Νίκος Αυλώνας, CRI, CSE: Τι απαιτείται για μια επιτυχημένη στρατηγική Βιώσιμης Ανάπτυξης & ESG;

Το Ινστιτούτο Εταιρικής Ευθύνης βράβευσε πρόσφατα ελληνικές εταιρείες για τις επιδόσεις τους στο υπεύθυνο επιχειρείν. Στο πλαίσιο του θεσμού CR Index, το MW συζήτησε με τον Νίκο Αυλώνα, Αντιπρόεδρο του Ινστιτούτου CRI και Πρόεδρο του Κέντρου Αειφορίας (CSE), για τις τάσεις γύρω από τη βιωσιμότητα και τα κριτήρια ESG, για την ελληνική αγορά και για όλα όσα απαιτούνται για μια επιτυχημένη στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης.

MW:

Το Κέντρο Αειφορίας εξειδικεύεται στα κριτήρια ESG, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κυκλική οικονομία. Κατά τη γνώμη σας, σε ποιο σημείο βρίσκεται η ελληνική αγορά ως προς τα παραπάνω; Ποιες τάσεις διακρίνετε;

Νίκος Αυλώνας: Η βιώσιμη ανάπτυξη και τα κριτήρια ESG έχουν αρχίσει να αποτελούν προτεραιότητα για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Παρά τις όποιες δυσκολίες στο οικονομικό περιβάλλον και τις εκάστοτε ανατροπές που επιφέρουν οι γεωπολιτικές εξελίξεις, ο επιχειρηματικός κόσμος στην Ελλάδα αναγνωρίζει ότι υπάρχουν ουσιαστικά οφέλη από την υιοθέτηση μιας βιώσιμης στρατηγικής.

Σε αυτό συμβάλει και το γεγονός ότι οι εταιρείες που είναι κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνες, εφαρμόζουν τους κανόνες της Εταιρικής Διακυβέρνησης και εκδίδουν Εκθέσεις για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, προτιμώνται από τους επενδυτές και λαμβάνουν πιο εύκολα χρηματοδότηση από τις τράπεζες.

Με δεδομένο ότι αυτό πλέον ισχύει και για τις μη εισηγμένες οικογενειακές ελληνικές επιχειρήσεις, έχει έρθει η ώρα να σκεφθούν σοβαρά οι εταιρείες (εισηγμένες και μη) τον μετασχηματισμό του επιχειρηματικού τους μοντέλου και την ουσιαστική στροφή προς την κυκλική οικονομία.

Οι τάσεις για τις εταιρείες είναι ότι ολοένα και περισσότερο θα αναζητούν τρόπους για αύξηση της αποδοτικότητάς τους, βελτιώνοντας τη διαχείριση αποβλήτων, για διασφάλιση της αντοχής προϊόντων, για εξερεύνηση της αγοράς μεταχειρισμένων προϊόντων και για διερεύνηση του αν και πώς μπορούν να εφαρμόσουν ολοκληρωμένα προγράμματα ανακύκλωσης.

Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο παράγοντας-κλειδί για μια επιτυχημένη στρατηγική ESG;

Το πιο σημαντικό για μια επιτυχημένη στρατηγική ESG είναι η ύπαρξη ισχυρής δέσμευσης από την ηγεσία και τα ανώτερα κλιμάκια μιας επιχείρησης. Όταν τα ανώτερα στελέχη και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου υπερασπίζονται ενεργά τις πρακτικές βιώσιμης ανάπτυξης και την εφαρμογή των κριτηρίων ESG, αυτό δίνει τον τόνο για ολόκληρο τον οργανισμό και διασφαλίζει ότι οι στόχοι της βιωσιμότητας ευθυγραμμίζονται με τη συνολική επιχειρηματική στρατηγική.

Ενώ η δέσμευση της ηγεσίας είναι ζωτικής σημασίας, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι μια επιτυχημένη στρατηγική Βιώσιμης Ανάπτυξης & ESG απαιτεί επίσης αποτελεσματικές δομές διακυβέρνησης, ισχυρούς μηχανισμούς μέτρησης και υποβολής εκθέσεων, εμπλοκή των ενδιαφερόμενων μερών και συνεχή παρακολούθηση και βελτίωση. Ωστόσο, χωρίς τη δέσμευση και τη συμμετοχή της ανώτατης ηγεσίας, καθίσταται δύσκολο να επιτευχθεί ουσιαστική πρόοδος στην εφαρμογή μιας αποτελεσματικής στρατηγικής ESG.

Πόσο ψηλά στην ατζέντα των επιχειρήσεων βρίσκεται ο στόχος Net-Zero και ποια τα σημαντικότερα βήματα για την επίτευξή του;

Ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις & εταιρείες αναγνωρίζουν τη σημασία της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα με στόχο τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης επιχειρηματικής βιωσιμότητας. Η επίτευξη των στόχων Net-Zero απαιτεί μια ολοκληρωμένη και συντονισμένη προσέγγιση που συνοπτικά περιλαμβάνει τα ακόλουθα βήματα:

Καθορισμός σαφών, μετρήσιμων και χρονικά προκαθορισμένων στόχων για την επίτευξη μηδενικών εκπομπών.Ενδελεχή αξιολόγηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) σε όλες τις επιχειρηματικές λειτουργίες και εφαρμογή στρατηγικών για τη περαιτέρω μείωση.Μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.Αύξηση της ενεργειακής απόδοσης μέσω υιοθέτησης πρακτικών και τεχνολογιών για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας.Ενεργοποίηση προμηθευτών και συνεργατών με στόχο να επιτευχθεί η μείωση των εκπομπών σε ολόκληρη την εφοδιαστική αλυσίδα.Επένδυση στην καινοτομία και την έρευνα που επικεντρώνονται σε βιώσιμες τεχνολογίες, διαδικασίες και προϊόντα.

