκισμού στην Ελλάδα με εμπροσθοφυλακή μάλιστα το νεοναζισμό, αποτελεί την πλέον ηλίθια μέθοδο αντιμετώπισης της κρίσης. Ηλίθια για την εξέλιξη του καθεστώτος που υπηρετούν, ανήθικη για τον ελληνικό λαό και άκρως επικίνδυνη για το εθνικό συμφέρον, που για να συμβαδίζει με την ευημερία και την ελευθερία, θα πρέπει διαρκώς να ταυτίζεται με την ανάπτυξη και όχι υποβάθμιση, ή ακύρωση, ή αναστολή των δημοκρατικών θεσμών - με παράλληλα δραματική αύξηση, μάλιστα, της συμμετοχής των πολιτών στις αποφάσεις.
Αυτά, αν διέθεταν πραγματική γνώση και πραγματική υπευθυνότητα ως ηγέτες ενός κεφαλαιοκρατικού καθεστώτος. Δυστυχώς όλα αυτά φαίνεται να απουσιάζουν. Η μορφή της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα αντιμετωπιζόταν αποκλειστικά με δημοκρατικά αντανακλαστικά. Μόνον η κάθαρση και διεύρυνση των δημοκρατικών θεσμών, με την εισαγωγή, μάλιστα, αμεσοδημοκρατικών διαδικασιών, τις οποίες το σύνταγμα δεν απαγορεύει, θα μπορούσε να υπηρετήσει τον στόχο της αντιμετώπισης της κρίσης με τις μικρότερες συνέπειες για την ελληνική κοινωνία. Αντί για οπισθοχώρηση της δημοκρατίας, ώστε να υπηρετηθεί δήθεν η κοινωνική ειρήνη και η σύντομη ανάκαμψη της οικονομίας, έπρεπε να συμβεί το εντελώς αντίθετο, όπως υποστήριξα, αποφεύγοντας μάλιστα την ανάπτυξη του φαύλου κύκλου που προκαλεί τόσο στην εθνική οικονομία, όσο και στην δημοκρατική πολιτική, το «Spillover Effect» που ανέφερα πιο πάνω. Σε ο, τι αφορά στενά στην οικονομία, η «δημοκρατική επίθεση» στην θέση του αυταρχισμού με το «σοκ και δέος», θα οδηγούσε στην εξισορρόπηση της ευημερίας στην χώρα σε πολύ υψηλότερο επίπεδο από το σημερινό κατρακύλισμα και δραματικά υψηλότερο από αυτό που θα προκύψει από την πολιτική κατάληξη της επιχείρησης «διάσωση της Ελλάδας για πάση θυσία στο ευρώ». Αντί για μεγέθυνση της ανισότητας μέσω των μεταρρυθμίσεων, θα έπρεπε να επιτευχθεί ακριβώς το αντίθετο.
Η «δημοκρατική επίθεση» θα είχε από πολύ νωρίς οδηγήσει, είτε σε μια εντελώς διαφορετική στρατηγική από την πλευρά της τρόικας για την παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη – εάν είχαμε φτάσει σε πτώχευση – υπέρ των λαϊκών συμφερόντων και της κοινωνίας ασφαλώς, είτε σε βελούδινο διαζύγιο και έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη υπό συνθήκες που θα επέτρεπαν την αναδιοργάνωση πολιτείας και οικονομίας σε μια βάση που θα αντιστοιχούσε σε μία σαφώς αναπτυγμένη χώρα. Η αποζημίωση, ωστόσο, της καταστροφής του κεφαλαίου στην Ελλάδα με την διαδικασία της εσωτερικής υποτίμησης και τον τραγέλαφο πραγματοποίησης ευρύτατων νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων σε μια περίοδο βαθειάς και διευρυνόμενης ύφεσης, αποτέλεσε έγκλημα τόσο κατά της δημοκρατίας, όσο και κατά της οικονομίας με διπλή έννοια: εθνική οικονομία, αγορά. Αυτά τα δυο υπονομεύουν αντικειμενικά την ειρήνη στην χώρα μας.