Ελεύθερη βούληση, αιτιοκρατία, αναγωγισμός και κβαντική φυσική
15:23 12/12/2016
- Πηγή: Kafeneio-gr
Γιάννης ΜπρούζοςΑυτό το κείμενο θα μπορούσε και να μην έχει γραφτεί.
Πιο ακριβέστερα εγώ, ως ανθρώπινο υποκείμενο θα μπορούσα και να μην το είχα γράψει. Αυτή ακριβώς η δυνατότητα να είχε συμβεί κάτι άλλο από αυτό που συνέβη, ή για την ακρίβεια η δυνατότητα να είχα επιλέξει εγώ να συμβεί κάτι άλλο, είναι η έκφραση της ελευθερίας της βούλησης μου....
Υπάρχει όμως αυτή πράγματι; Ή μήπως είμαι ένα καλοκουρδισμένο σύστημα σωματιδίων που απλά συνεχίζουν τις αιτιοκρατικές τροχιές τους και με οδηγούν αναπόφευκτα στην μία ή την άλλη πράξη;
Έχει να πει κάτι για αυτά η σύγχρονη κβαντική
φυσική;
Λοιπόν ίσως να εκπλήσσει κάποιους που ομνύουν στον θάνατο της αιτιοκρατίας, με βασικό ύποπτο δολοφόνο την κβαντική φυσική, αλλά η ίδια είναι μια αιτιοκρατική θεωρία για την εξέλιξη των φυσικών καταστάσεων. Η κβαντική φυσική όπως και οι περισσότερες φυσικές θεωρίες έχει αιτιοκρατικό νόμο εξέλιξης, δηλαδή με δεδομένη τη γνώση μιας φυσικής (κβαντικής) κατάστασης σε μια δεδομένη στιγμή μπορώ να υπολογίσω με απόλυτη ακρίβεια την μεταμόρφωσή της σε μια άλλη μοναδική αναπόφευκτη κατάσταση μια οποιαδήποτε επόμενη στιγμή.
Η κβαντική φυσική όμως έχει μια εντελώς διαφορετική θεώρηση της έννοιας “φυσική κατάσταση” για αυτό χρησιμοποιούμε τον όρο “κβαντική κατάσταση”. Έτσι αντίθετα με την κλασική φυσική που θεωρεί τις φυσικές ιδιότητες ενός σωματιδίου απολύτως καθορισμένες και διαθέσιμες στον παρατηρητή ανά πάσα στιγμή μέσα από μια μέτρηση η οποία δεν τις επηρεάζει, η κβαντικές καταστάσεις είναι λίγο πιο …φλου. Δηλαδή αποτελούνται οι ίδιες από ένα σύμπλεγμα (μια επαλληλία όπως είναι ο τεχνικός όρος) πιθανών μετρήσιμων καταστάσεων.
Το μόνο που μπορώ γνωρίζω για την κβαντική κατάσταση είναι η πιθανότητα με την οποία μπορεί να μου εμφανίσει την κάθε μετρήσιμη κατάσταση όταν πραγματοποιήσω επεμβαίνοντας μια μέτρηση.
Για παράδειγμα ένα κβαντικό σύστημα μπορεί να είναι σε μια κατάσταση με ίση πιθανότητα να είναι μαύρο ή άσπρο (δυο μετρήσιμες καταστάσεις). Δεν είναι όμως μαυρόασπρο, η κατάσταση “μαυρόασπρο” δεν είναι μια πιθανή μετρήσιμη κατάσταση του συστήματος. Υπάρχουν κάποιοι που θεωρούν ότι η πιθανοκρατική φύση της “κατάστασης” στην κβαντική θεωρία υπονοεί ότι ένα άλλο πιο βαθύ επίπεδο ανάλυσης είναι εφικτό και αναγκαίο για την κατανόηση της.
Και τώρα αναμένετε να γράψω: Αυτή η πιθανοκρατικότητα της κβαντικής κατάστασης υποστηρίζει την ύπαρξη και την δυνατότητα της ελεύθερης βούλησης. Ε, λοιπόν όχι. Δεν θα προβώ σε αυτόν τον χυδαίο αναγωγισμό που δεν πιστεύω. Δεν πιστεύω ότι τα χαρακτηριστικά του οποιουδήποτε ανθρώπου ή άλλου έμβιου όντος μπορούν να αναχθούν στην κατάσταση ή την κίνηση των σωματιδίων που το αποτελούν.
Το σύνολο είναι κάτι πολύ πιο ξεχωριστό από το μέρος και απαιτεί ένα άλλο επίπεδο ανάλυσης.
