Η εποχή των αυξημένων προσδοκιών

Οσο θα πέφτει το επιτόκιο των ομολόγων τόσο θα ανεβαίνει η καμπύλη των προσδοκιών για την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Αρνητικά επιτόκια στα ομόλογα, μηνύματα εμπιστοσύνης από τις αγορές, δηλώσεις στήριξης από τους δανειστές, εξαγγελίες για νέες φοροαπαλλαγές και στο βάθος… μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων.

Μέσα και έξω, η νέα κυβέρνηση φαίνεται να κερδίζει τη μάχη των προβλέψεων και των προσδοκιών. Ενας απροσδόκητος σύμμαχος της δίνει μεγάλα περιθώρια χειρισμών σε δύο κρίσιμα για αυτήν μέτωπα. Στο μέτωπο των δεσμεύσεων προς

τους δανειστές και απέναντι στους έλληνες φορολογουμένους που περιμένουν να ανασάνουν από την υπερφορολόγηση των προηγούμενων ετών. Μπορεί η Ευρώπη να απειλείται με ύφεση, αλλά η ελληνική οικονομία δεν στηρίζεται τόσο στις εξαγωγές όσο στην εσωτερική κατανάλωση. Και ενώ όλοι οι ευρωπαίοι εταίροι μας ξορκίζουν τα αρνητικά επιτόκια, με πρώτους και καλύτερους τους γερμανούς καταθέτες, στο Μαξίμου κάνουν πάρτι με το «θείο» δώρο που έρχεται από τις εξελίξεις στη διεθνή οικονομία, σε μια στιγμή που η χώρα μας, για πολλούς λόγους, καίγεται για φθηνότερο χρήμα.

Γνωρίζουν καλά στην κυβέρνηση ότι το θετικό και απρόβλεπτο, για τις διαστάσεις που έχει προσλάβει, μομέντουμ στις διεθνείς αγορές δεν πρέπει να χαθεί για την Ελλάδα, όπως έγινε με το πρώτο QE (ποσοτική χαλάρωση) του Ντράγκι, από την προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Η πολιτική αλλαγή του Ιουλίου και η ανάδειξη μιας κυβέρνησης που φάνηκε  προετοιμασμένη και με σχέδιο βοήθησε από την αρχή στο να αλλάξει το κλίμα.

Ωστόσο η πρωτοφανής βουτιά στο κόστος του χρήματος στις παγκόσμιες αγορές ήταν ο «πυροκροτητής» που έχει μετατρέψει τις αρχικές θετικές εντυπώσεις σε ισχυρές προσδοκίες. Τα χαμηλά επιτόκια αλλάζουν την καμπύλη βιωσιμότητας του χρέους και επιτρέπουν σε κυβέρνηση και δανειστές να συμφωνήσουν ευκολότερα στην πολυπόθητη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων. Η μείωση των φορολογικών βαρών έρχεται πιο κοντά, αν ερμηνεύσει κανείς την άνεση με την οποία Μητσοτάκης και Σταϊκούρας προαναγγέλλουν παροχές τα Χριστούγεννα προς τους ασθενέστερους και «κλείνουν το μάτι» για μεγαλύτερες μειώσεις φόρων από το 2020, αν όλα πάνε καλά με το πλεόνασμα. Και οι επιχειρηματίες «ανακαλύπτουν» και προβάλλουν ξανά επενδυτικά σχέδια, όπως προκύπτει από τις ανακοινώσεις μεγάλων ομίλων.

Η κυβέρνηση που ήταν στριμωγμένη στη γωνία, για να δείξει γρήγορα έργο, δείχνει να ανασαίνει καλύτερα. Δανείζεται και αυτή πλέον ζωτικό πολιτικό χρόνο με αρνητικό επιτόκιο, έχοντας τα περιθώρια να ξεδιπλώσει πολιτικές πρωτοβουλίες και κυρίως να προωθήσει δύσκολες αλλά απαραίτητες αποφάσεις στην οικονομία. Πολιτικοί παρατηρητές και αξιόπιστοι οικονομικοί παράγοντες της χώρας τονίζουν ότι τώρα είναι η ώρα για τολμηρές κινήσεις που θα χτυπήσουν μεγάλα και χρόνια προβλήματα της χώρας, όπως την εκτεταμένη φοροδιαφυγή, την καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης, τα κόκκινα δάνεια των στρατηγικών κακοπληρωτών, το χαμηλής αποτελεσματικότητας Δημόσιο. Τώρα, προτού η καμπύλη των επιτοκίων αρχίσει, ξανά, να ανεβαίνει.