Τόμας Φρίντμαν: Ο Πούτιν και οι νόμοι της βαρύτητας

Ένα πράγμα που έμαθα καλύπτοντας τη Μέση Ανατολή επί πολλά χρόνια είναι ότι υπάρχει «η επόμενη μέρα» και «η μέρα μετά την επόμενη μέρα». Δεν πρέπει ποτέ να τα συγχέουμε. Η επόμενη μέρα μετά από ένα μεγάλο γεγονός είναι όταν οι ανόητοι ορμούν και δηλώνουν ότι η νίκη ή η ήττα κάποιου σε μία μόνο μάχη «άλλαξε τα πάντα για πάντα». Τη μέρα μετά την επόμενη μέρα, οι νόμοι της βαρύτητας αρχίζουν να εφαρμόζονται: συχνά τα πράγματα δεν φαίνονται τόσο καλά ή τόσο κακά όσο νομίζαμε. Και αυτό μας οδηγεί στην προσάρτηση της Κριμαίας από τον Βλαντιμίρ Πούτιν.

Την επόμενη μέρα, ήταν

ο ήρωας της Ρωσίας. Ορισμένοι ηλίθιοι σχολιαστές εξέφρασαν ακόμη και την ευχή να είχαμε έναν τόσο «αποφασιστικό» ηγέτη. Λοιπόν, ας δούμε πως θα φαίνεται ο Πούτιν την ημέρα μετά την επόμενη μέρα, ας πούμε σε έξι μήνες. Δεν κάνω προβλέψεις , αλλά θα επισημάνω το εξής. Ο Πούτιν προκαλεί τρεις από τις πιο ισχυρές δυνάμεις του πλανήτη, ταυτόχρονα: την ανθρώπινη φύση, τη Μητέρα Φύση και το Νόμο του Μουρ. Καλή τύχη με αυτό.

Η κατάληψη της Κριμαίας από τον Πούτιν υπογραμμίζει σίγουρα την διαχρονική ισχύ της γεωγραφίας στην γεωπολιτική. Η Ρωσία είναι μια ηπειρωτική χώρα, που εκτείνεται σε μια τεράστια ήπειρο, με λίγα φυσικά εμπόδια για να την προστατεύουν. Κάθε ηγέτης του Κρεμλίνου - από τους τσάρους και τους επιτρόπους ως τους απατεώνες - έχει εμμονή με την προστασία της περιφέρειας της Ρωσίας από επίδοξους εισβολείς. Η Ρωσία έχει νόμιμα συμφέροντα ασφαλείας, αλλά αυτό το επεισόδιο δεν αφορά αυτά.

Αυτό το πρόσφατο ουκρανικό δράμα δεν ξεκίνησε με τη γεωγραφία -με μια εξωτερική δύναμη που προσπαθεί να εισβάλει στη Ρωσία, όσο και αν ο Πούτιν θέλει να προσποιείται ότι έτσι έγινε. Αυτή η ιστορία ξεκίνησε με τους ανθρώπους εντός της τροχιάς της Ρωσίας που προσπάθησαν να φύγουν από αυτή. Ένας μεγάλος αριθμός Ουκρανών ήθελε να συνδέσει το οικονομικό του μέλλον με την Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι με την Ποτέμκιν- Ευρασιατική Ένωση του Πούτιν. Αυτή η ιστορία, στον πυρήνα της, πυροδοτήθηκε και προωθήθηκε από την ανθρώπινη φύση – τη διαρκή αναζήτηση των ανθρώπων να εξασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον για τους ίδιους και τα παιδιά τους- όχι από τη γεωπολιτική, ή ακόμα και από τον μεγάλο εθνικισμό. Αυτή δεν είναι μια ιστορία «εισβολής». Είναι μια ιστορία «Εξόδου».

Και δεν είναι περίεργο. Ένα πρόσφατο άρθρο στο Bloomberg Businessweek σημειώνει ότι , το 2012, το ΑΕΠ ανά άτομο στην Ουκρανία ήταν 6.394 δολάρια - περίπου 25 τοις εκατό κάτω από το επίπεδο που ήταν σχεδόν 15 χρόνια πριν. Αλλά αν συγκρίνουμε την Ουκρανία με τις τέσσερις πρώην κομμουνιστικές γείτονές της προς τα δυτικά, που προσχώρησαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση - Πολωνία, Σλοβακία, Ουγγαρία και Ρουμανία- «ο μέσος όρος του ΑΕΠ ανά άτομο σε αυτά τα έθνη είναι περίπου 17.000 δολάρια». Μπορείτε να κατηγορήσετε τους Ουκρανούς επειδή θέλουν να ενταχθούν σε μια διαφορετική ομάδα;

