Τράβις Γκραντ: Ο αφανής αντι-σταρ που «νίκησε» τον Μάραβιτς!

Στην Ελλάδα συνηθίζουμε να λέμε πως «συχνά εκτιμάς κάτι μόνο όταν το χάσεις». Υπάρχει ένας σεμνός κύριος από το Κεντάκι και την Αλαμπάμα που, πάντως, δεν αισθάνεται ακριβώς έτσι. Ο Τράβις Γκραντ δεν χρειάστηκε να χάσει την θρυλική κολεγιακή του καριέρα για την εκτιμήσει. Απλώς, αν και έχει σκοράρει 4.045π. με το πανεπιστήμιο του Κεντάκι Στέιτ από το 1968 ως το 1972 και θεωρείται ο κορυφαίος σκόρερ στην ιστορία του NCAA/NAIA, λέει πια ότι. «οι πόντοι δεν μου λένε και κάτι και δεν σημαίνουν τόσα πολλά για

μένα»! Ο παλαίμαχος φόργουορντ των Λέικερς και Πέισερς δεν είναι φυσικά ένας αγνώμων άνθρωπος που δεν εκτιμά ό,τι και όσα πέτυχε. Για την ακρίβεια, πιστεύει πως ο κόσμος δεν χρειάζεται να εκτιμήσει τόσο τα κατορθώματά του και προτιμά, σε ηλικία 64 ετών, να ζει στην αφάνεια και σπανίως να εξιστορεί τις επιτυχίες του. Ο Τράβις Γκραντ δεν είναι ακριβώς ο κορυφαίος σκόρερ του πανεπιστημιακού πρωταθλήματος των Η.Π.Α.. Αφ' ενός γιατί υπάρχουν οι Τζον Πιρς και Φίλιπ Χάτσεσον του πανεπιστημίου Τζον Λίπσκομπ του Τένεσι, που σκόραραν μεν 4.230 και 4.106π. από 1990-94 και 1986-90 αντίστοιχα, όμως το κολέγιό τους δεν αναγνωρίζεται από τις δύο πρώτες divisions του NCAA και ο πρώτος είναι απλώς ο πρώτος όλων των αμερικανικών κολεγίων. Αντίθετα, ο Γκραντ μεγαλούργησε στο NAIA (National Association of Intecollegiate Athletics), που αναγνωρίζεται από το NCAA και πλέον οι περισσότερες ομάδες ανήκουν στην Division II. Και αφ' ετέρου διότι σε επίπεδο Division I, κορυφαίος παραμένει ο θρυλικός Πιτ Μάραβιτς, που πέτυχε 3.667π. σε 3 σεζόν με το Λουιζιάνα Στέιτ και κατέχει το ρεκόρ με τον ανεπανάληπτο μ.ο. των 44,2π.!!! Στην ίδια κατηγορία, 2ος είναι ο Φρίμαν Ουίλιαμς του Πόρτλαντ Στέιτ (3.249π., από 1974-78), 3ος ο Λάιονελ Σίμονς του Λα Σαλ (3.217π., από 1986-90) και 4ος ο συχωρεμένος πρώην γκαρντ των Παπάγου, Σπόρτιγκ, Περιστερίου, Ολυμπιακού και Σιένα, Αλφόνσο Φορντ, με 3.165π. από το 1989-93 με το Μισισίπι Βάλεϊ Στέιτ!

