Στης αναγκης τα θρανια

Ρεπορτάζ : Θωμάς ΣιδέρηςΤο Σχολείο Αλληλεγγύης στο Κερατσίνι δίνει ελπίδα στα χαμένα μεροκάματα του τρόμου και υποδέχεται τους μαθητές του στης ανάγκης τα θρανία και στης φτώχειας τα σχολειά. Στο Κερατσίνι, το μεροκάματο...
δεν είναι δεδομένο. Όχι πως ήταν ποτέ, αλλά τώρα θεωρείται πια μια χαμένη υπόθεση. Η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη, βασικός εργοδότης για την περιοχή, παραπαίει σε ένα ατέλειωτο τέλμα εδώ και χρόνια. Για έναν προδιαγεγραμμένο θάνατο μιλούν οι εργάτες που έπαιζαν καθημερινά κρυφτό με το θάνατο, με βασικά εργαλεία τους το ματσακόνι, το οξυγόνο και την ηλεκτροσυγκόλληση.

Σε μια πόλη όπως το Κερατσίνι, χτυπημένη από την ανεργία και τη φτώχεια, μια ομάδα εθελοντών – καθηγητών κάνουν πράξη το Σχολείο Αλληλεγγύης. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που έχει σαν σκοπό να παρέχει ενισχυτική διδασκαλία -στα περισσότερα σχολικά μαθήματα- σε μαθητές γυμνασίων και λυκείων της περιοχής: του Κερατσινίου και της Δραπετσώνας, αφού ο Καλλικράτης ένωσε εις σάρκαν μίαν τους δυο δήμους της Β’ Περιφέρειας του Πειραιά, τους δήμους της εργατιάς και της φτωχολογιάς.
Θεωρητικά, όποιος μαθητής εκδηλώσει ενδιαφέρον, γράφεται κιόλας στο Σχολείο Αλληλεγγύης και στα μαθήματα εκείνα που νομίζει ότι χρειάζεται περισσότερη βοήθεια. Οι υπεύθυνοι της δράσης δε ζητούν ούτε εκκαθαριστικά εφορίας ούτε τίποτα. Αρκεί μία τυπική εγγραφή με την παρουσία γονέα. Εγγραφές θα γίνονται μέχρι και το πρώτο δεκαπενθήμερο του Φεβρουαρίου, ενώ τα μαθήματα πρόκειται να ξεκινήσουν άμεσα. Η έδρα του Σχολείου Αλληλεγγύης βρίσκεται στην καρδιά της Αμφιάλης, στο σχολικό συγκρότημα που στεγάζονται το 2ο Γυμνάσιο και Λύκειο Κερατσινίου, στη συμβολή των οδών Δεμερτζή και Έλλης.
Μέχρι σήμερα έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον περίπου 40 μαθητές. Μια ανακοίνωση της ομάδας πρωτοβουλίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και μερικές αφίσες ήταν μάλλον αρκετά. Το νέο διαδόθηκε από στόμα σε στόμα πολύ γρήγορα. Βασική προϋπόθεση όμως για να λειτουργήσει το Σχολείο Αλληλεγγύης είναι η εθελοντική προσφορά των καθηγητών. Όσο πιο πολλοί καθηγητές, τόσο περισσότερους μαθητές θα μπορεί να αγκαλιάσει το σχολείο. Έως τώρα, αδιόριστοι εκπαιδευτικοί και καθηγητές που δουλεύουν για κάποιες λίγες ώρες σε οργανωμένα φροντιστήρια, ανασφάλιστοι και χωρίς κανένα εργασιακό δικαίωμα, έχουν εκφράσει τη βούληση να συμμετέχουν στη δράση. Στη συντριπτική πλειοψηφία τους είναι νέοι και είναι αυτοί που ανεβαίνουν με το δικό τους τρόπο το δικό τους Γολγοθά της ανεργίας. Σε αντίθετη με τους καθηγητές των δημόσιων σχολείων της περιοχής που –πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- απουσιάζουν επιδεικτικά. Μια τέτοια όμως προσπάθεια για να πετύχει και να έχει διάρκεια, απαιτεί τη στήριξη όλων: εκπαιδευτικών, γονιών και φυσικά των μαθητών.
