Αν στην Ελλάδα του 2015 δεν υπάρξει επανάσταση της συνείδησης, θα κυριαρχήσει η εθνική παραίσθηση και θα βασιλεύσει για πολλά ακόμη χρόνια η κοινωνική ψευδαίσθηση…

Σημειώνει ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος Ναι, πιστεύω πως το 2015 αποτελεί αντικειμενικά μια χρονιά ορόσημο για την Ελλάδα ως κοινωνία, κράτος, πολιτεία, πολιτική και πολιτισμός, με την έννοια του «αποφθέγματος» στον τίτλο αυτού του σημειώματος, αλλά - σε αντίθεση με την πλειονότητα των διαμορφωτών της κοινής γνώμης και των ασκούντων κριτική σε αυτούς - όχι ως εθνική οικονομία. Μπορεί εντός του 2015 το καθεστώς συντεταγμένης πτώχευσης με εσωτερική υποτίμηση να τερματιστεί για να δώσει τη θέση του σε ένα άλλο που θα αντιμετωπίζει σε κάποιο βαθμό μεσο-μακροπρόθεσμα το διαθρωτικό, παραγωγικό και δημοσιονομικό πρόβλημα της εθνικής μας οικονομίας, αλλά σε καμία περίπτωση αυτό δεν θα μπορούσε να....... χαρακτηριστεί ως «επανάσταση» - έστω και εντός πολλών εισαγωγικών! Στην καλύτερη περίπτωση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σοσιαλ-δημοκρατική θεραπεία των κοινωνικών και παραγωγικών συνεπειών μιας στρεβλής οικονομικής ανάπτυξης, υπό σκληρό μέσο συναλλαγών τα τελευταία χρόνια, που κατέληξε σε μια απολύτως απατηλή, νεοφιλελεύθερη διαδικασία αλλοπρόσαλλων μεταρρυθμίσεων, οι οποίες πρόσθεσαν στην παραγωγική στρέβλωση ένα αδυσώπητο Κοινωνικό Ζήτημα. Το μέγιστο που θα μπορούσε να πετύχει μια κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα υπό την αριστερά, είναι η σταδιακή αντιστροφή του οικονομικού κύκλου με τον περιορισμό της υφιστάμενης ανθρωπιστικής καταστροφής και φτωχοποίησης των μεσαίων στρωμάτων και την έναρξη μιας διαδικασίας αναδιανομής στο εσωτερικό, που θα διατηρούσε ζωντανή την αγορά, το κοινωνικό κράτος και τα μικρομεσαία νοικοκυριά, ενώ θα έθετε για πρώτη φορά με σαφήνεια στο εξωτερικό το ζήτημα επίλυσης της προβληματικής σχέσης χρέος-ανάπτυξη. Και αυτά δεν είναι ούτε «λίγα», ούτε «μικρά», είναι αναγκαία και ζωτικά τόσο για την συνοχή της ελληνικής κοινωνίας, όσο και για την αναζωογόνηση και πολιτική νομιμοποίηση του καπιταλισμού – με την γλώσσα του «αντικαπιταλισμού» σε πολλές περιπτώσεις!
Ωστόσο και σε κάθε περίπτωση, μην περιμένεις αναγνώστη μου κάποια «επανάσταση» στην πολιτική οικονομία της πατρίδα μας ή στην διοικητική οργάνωση, ούτε καν μια δραματική αλλαγή, ένα κόντρα «σοκ και δέος» στο «σοκ και δέος» του προγράμματος της τρόικας! Η Ελλάδα δεν μπορεί, ορθότερα δεν θα μπορούσε πλέον, μετά την ουσιαστική ολοκλήρωση του προγράμματος συντεταγμένης χρεοκοπίας, να αποτελέσει οικονομικό ορόσημο, ούτε στην ευρωζώνη, ούτε στην ΕΕ! Με αυτή την έννοια, επίτρεψέ μου να θεωρήσω πώς οι επιμέρους κομματικές προεκλογικές καμπάνιες και η «κοινή γνώμη» που διαμορφώνεται αυτή τη στιγμή στη χώρα μας προεκλογικώς, κινούνται μεταξύ παραισθήσεως και ψευδαισθήσεως: μεταξύ φοβικών ή υπεραισιόδοξων εντυπώσεων από διαλογικές και οικονομικές πραγματικότητες και παρακρούσεων της λογικής από φαντάσματα, ιδεολογήματα, ή υπερβάσεις που δεν έχουν καμία απολύτως πραγματιστική βάση! Το ότι, όμως, το 2015 δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ορόσημο με αυστηρά οικονομικούς όρους, δεν σημαίνει ότι δεν θα μπορούσε να αποτελέσει την απαρχή της πολιτικής ωρίμανσης της ελληνικής κοινωνίας με την μορφή της επανάστασης της συνείδησής μας στην θέση εθνικών παραισθήσεων και κοινωνικών ψευδαισθήσεων. Τι θα μπορούσε, άραγε, να σημαίνει «επανάσταση της συνείδησής μας»; Αφύπνιση και υιοθέτηση μίας σοσιαλιστικής, φιλελεύθερης και βιο-οικονομικής ηθικής στην θέση του δεξιού ή αριστερού ηθικισμού και του μαρκετίστικου lifestyle του νεοφιλελευθερισμού, ή στην θέση ενός πολιτικάντικου τεχνοκρατισμού με την μορφή της συναίνεσης στο κέντρο, η οποία (ηθική) να