Ο Τράβις Γκραντ, όμως, αν και δεν είναι τυπικά παίκτης της πρώτης κατηγορίας, αναγνωρίζεται ως ο καλύτερος σκόρερ στην ιστορία του πανεπιστημιακού πρωταθλήματος των Η.Π.Α.. Παρόλα αυτά, ακόμη και σήμερα επιμένει πως από τον αριθμό «4.045» των συνολικών πόντων του (μ.ο. 33,4 σε 131 αγώνες) τον ενδιαφέρει πρωτίστως το νούμερο «3». Όσοι και οι διαδοχικοί τίτλοι NAIA που κατέκτησε με το Κεντάκι Στέιτ, που επιμένει ότι σημαίνουν περισσότερα για τον ίδιο. «Για να σκοράρω τόσο, χρειάστηκε οι συμπαίκτες μου να κάνουν μεγάλες θυσίες για χάρη μου», εξηγεί. «Για να φτάσουμε στα τρία πρωταθλήματα, όμως, έπρεπε να θυσιαστούμε όλοι ως ομάδα και αυτό είναι το σημαντικότερο επίτευγμά μας», συμπληρώνει, θαρρεί κανείς κοκκινίζοντας όταν του επισημαίνουν τις ατομικές διακρίσεις του. Το ίδιο σεμνά και ταπεινά εμφανίστηκε και στην τελετή εισαγωγής του στο Hall Of Fame του Αμερικανικού Κολεγιακού μπάσκετμπολ (στο οποίο έγινε πρόσφατα μέλος και ο Τομ ΜακΜίλεν, την ιστορία του οποίου μπορείτε να θυμηθείτε εδώ, το 2009, όταν εύλογα τα φώτα στράφηκαν πάνω στους Ματζικ Τζόνσον και Λάρι Μπερντ, που τιμήθηκαν την ίδια μέρα.

Η πορεία του ήταν ένα «αποτύπωμα» της ζωής του. Και ένα λαμπρό παράδειγμα ότι ακόμη κι αν δεν κάποιος δεν (θέλει να) αισθάνεται «λαμπερός», μπορεί να «λάμψει» σε ό,τι κάνει. Ο Γκραντ, πριν γίνει ο περιβόητος και «σεσημασμένος» σκόρερ με το παρωνύμιο «Machine», κοινώς μία «Μηχανή» σκοραρίσματος, μεγάλωσε μέσα στην φτώχεια του Νότου των Η.Π.Α., στο Κλέιτον της Αλαμπάμα. Ο πατέρας του εγκατέλειψε την οικογένεια όταν ο Τράβις ήταν 6 ετών και τον μεγάλωσε η μητέρα του, Μάτι Μέι, που εργαζόταν όμως όλη μέρα ως οικιακή βοηθός σε σπίτια λευκών οικογενειών, ώστε να ταΐζει τον γιο και τις 4 κόρες της. Το μπάσκετμπολ έγινε για τον μικρό το «εισιτήριο» για να «αποδράσει» από την μιζέρια. Μην έχοντας χρήματα για εξοπλισμό, έκοψε τον πάτο από έναν κάδο και τον μετέτρεψε σε καλάθι, σουτάροντας με μπαλάκια του τένις ή ο,τιδήποτε άλλο έμοιαζε με μπάλα!!! Γι' αυτό και όταν το 1972 (έπειτα από 4.045π. στο Κεντάκι Στέιτ, τρεις διαδοχικούς τίτλους ΝΑΙΑ, το βραβείο Lapchick, που δινόταν στον κορυφαίο παίκτη του NCAA και το 1972 έγινε ο πρώτος που το κατέκτησε από μικρό κολέγιο(!) και την επιλογή στο Νο13 του ντραφτ του ΝΒΑ -κάτω από τον Τζούλιους Έρβινγκ, που ήταν στο Νο12- από τους Λέικερς), ο Τράβις πήρε την πρώτη επαγγελματική επιταγή του, αγόρασε ένα μικρό αυτοκίνητο και πήγε στην Αλαμπάμα, για να ξοφλήσει τους λογαριασμούς της μητέρας του και να της αγοράσει ένα σπίτι! «Αυτή ήταν η καλύτερη μέρα της ζωής μου», αναπολεί πια και εξακολουθεί να μην μετανιώνει που δεν ζήτησε περισσότερα από την καριέρα και την ζωή του.