Θα μου επιτρέψετε όμως να κάνω μια αναλογία, μια παρομοίωση από αυτές που τόσο μου αρέσουν. Αυτό που μας διδάσκει η κβαντική φυσική δεν είναι η κατάργηση της αιτιοκρατίας στην εξέλιξη ενος φαινομένου, αλλά το να στρέψουμε το ενδιαφέρον μας στην ίδια την κατάσταση. Έτσι λοιπόν και παρά τα φαινόμενα η αιτιοκρατία και η ελεύθερη βούληση μπορεί και να μην είναι τόσο αλληλοαποκλειόμενες έννοιες.
Η ανθρώπινη -ψυχική, συναισθηματική, νοητική, σωματική- κατάσταση μια δεδομένη στιγμή που καλείται να πάρει μια απόφαση (μαζί με την κατάσταση του όποιου περιβάλλοντος που βεβαίως πρέπει να ληφθεί υπόψιν) είναι σίγουρα κάτι πολύ σύνθετο, πιο σύνθετο και από την κβαντική κατάσταση.
Ας πούμε δανειζόμενοι μια αναλογία από την στατιστική φυσική-θερμοδυναμική ότι μπορεί η ίδια ανθρώπινη κατάσταση να πραγματοποιείται με εκατομμύρια διαφορετικές διατάξεις των φυσικών μικροκαταστάσεων. Στο επίπεδο που αναλύουμε την ανθρώπινη κατάσταση αυτές είναι διαφορετικές μεν αλλά μη διαχωρίσιμες μεταξύ τους.
Ακόμα και αν αυτές οι μικροκαταστάσεις είναι πλήρως κλασικές στην φύση τους (και όχι κβαντικές) και βεβαίως αιτιοκρατικές στην εξέλιξή τους, η ελεύθερη βούληση διασώζεται.
Και αυτό γιατί μπορεί η μια διάταξη μικροκαταστάσεων να οδηγεί ντετερμινιστικά στην Α απόφαση και η άλλη (που όμως αντιστοιχεί στην ίδια ανθρώπινη “μακρο”κατάσταση) στην Β απόφαση. Έτσι λοιπόν παρά την απόλυτη αιτιοκρατία των παραδοχών μας εδώ, ένας άνθρωπος στην δεδομένη κατάσταση που επέλεξε το Α θα μπορούσε να έχει επιλέξει το Β.
Μεγάλη αναταραχή θαυμάσια κατάσταση. Μάλλον μετάνιωσα που έγραψα αυτό το κείμενο.
Θα μπορούσα και να μην το είχα γράψει όμως….
Πηγή: nostimonimar.gr
Πιο ακριβέστερα εγώ, ως ανθρώπινο υποκείμενο θα μπορούσα και να μην το είχα γράψει. Αυτή ακριβώς η δυνατότητα να είχε συμβεί κάτι άλλο από αυτό που συνέβη, ή για την ακρίβεια η δυνατότητα να είχα επιλέξει εγώ να συμβεί κάτι άλλο, είναι η έκφραση της ελευθερίας της βούλησης μου....
Υπάρχει όμως αυτή πράγματι; Ή μήπως είμαι ένα καλοκουρδισμένο σύστημα σωματιδίων που απλά συνεχίζουν τις αιτιοκρατικές τροχιές τους και με οδηγούν αναπόφευκτα στην μία ή την άλλη πράξη;
Έχει να πει κάτι για αυτά η σύγχρονη κβαντική
Λοιπόν ίσως να εκπλήσσει κάποιους που ομνύουν στον θάνατο της αιτιοκρατίας, με βασικό ύποπτο δολοφόνο την κβαντική φυσική, αλλά η ίδια είναι μια αιτιοκρατική θεωρία για την εξέλιξη των φυσικών καταστάσεων. Η κβαντική φυσική όπως και οι περισσότερες φυσικές θεωρίες έχει αιτιοκρατικό νόμο εξέλιξης, δηλαδή με δεδομένη τη γνώση μιας φυσικής (κβαντικής) κατάστασης σε μια δεδομένη στιγμή μπορώ να υπολογίσω με απόλυτη ακρίβεια την μεταμόρφωσή της σε μια άλλη μοναδική αναπόφευκτη κατάσταση μια οποιαδήποτε επόμενη στιγμή.
Η κβαντική φυσική όμως έχει μια εντελώς διαφορετική θεώρηση της έννοιας “φυσική κατάσταση” για αυτό χρησιμοποιούμε τον όρο “κβαντική κατάσταση”. Έτσι αντίθετα με την κλασική φυσική που θεωρεί τις φυσικές ιδιότητες ενός σωματιδίου απολύτως καθορισμένες και διαθέσιμες στον παρατηρητή ανά πάσα στιγμή μέσα από μια μέτρηση η οποία δεν τις επηρεάζει, η κβαντικές καταστάσεις είναι λίγο πιο …φλου. Δηλαδή αποτελούνται οι ίδιες από ένα σύμπλεγμα (μια επαλληλία όπως είναι ο τεχνικός όρος) πιθανών μετρήσιμων καταστάσεων.