Η Μαρία είναι μαθήτρια της πρώτης λυκείου σε κάποιο σχολείο του Κερατσινίου. Ο πατέρας της είναι ηλεκτρολόγος, αλλά από τη δουλειά του δε βλέπει πουθενά... φως, όπως λέει κι η ίδια χαμογελώντας. «Δεν τον φωνάζουν πια στις οικοδομές και μπορεί να περάσει και μια εβδομάδα χωρίς να κάνει ούτε ένα μεροκάματο» μου ψιθυρίζει η Μαρία με σκυμμένο το κεφάλι και προσθέτει με αφοπλιστική ειλικρίνεια: «Κάθεται σπίτι και δεν ξέρει τί να κάνει. Κοντεύει να τρελαθεί από την αγωνία του». Όταν περί τα μέσα του περασμένου Νοεμβρίου εξομολογήθηκε στους γονείς της ότι δυσκολεύεται στα μαθήματα και ότι θα χρειαζόταν μια επιπρόσθετη βοήθεια, εκείνοι της είπαν να κάνει υπομονή μέχρι να πάρει τους βαθμούς του πρώτου τετραμήνου για να δουν τις επιδόσεις της. «Στην πραγματικότητα, θέλαμε να κερδίσουμε λίγο χρόνο», μου εξομολογείται λίγο αργότερα η μητέρα της. «Το παιδί βλέπει την κατάσταση μέσα στην οικογένεια. Στεναχωριέται, επειδή καταλαβαίνει όλο αυτό που περνάμε. Υπάρχουν μέρες που δεν έχω στο πορτοφόλι μου ούτε ένα ευρώ, για να της δώσω να πάρει μια τυρόπιτα στο σχολείο». Η Μαρία γράφτηκε σε τέσσερα μαθήματα: Αρχαία, Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία. «Πιο πολύ με δυσκολεύουν τα Αρχαία. Στα υπόλοιπα μαθήματα γράφτηκα για να μπορώ να λύνω με μεγαλύτερη ευκολία τις ασκήσεις».
Ο Φατμίρ είναι ελαιοχρωματιστής. Εδώ και δύο μήνες δεν έχει κάνει ούτε ένα μεροκάματο. «Δε με φωνάζει κανένας πια. Ούτε για μερεμέτια. Η γυναίκα μου δεν έχει δουλειά πάνω από ένα χρόνο», λέει. Ο Φατμίρ είναι πατέρας δύο παιδιών: ενός επτάχρονου αγοριού, του Αντρεάνο και ενός κοριτσιού δεκατεσσάρων ετών, της Ιμερίλντα. «Για το Σχολείο Αλληλεγγύης, μου μίλησε κάποια γειτόνισσα. Έτρεξα αμέσως και ήρθα. Η κόρη μου δυσκολεύεται πολύ στα μαθηματικά, αλλά πώς να τη στείλω φροντιστήριο; Τη βλέπω παιδεύεται, είναι φιλότιμο παιδί, αλλά... Μας βοηθούν κάποιοι συγγενείς μας, αλλά κι αυτοί δεν μπορούν άλλο». Κανένας από την οικογένεια του Φατμίρ δεν είναι ασφαλισμένος, αφού κανένας εργοδότης του τα τελευταία δύο χρόνια δεν του κόλλησε ένσημα. «Ο γιος μου δεν έβλεπε καλά και ο γιατρός μάς είπε να βάλει γυαλιά. Μόνο ο γιατρός μάς πήρε πενήντα ευρώ. Δεν έχουμε λεφτά να τα αγοράσουμε γυαλιά στο παιδί και περιμένω να κάνω ένα μεροκάματο. Ξέρεις κανέναν;» Η Ιμερίλντα μάς παρακολουθεί από μακριά. «Τι σκέφτεσαι να κάνεις» τον ρωτάω. «Σκέφτηκα να φύγω και να γυρίσω στην Αλβανία. Τα παιδιά μου όμως γεννήθηκαν εδώ, εδώ είναι η πατρίδα τους, δε θέλουν ν’ ακούσουν κουβέντα ότι θα φύγουν. Δεν ξέρω τί να κάνω... Δεν ξέρω πού να πάω...»