Αντικείμενο συζήτησης αποτελεί και η απουσία κατάρτισης των στελεχών πάνω στη σημασία των κριτηρίων ΕSG. Ποια η άποψή σας;

Για να πετύχουν οι επιχειρήσεις υψηλές επιδόσεις στη Βιώσιμη Ανάπτυξη και τα κριτήρια ESG είναι απαραίτητη η εμπέδωση μιας κοινής γλώσσας και κατανόησης τόσο από την ηγεσία όσο και από τα στελέχη μιας επιχείρησης, του τι συνιστά βιωσιμότητα και ESG. Οι επιχειρήσεις που το έχουν κατανοήσει και το έχουν θέσει ως προτεραιότητα, έχουν αποδεδειγμένα υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας στην ενσωμάτωση της βιωσιμότητας σε όλες τις πτυχές των εταιρικών και θεσμικών λειτουργιών.

Τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, τα κενά γνώσεων και η έλλειψη σαφήνειας γύρω από τα βασικά θέματα βιωσιμότητας συνεχίζουν να αποτελούν μεγάλη πρόκληση για τις περισσότερες επιχειρήσεις. Η επικαιροποιημένη γνώση πάνω στη διαρκώς μεταβαλλόμενη νομοθεσία και η συνεχής κατάρτιση πάνω στις νέες αξιολογήσεις και τα νέα πρότυπα, πρέπει να αποτελούν πρωταρχική προτεραιότητα για τους επαγγελματίες που καλούνται να αναλύουν και να ενσωματώσουν τους παράγοντες ESG στον στρατηγικό σχεδιασμό και το αναπτυξιακό σχέδιο μιας επιχείρησης.

Στην Ελλάδα παρατηρείται έλλειψη εξειδικευμένων επαγγελματιών σε αποδεδειγμένη εμπειρία σε αυτόν τον τομέα. Γι’ αυτό και οι ελληνικές επιχειρήσεις, σε σύγκριση πάντα με άλλες επιχειρήσεις στην Ευρώπη και την Αμερική, υστερούν στην υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών και αδυνατούν να εκμεταλλευτούν πλήρως τα οφέλη που παρέχει η βιώσιμη δραστηριότητα.

Πρόσφατα, το Ινστιτούτο Εταιρικής Ευθύνης ανέδειξε ελληνικές εταιρείες για τις επιδόσεις τους στο υπεύθυνο επιχειρείν. Ποιες μεταβολές διακρίνετε στην ελληνική αγορά, στα 15 χρόνια του θεσμού CR Index;

Η πιο σημαντική μεταβολή που έχει επέλθει με το πέρασμα του χρόνου είναι ότι σήμερα οι επιχειρήσεις που δεν είναι σε θέση να ενσωματώσουν τις αρχές της βιωσιμότητας στις δραστηριότητές τους, βρίσκονται αντιμέτωπες με ουσιαστικές δυσκολίες στην εξασφάλιση χρηματοδότησης, στην προσέλκυση επενδυτών και στην απόκτηση νέων πελατών.

Επίσης, διατρέχουν τον κίνδυνο να μην μπορούν να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας και να εκτίθενται σε κυρώσεις και οικονομικές απώλειες.

Από τις δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης που υλοποιούσαν οι εταιρείες στο παρελθόν με δική τους πρωτοβουλία, σήμερα έχουμε περάσει στο στάδιο της ενσωμάτωσης πρακτικών βιώσιμης ανάπτυξης στον στρατηγικό σχεδιασμό και σε όλο το εύρος της εφοδιαστικής αλυσίδας, με συγκεκριμένους στόχους και μετρήσιμα αποτελέσματα, που προσδίδουν προστιθέμενη αξία για την αειφορία μιας επιχείρησης.

Πόσο σημαντική είναι η διάκριση και ανάδειξη καλών πρακτικών για την πορεία και εξέλιξη της αγοράς;

Ο CR Index έχει μέχρι σήμερα αξιολογήσει περισσότερες από 90 ελληνικές και πολυεθνικές επιχειρήσεις και οργανισμούς, που εκπροσωπούν περίπου το 20% του ΑΕΠ της χώρας.

Όλες αυτές οι επιχειρήσεις αποτελούν παραδείγματα καλών πρακτικών, μιας και μέσω των 100 κριτηρίων του δείκτη, έχουν καταφέρει να συστηματοποιήσουν και να αναπτύξουν τη στρατηγική τους στην Εταιρική Υπευθυνότητα και να αξιολογήσουν τις επιδόσεις τους αναφορικά με την κοινωνία, το περιβάλλον, τους εργαζόμενους, την εταιρική διακυβέρνηση και την αγορά.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό για την επιχειρηματική αγορά να υπάρχουν εργαλεία για τη βιώσιμη ανάπτυξη που, όπως ο CR Index, επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να εντοπίσουν τις αδυναμίες τους, να θέσουν μετρήσιμους στόχους και χρόνο με τον χρόνο να βελτιώνουν τα αποτελέσματά τους, κατακτώντας υψηλότερες διακρίσεις.

Διότι η δέσμευση των εταιρειών σε αρχές και στρατηγικές βιώσιμης ανάπτυξης δεν ενισχύουν μόνο το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα, την εικόνα τους, τη δέσμευση των εργαζομένων και την αξία που παράγεται και διανέμεται σε όλους τους συμμέτοχους. Ταυτόχρονα, μέσω της νομοθετικής συμμόρφωσης και της διαφάνειας, περιορίζονται οι απειλές για το περιβάλλον και την ευρύτερη κοινωνία και διασφαλίζεται η υγιής επιχειρηματικότητα.