Το μόνο που μπορώ γνωρίζω για την κβαντική κατάσταση είναι η πιθανότητα με την οποία μπορεί να μου εμφανίσει την κάθε μετρήσιμη κατάσταση όταν πραγματοποιήσω επεμβαίνοντας μια μέτρηση.
Για παράδειγμα ένα κβαντικό σύστημα μπορεί να είναι σε μια κατάσταση με ίση πιθανότητα να είναι μαύρο ή άσπρο (δυο μετρήσιμες καταστάσεις). Δεν είναι όμως μαυρόασπρο, η κατάσταση “μαυρόασπρο” δεν είναι μια πιθανή μετρήσιμη κατάσταση του συστήματος. Υπάρχουν κάποιοι που θεωρούν ότι η πιθανοκρατική φύση της “κατάστασης” στην κβαντική θεωρία υπονοεί ότι ένα άλλο πιο βαθύ επίπεδο ανάλυσης είναι εφικτό και αναγκαίο για την κατανόηση της.
Και τώρα αναμένετε να γράψω: Αυτή η πιθανοκρατικότητα της κβαντικής κατάστασης υποστηρίζει την ύπαρξη και την δυνατότητα της ελεύθερης βούλησης. Ε, λοιπόν όχι. Δεν θα προβώ σε αυτόν τον χυδαίο αναγωγισμό που δεν πιστεύω. Δεν πιστεύω ότι τα χαρακτηριστικά του οποιουδήποτε ανθρώπου ή άλλου έμβιου όντος μπορούν να αναχθούν στην κατάσταση ή την κίνηση των σωματιδίων που το αποτελούν.
Το σύνολο είναι κάτι πολύ πιο ξεχωριστό από το μέρος και απαιτεί ένα άλλο επίπεδο ανάλυσης.
Θα μου επιτρέψετε όμως να κάνω μια αναλογία, μια παρομοίωση από αυτές που τόσο μου αρέσουν. Αυτό που μας διδάσκει η κβαντική φυσική δεν είναι η κατάργηση της αιτιοκρατίας στην εξέλιξη ενος φαινομένου, αλλά το να στρέψουμε το ενδιαφέρον μας στην ίδια την κατάσταση. Έτσι λοιπόν και παρά τα φαινόμενα η αιτιοκρατία και η ελεύθερη βούληση μπορεί και να μην είναι τόσο αλληλοαποκλειόμενες έννοιες.
Η ανθρώπινη -ψυχική, συναισθηματική, νοητική, σωματική- κατάσταση μια δεδομένη στιγμή που καλείται να πάρει μια απόφαση (μαζί με την κατάσταση του όποιου περιβάλλοντος που βεβαίως πρέπει να ληφθεί υπόψιν) είναι σίγουρα κάτι πολύ σύνθετο, πιο σύνθετο και από την κβαντική κατάσταση.
Ας πούμε δανειζόμενοι μια αναλογία από την στατιστική φυσική-θερμοδυναμική ότι μπορεί η ίδια ανθρώπινη κατάσταση να πραγματοποιείται με εκατομμύρια διαφορετικές διατάξεις των φυσικών μικροκαταστάσεων. Στο επίπεδο που αναλύουμε την ανθρώπινη κατάσταση αυτές είναι διαφορετικές μεν αλλά μη διαχωρίσιμες μεταξύ τους.
Ακόμα και αν αυτές οι μικροκαταστάσεις είναι πλήρως κλασικές στην φύση τους (και όχι κβαντικές) και βεβαίως αιτιοκρατικές στην εξέλιξή τους, η ελεύθερη βούληση διασώζεται.
Και αυτό γιατί μπορεί η μια διάταξη μικροκαταστάσεων να οδηγεί ντετερμινιστικά στην Α απόφαση και η άλλη (που όμως αντιστοιχεί στην ίδια ανθρώπινη “μακρο”κατάσταση) στην Β απόφαση. Έτσι λοιπόν παρά την απόλυτη αιτιοκρατία των παραδοχών μας εδώ, ένας άνθρωπος στην δεδομένη κατάσταση που επέλεξε το Α θα μπορούσε να έχει επιλέξει το Β.
Μεγάλη αναταραχή θαυμάσια κατάσταση. Μάλλον μετάνιωσα που έγραψα αυτό το κείμενο.
Θα μπορούσα και να μην το είχα γράψει όμως….