Όπως δεν μετάνιωσε ποτέ για τις σχολικές επιλογές του. Ο Τράβις Γκραντ έγινε σταρ στο γυμνάσιο Μπάρμουρ Κάουντι στο Κλέιτον, αλλά παρέμεινε εκεί μέχρι να αποφοιτήσει, αν και την τελευταία χρονιά είχε δικαίωμα να φύγει. «Μόνο στην τελευταία σεζόν είχαμε δικαίωμα ως μαύροι να εγγραφούμε και να παίξουμε στα λεγόμενα "λευκά σχολεία"», επισημαίνει ο ίδιος, που αποφάσισε να μείνει στο Μπάρμπουρ, στο οποίο υπήρχαν μόνο μαύροι μαθητές. Αντίστοιχα φιλοσοφημένη ήταν και η απόφασή του για το κολέγιο στο οποίο θα φοιτήσει και θα παίξει. Παρά τις προσφορές για υποτροφίες από αρκετά πανεπιστήμια, ο Γκραντ επέλεξε το Κεντάκι Στέιτ, ένα διαχρονικά και ιστορικά «μαύρο» κολέγιο, που εδρεύει στην πόλη Φράνκφορτ και ιδρύθηκε το 1887 με το όνομα «Στέιτ Νόρμαλ για Έγχρωμους Μαθητές». Το 1938 αποκαλούνταν «Κεντάκι Στέιτ για Νέγρους», πριν πάρει την σημερινή του επίσημη ονομασία, το 1952. Δύο χρόνια αργότερα αποχώρησε από τον οργανισμό «Ιστορικών Μαύρων Κολεγίων και Πανεπιστημίων» (H.B.C.U.), όμως αναγνωρίζεται ακόμη ως μέλος του. Ο Γκραντ επιμένει πως «κέρδισα πολλά πηγαίνοντας σε αυτά τα ιδρύματα. Δεν είναι μόνο η εκπαίδευση, αλλά και ο σεβασμός και οι αξίες στους μαύρους». Βεβαίως, η απόφασή του να φοιτήσει στο Κεντάκι Στέιτ είχε να κάνει κυρίως με τον κόουτς Λούτσιας Μίτσελ, που τον είχε προσεγγίσει με σεβασμό από το γυμνάσιο. Υπό τις οδηγίες του Μίτσελ, ο Γκραντ ήταν πρώτος σκόρερ των «Thorobreds» ως πρωτοετής και σκοράροντας ασταμάτητα, τους οδήγησε σε 3 διαδοχικούς τίτλους ΝΑΙΑ (1970-72)!

«Το ΝΑΙΑ ήταν στις μέρες μου ιδιαιτέρως αναγνωρισμένο και όλοι σέβονταν τις ομάδες του», εξηγεί ο Γκραντ, θυμίζοντας πως και στην συνέχεια αποφοίτησαν πολλοί μετέπειτα σταρ του ΝΒΑ σε αυτό, όπως οι Ουόλτ Φρέιζιερ (Σάουθερν Ιλινόι), Ουίλις Ριντ (Γκράμπλινγκ), Ερλ Μονρό (Ουίνστον-Σάλεμ), Μπομπ Λαβ (Σάουθερν-Μπάτον Ρουζ), Νέιτ Άτσιμπαλντ (Άλκορν Στέιτ), Σκότι Πίπεν (Σέντραλ Άρκανσο), Ντένις Ρόντμαν (Σάουθιστερν Οκλαχόμα Στέιτ). Αποκαλύπτοντας ότι «τα καλοκαίρια πηγαίναμε για ανεπίσημα φιλικά στο γειτονικό και φημισμένο Κεντάκι και το κερδίζαμε, γι' αυτό μας φώναζαν "την καλύτερη ομάδα στο Κεντάκι"»! Έχοντας σημειώσει πολλά ρεκόρ του τουρνουά του ΝΑΙΑ (ρεκόρ πόντων σε ένα ματς, με 60π. στη νίκη 118-68 επί του Μάινοτ Στέιτ, ρεκόρ μ.ο. με 34,5 και με συνολικούς πόντους -213- σε ένα τουρνουά), ο Γκραντ κλήθηκε και «έλαμψε» και στο All Star Game του NCAA, στο οποίο σπανίως καλούνταν παίκτες του NAIA. Τελευταίο κολεγιακό «παράσημο» του Γκραντ ήταν το τίτλος του 1972, παρά τις αντίθετες προβλέψεις λόγω της αποφοίτησης των Ουίλιαμς Γκρέιαμ και του Έλμορ Σμιθ, που το 1971 επιλέχθηκε στο Νο3 του ντραφτ και αγωνίστηκε μεταξύ άλλων και στους Μπάφαλο Μπρέιβς. Ο μεγάλος σταρ του Κεντάκι Στέιτ, όμως, ήταν εκεί και με 39π.-8ριμπ. στον τελικό (71-62 το Eau Claire) αποχώρησε τρις πρωταθλητής.