Αλλά ο Πούτιν βασίζεται επίσης στο ότι ο κόσμος δεν κάνει τίποτα για τη Μητέρα Φύση και ότι η Μητέρα Φύση το αποδέχεται. Περίπου το 70 τοις εκατό των εξαγωγών της Ρωσίας είναι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο και αποτελούν το ήμισυ του συνόλου των κρατικών εσόδων. (Πότε ήταν η τελευταία φορά που αγοράσατε κάτι που έγραφε «Made in Russia»;) Ο Πούτιν έχει ποντάρει βασικά το οικονομικό παρόν και μέλλον της χώρας του στους υδρογονάνθρακες σε μια εποχή που ο επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας έχει δηλώσει ότι «περίπου τα δύο τρίτα όλων των αποδεδειγμένων αποθεμάτων πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα θα πρέπει να μείνουν ανεκμετάλλευτα, αν ο κόσμος επιτύχει τον στόχο του περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους δύο βαθμούς Κελσίου» από την εποχή της Βιομηχανικής Επανάστασης. Αν ξεπεράσουμε αυτή τη γραμμή των δύο βαθμών, λένε οι επιστήμονες του κλίματος, θα αυξηθεί δραματικά η πιθανότητα τήξη της Αρκτικής, η επικίνδυνη άνοδος της στάθμης της θάλασσας, οι πιο έντονες υπερ-καταιγίδες και η ανεξέλεγκτη αλλαγή του κλίματος.

Ο πρώην υπουργός Πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας, σεΐχης Αχμέτ Ζακί Γιαμάνι, προειδοποίησε κάποτε τους συναδέλφους του στον ΟΠΕΚ με κάτι που ο Πούτιν θα έπρεπε να θυμάται: «Η Λίθινη Εποχή δεν τελείωσε επειδή τελείωσαν οι πέτρες». Τελείωσε επειδή εφεύραμε τα χάλκινα εργαλεία, που ήταν πιο παραγωγικά. Η εποχή των υδρογονανθράκων θα πρέπει επίσης να τελειώσει με πολύ πετρέλαιο, άνθρακα και φυσικό αέριο να έχουν απομείνει στο έδαφος, που θα αντικατασταθούν από καθαρότερες μορφές παραγωγής ενέργειας, αλλιώς η Μητέρα Φύση θα μας κανονίσει. Ο Πούτιν ποντάρει διαφορετικά.

Πώς λένε τον Νόμο του Μουρ στα ρωσικά; Αυτό είναι το θεώρημα που έθεσε ο Γκόρνοτν Μουρ, συνιδρυτής της Intel, που προέβλεψε ότι ο αριθμός των τρανζίστορ σε ένα μικροεπεξεργαστή θα διπλασιάζεται σχεδόν κάθε δύο χρόνια. Όποιος ακολουθεί την καθαρή βιομηχανία ενέργειας σήμερα μπορεί να σας πει ότι υπάρχει κάτι σχετικά με τον Νόμο του Μουρ στην ηλιακή ενέργεια, η τιμή της οποίας πέφτει τόσο γρήγορα που όλο και περισσότερα σπίτια, ακόμα και επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, τη θεωρούν τόσο φθηνή όσο το φυσικό αέριο. Ο άνεμος είναι σε μια παρόμοια τροχιά, όπως είναι και η ενεργειακή απόδοση. Η Κίνα μόνο βρίσκεται σε καλό δρόμο για να πάρει το 15 τοις εκατό της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειάς της μέχρι το 2020 από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας -και δεν σταματάει εκεί. Αλλιώς ο λαός της δεν θα μπορεί να αναπνεύσει. Αν η Αμερική και η Ευρώπη έδιναν μια λίγο πιο μικρή πολιτική ώθηση τώρα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για να μειωθεί το εισόδημα πετρελαίου του Πούτιν, οι δράσεις αυτές θα μπορούσαν να αποδώσουν πολύ νωρίτερα και περισσότερο ό,τι οι άνθρωποι συνειδητοποιούν.

Η νομιμότητα των ηγετών της Κίνας σήμερα εξαρτάται, εν μέρει, από την ικανότητά τους να κάνουν το ενεργειακό σύστημα της χώρας τους πιο πράσινο, ώστε ο λαός τους να μπορεί να αναπνεύσει. Η νομιμότητα του Πούτιν εξαρτάται από τη διατήρηση του εθισμού της Ρωσίας και του κόσμου στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Σε ποιον θέλετε να στοιχηματίσω;
Έτσι, πριν στέψουμε τον Πούτιν Πρόσωπο της Χρονιάς και πάλι, ας περιμένουμε να δούμε πώς θα εξελιχθεί η μέρα μετά την επόμενη μέρα.

http://www.nytimes.com/2014/03/26/opinion/friedman-putin-and-the-laws-of-gravity.html?hpw&rref=opinion&_r=0

Διαβάστε περισσότερα