Πηγή: nostimonimar.gr
Keywords
φυσικη, κβαντικη, επηρεάζει, γνωση, ανθρωπος, απλα, δυνατοτητα, υπαρχει, εκφραση, εξελιξη, επηρεάζει, ιδια, θεωριες, θεωρια, ιση, κειμενο, κινηση, μαυρο, σιγουρα, φυση, χυδαιο, οντος, ασπρο, βεβαιως
Τυχαία Θέματα
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Blogs
- ΕΚΤΑΚΤΟ: ΑΠΑΓΩΓΗ μικρού κοριτσιού τώρα στο Λιμάνι του Πειραιά!
- 125 χρόνια είμαστε στην πρώτη γραμμή…
- Δύσκολες στιγμές για τον Σάκη Ρουβά – Στο «Ιατρικό» ο γιος του
- Δύσκολες ώρες για τον Χάρη Ρώμα
- Τραγωδία: Ποιου γνωστού Δημάρχου η αδερφή σκοτώθηκε σε τροχαίο. Θρήνος
- Ποιοι ανασφάλιστοι μπορούν να πάρουν το επίδομα 360 ευρώ
- Η αμήχανη στιγμή της Φαίης στο πρωινό: "Τώρα θα σηκωθεί ο τοίχος και θα βγει η Βίκυ Χατζηβασιλείου με πακέτο από τη Φαίη Σκορδά για τον Λιάγκα"
- Τρομακτικό : 500 κατασχέσεις κάθε μέρα για χρέη στην εφορία!!!
- Νέα ένοπλη ληστεία στο κέντρο της Αθήνας - ΤΩΡΑ
- Τραγωδία: Λύθηκε το χειρόφρενο του αυτοκινήτου της και τη σκότωσε!
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Kafeneio-gr
- Πώς τα «μικρά» ελληνικά αναψυκτικά κερδίζουν τις αγορές εντός εκτός συνόρων
- Το «όχι» της Ολλανδίας
- Στον αέρα η παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων λόγω... έργων στο «Μακεδονία»
- Ελεύθερη βούληση, αιτιοκρατία, αναγωγισμός και κβαντική φυσική
- «Μικρό» Champions League η φάση των «32» του Europa League
- Το ακριβές πρόγραμμα των «16» του Champions League
- Τελευταία Νέα Kafeneio-gr
- Ελεύθερη βούληση, αιτιοκρατία, αναγωγισμός και κβαντική φυσική
- Το «όχι» της Ολλανδίας
- «Μικρό» Champions League η φάση των «32» του Europa League
- Πώς τα «μικρά» ελληνικά αναψυκτικά κερδίζουν τις αγορές εντός εκτός συνόρων
- Το ακριβές πρόγραμμα των «16» του Champions League
- Στον αέρα η παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων λόγω... έργων στο «Μακεδονία»
- Οι παίκτες του ΠΑΟΚ επιλέγουν αντιπάλους πριν κλήρωση του Europa League
- Οι Γερμανοί δαπανούν 600 εκατ. ευρώ σε σοκολατένια ημερολόγια και Αγιους Βασίληδες
- Βόμβα Παρασκευόπουλου: Να προτιμήσουμε τη σύγκλιση με τη Χρυσή Αυγή, όχι τη ρήξη
- «Διαρροή» για τη Χρυσή Μπάλα: Νικητής ο Ρονάλντο
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Blogs
- Κυβέρνηση: Ο Μητσοτάκης να σταματήσει να κρύβεται πίσω από το ΔΝΤ
- Στόλισαν το σπίτι τους με... 100 χριστουγεννιάτικα δέντρα – ΒΙΝΤΕΟ
- Ποια είναι η Σάλκε που θα βρεθεί στο δρόμο του ΠΑΟΚ στους «32» του Γιουρόπα
- «Οικογενειακή υπόθεση» η διακυβέρνηση των ΗΠΑ για τον Τραμπ (BINTEO)
- «Όμηροι» των κουνουπιών οι κάτοικοι στις Ράχες Ηλείας
- Εβδομαδιαίες προβλέψεις Σμάρω Σωτηράκη 12 έως 18 Δεκεμβρίου
- Έρευνες της ΕΛ.ΑΣ. για τον εντοπισμό του “πιστολέρο” κτηνοτρόφου
- Συνελήφθη στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών 30χρονος για εισαγωγή ναρκωτικών ουσιών στην Ελληνική Επικράτεια
- Στις ... καθυστερήσεις θα κριθεί η μάχη για τη διάσωση της Μαρινόπουλος
- Κάτοικοι πλ. Αττικής: Είμαστε σε απόγνωση μετά και την προχθεσινή δολοφονία στο club Romania