Οι τιμές και οι ατομικές και ομαδικές διακρίσεις δεν τον άλλαξαν. Παρέμεινε σεμνός και ο Έλμορ Σμιθ λέει πως «δεν συνάντησα ποτέ μου τόσο ήσυχο άνθρωπο. Μάλιστα, όταν του είπα πως βλέποντάς τον στην προπόνηση, έμαθα πολλά από τον τρόπο που σουτάρει, κατέβασε το κεφάλι και μου απάντησε πως όλα τα έκανα μόνος μου. Μπορεί να ήταν φιλόδοξος μέσα στο παρκέ, αλλά εκτός γηπέδου ήταν σαν να ντρεπόταν την επιτυχία! Δεν ήθελε να μιλά ποτέ για τον εαυτό του». Μαζί κατέκτησαν τον τίτλο του 1971, νικώντας μεταξύ άλλων με 102-82 το Ίστερν Μίσιγκαν του σπουδαίου Τζορτζ Γκέρβιν. Ωστόσο, αν και ο Γκέρβιν έκανε σπουδαία καριέρα στο ΝΒΑ, ο Γκραντ δεν τον ακολούθησε ακριβώς. Επιλέχθηκε στο Νο13 του ντραφτ από τους Λέικερς, όμως φτάνοντας στο Λ.Α. των Τζέρι Ουέστ, Τζιμ ΜακΜίλαν και Γκέιλ Γκούντριτς, δεν βρήκε χώρο για να παίξει αρκετά και είχε μ.ο. 3,6π. σε 4,4΄ σε μία και κάτι σεζόν (36 αγώνες). Στα μέσα του 1973-74 μετακόμισε στο ΑΒΑ και τους Σαν Ντιέγκο Κονκισταντόρς, στους οποίου ήταν παίκτης-προπονητής για λίγο ο σπουδαίος Ουίλτ Τσάμπερλεϊν. Την επόμενη σεζόν παρουσίασε δείγματα του μεγάλου ταλέντου του, σκοράροντας μ.ο. 25,2π. (ήταν 2ος σκόρερ της Λίγκας, πίσω από τον Τζορτζ ΜακΓκίνις)! Αλλά πριν τα πλέι-οφς έσπασε το πόδι του και η επιτυχία της ομάδας δίχως εκείνον τον έφερε στην πόρτα της εξόδου. Επιπλέον, ένας τραυματισμός στο γόνατο και η διάλυση του ΑΒΑ δεν του έδωσε την ευκαιρία να παίξει πέρα από το 1975-76, ολοκληρώνοντας την καριέρα του σε Κεντάκι Κόλονελς και Ιντιάνα Πέισερς, έχοντας μ.ο. 9,6 και 5,5π. αντίστοιχα. «Ακόμη και τότε δεν απογοητεύτηκα, γιατί είχα ολοκληρώσει τις σπουδές μου και είχα από κάπου να συνεχίσω. Το μπάσκετμπολ ήταν απλώς ένα όχημα για να ξεφύγω από την φτώχεια», θυμήθηκε ο Τράβις Γκραντ σε μία παλιότερη συνέντευξή του. Πέρασε τα επόμενα 30 χρόνια σαν καθηγητής (πάντα) σε δημόσια σχολεία και συνταξιοδοτήθηκε το 2010, μετακομίζοντας στην Ατλάντα, όπου πλέον απολαμβάνει την παρέα της οικογένειάς του, ενώ καμάρωσαν με την σύζυγό του τον έναν από τους δύο γιου του, τον Τράβις τζούνιορ, που έπαιξε για λίγο στο πανεπιστήμιο Φλόριντα A&M. Και εξακολουθεί να μην κομπάζει για τους χιλιάδες πόντους που σκόραρε, αλλά να περηφανεύεται γιατί νίκησε σε παρκέ και ζωή.

[email protected]