«Εδοξάσθη κρυπτόμενος…»

Κάποτε οι πολέμιοι της ελεύθερης αγοράς έλεγαν ότι το marketing δημιουργεί πλασματικές ανάγκες τις οποίες στη συνέχεια καλείται να επικοινωνήσει η διαφήμιση. Με άλλα λόγια, έλεγαν ότι υπήρχαν στην αγορά προϊόντα που δεν κάλυπταν καμία ιδιαίτερη ανάγκη και ήταν θέμα χρόνου να εκλείψουν. Εγώ θα το έθετα διαφορετικά: η αγορά και οι καταναλωτές είναι εκείνοι που κρίνουν την ανάγκη ύπαρξης ενός προϊόντος. Αυτοί είναι οι υπέρτατοι κριτές. Οπότε, ακόμα και αν δεχθούμε ότι το marketing δημιουργεί ανάγκες – άποψη με την οποία διαφωνώ-, η αγορά «αυτορρυθμίζεται» κατά μια έννοια, διατηρώντας εν ζωή μόνο

Και ερχόμαστε στο «φαινόμενο Κασσελάκη», ο οποίος είναι και επίσημα ο νέος Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, μετά τις εσωκομματικές εκλογές των προηγούμενων δύο Κυριακών. Δεν υπάρχει πλέον καμία αμφιβολία ότι η εμφάνισή του στην ελληνική πολιτική σκηνή αποτελεί ένα ιδιαίτερο case study για την επιστήμη της πολιτικής επικοινωνίας. Ένας νέος άνθρωπος εμφανίστηκε κυριολεκτικά από το πουθενά και μέσα σε τρεις μήνες βρέθηκε να διεκδικεί τη θέση του Προέδρου της αξιωματικής αντιπολίτευσης, θέση που θεωρητικά θα μπορούσε να τον οδηγήσει και στη θέση του Πρωθυπουργού. Και το ακόμα πιο παράδοξο είναι το γεγονός ότι δεν έχει αριστερές καταβολές, μάλλον από την άλλη πολιτική «πλευρά» θα τον τοποθετούσε κανείς. Γιατί με ανώτατες σπουδές και μεταπτυχιακά στις ΗΠΑ, ενασχόληση με ναυτιλιακές επιχειρήσεις, τι άλλο θα μπορούσε να σκεφθεί κανείς;

Πώς τα κατάφερε όλα αυτά ο Στέφανος Κασσελάκης; Απλούστατα διότι αξιοποίησε όλες τις δυνατότητες της πολιτικής επικοινωνίας σχεδόν με άριστο τρόπο. Social media και έξυπνες αναρτήσεις που έγιναν viral, περιοδείες, δηλώσεις «εκ βαθέων», ανακοινώσεις, ευρηματικά τηλεοπτικά σποτ, ενώ ακόμα και την σεξουαλική του ταυτότητα την πρόβαλε με αριστοτεχνικό τρόπο. Ας δεχθούμε λοιπόν ότι το πολιτικό marketing δημιούργησε ένα «προϊόν», το οποίο μένει να φανεί εάν έχει απήχηση στην «αγορά» (βλέπε «κοινωνία»). Δεν είναι απαραίτητα κακό αυτό.

Ο Αντώνης Παπαργύρης, Διευθυντής Ερευνών της GPO, έγραψε στην εφημερίδα «Τα Νέα» – πριν την εκλογή του κ. Κασσελάκη – ότι ο τελευταίος είναι ένα νέο προϊόν μάρκετινγκ, που δείχνει την αποστροφή του κόσμου για την παραδοσιακή πολιτική και αναφέρεται μάλλον απαξιωτικά για τον νέο Πρόεδρο, αλλά όπως γράφει, μένει να δούμε αν είναι αυτό που χρειάζεται ο ΣΥΡΙΖΑ.

«Η μετεωρική πορεία του νέου υποψηφίου για την αρχηγία του ΣΥΡΙΖΑ κ. Κασσελάκη είναι ένα τρανταχτό παράδειγμα της εποχής μας. Ένα πρόσωπο χωρίς οργανωτικούς δεσμούς και ιδεολογικές αναφορές στο χώρο της ριζοσπαστικής αριστεράς, χωρίς ξεκάθαρο πολιτικό υπόβαθρο, διεκδικεί την ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αποθέωση της εικόνας και του πολιτικού μάρκετινγκ ή απάντηση στην αποστροφή που δείχνει πλέον η πλειοψηφία των πολιτών στα ιδεολογικά στεγανά, τους ανούσιους και ακατανόητους πολιτικούς διαχωρισμούς; Το επόμενο διάστημα θα δείξει αν αυτό που χρειαζόταν τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ και η ελληνική κεντροαριστερά ήταν ένας αμερικανοτραφής επικεφαλής που μιλάει καλύτερα αγγλικά από τον προκάτοχό του».

Συμπέρασμα: και στην πολιτική επικοινωνία, οι άγραφοι κανόνες της αγοράς κρίνουν ένα «προϊόν» εάν έχει λόγο ύπαρξης ή όχι. Οπότε, ας μην κατηγορούμε το marketing και την πολιτική επικοινωνία. Θα φανεί εάν ο Στ. Κασσελάκης «εδοξάσθη κρυπτόμενος και καταποντιστεί εμφανιζόμενος». Θα το κρίνει η «αγορά» που στην προκειμένη περίπτωση είναι η κοινωνία.