λειτουργούσε ως γνωστικός και συναισθηματικός καταλύτης που θα μετέβαλε τον καταστατικό χαρακτήρα του πραγματικού (: τάξεις πραγμάτων, θεσμοί, ταξικές αντιθέσεις, οικονομία, διάσταση του αποκλεισμού) στην Ελλάδα. Αυτή την «επανάσταση της συνείδησης» καλλιεργεί ουσιαστικά ο λόγος μου και δομεί ως πολιτική πραγματικότητα η αφήγησή μου. Και Αυτή η «επανάσταση της συνείδησης» στην σημερινή Ελλάδα της πολυδιάστατης, πολύχρονης κρίσης, θα μπορούσε να προκαλέσει με ορόσημο το 2015 σημαντικά γεγονότα τόσο στον ευρύτερο χώρο της οικονομίας, όσο και σε αυτούς της κοινωνικής και διοικητικής οργάνωσης, με τελικό αποτέλεσμα την αύξηση της κοινωνικής συνοχής και την έναρξη μίας γνήσιας και καθολικής διαδικασίας δημοκρατικοποίησης στον τόπο μας. Δίχως την τελευταία, σοβαρή παραγωγική ανασυγκρότηση δεν θα μπορούσε να υπάρξει, μετά από τόσα χρόνια ύφεσης, αποκεφαλαιοποίησης και μιας δραματικής ανεργίας με επιπλέον απόλυτη διαταραχή και στρέβλωση της αγοράς εργασίας και της αγοράς κεφαλαίων. Με τον όρο «επανάσταση της συνείδησης», έρχομαι στην αρχή αυτής της χρονιάς, να υπερασπιστώ μία νέα μεταπολίτευση για την Ελλάδα με την μορφή της «δημοκρατίας της συνείδησης», σε αντίθεση με την «δημοκρατία της συγκίνησης» ακροδεξιών και δεξιών, ή την «δημοκρατία της συναίνεσης» του διαπλεκόμενου και πελατειακού μέρους της κεντροαριστεράς. Έρχομαι έτσι να προτάξω την ριζοσπαστικοποίηση της δημοκρατίας στην Ελλάδα, στο πλαίσιο ενός ανυπόκριτου αγωνιστικού πλουραλισμού, δηλαδή σε αντίθεση με την υποχώρηση της πολιτικής και την κατάληψη του κενού που δημιουργείται στην κοινωνία από συναισθήματα, αφηρημένα ιδεολογήματα, ή δήθεν τεχνοκρατικές και ουδέτερες λύσεις στις κοινωνικές αντιθέσεις. Ίσως στο σημείο αυτό, αγαπητέ αναγνώστη, να ρωτήσεις αν και σε ποιο βαθμό η φιλόδοξη αριστερά που διεκδικεί την διακυβέρνηση στην Ελλάδα μέσω αυτών των εκλογών, ικανοποιεί αυτή την αναγκαιότητα που προβάλω. Δυστυχώς δεν θα μπορούσα να… πάρω όρκο. Αν το δεις γενικά, φαίνεται να ικανοποιεί τις προϋποθέσεις για μία πορεία «επανάστασης της συνείδησης» και «δημοκρατίας της συνείδησης». Αν, όμως, το ψάξεις βαθύτερα και συγκεκριμένα, κάτι δεν πάει καλά! Η «δημοκρατία της συνείδησης» απαιτεί την αντικατάσταση της εικόνας από τον λόγο. Και ο ΣΥΡΙΖΑ στο σημείο αυτό δεν φαίνεται ισχυρός. Απαιτεί ακόμη ένα εντελώς διαφορετικό ύφος από εκείνο που χαρακτήρισε και χαρακτηρίζει την σταλινική και μέρος της μετασταλινικής αριστεράς. «Δημοκρατία της συνείδησης» δεν μπορείς να δομήσεις με «power sharing» μεταξύ των συνιστωσών της κομματικής σου οντότητας, ούτε με την κουλτούρα απαξίωσης, δηλαδή αποκλεισμού, όσων δεν αποτελούν στοιχεία σεχταριστικών δομών. Η «δημοκρατία της συνείδησης» προϋποθέτει την υποχώρηση της ωφελιμιστικής, προνομιακής και πελατειακής «συντροφικότητας» προς όφελος του διαλόγου και των διαλογικών συναγωνιστών στο πλαίσιο κοινών στόχων και μιας διαφανούς, σαφούς και κοινά αποδεκτής στρατηγικής. Για να συμβάλλει η ελληνική αριστερά και ο προοδευτικός κόσμος στο να μεταβληθεί το 2015 σε ορόσημο για μία «επανάσταση της συνείδησης» / «δημοκρατία της συνείδησης», θα πρέπει να μεταβάλλει ριζικά την καταστατική πραγματικότητα που αναπαριστά το ύφος τους. Και ασφαλώς δεν εννοώ το προσωπικό ύφος, το στιλ του καθενός που εκπροσωπεί ή εκφράζει δημοσίως την αριστερά, αλλά το γενικό ύφος ηγεμονίας που χαρακτηρίζει τον ευρύτερο πολιτικό της χώρο. Αν αυτό το ύφος δεν συνδεθεί προεκλογικά και βάσιμα με ένα ήθος εξουσίας απολύτως αντίθετο με εκείνο της διαπλοκής, οικογενειοκρατίας, κομματοκρατίας, παρεοκρατίας, ημετερισμού και συνωμοτικότητας που χαρακτηρίζει τους συγκυβερνώντες δεξιούς, κεντροδεξιούς και κεντροαριστερούς, λυπάμαι, αλλά το ορόσημο για μια «δημοκρατία της συνείδησης» θα πρέπει να το μεταθέσουμε στο μέλλον!