Ψυχρή υποδοχή του Ερντογάν στις ΗΠΑ

Ο Ομπάμα απέρριψε προσωπική συνάντηση με τον Ερντογάν στη σύνοδο κορυφής για τα πυρηνικά, εκφράζοντας τις ανησυχίες του για τα μέτρα καταστολής εναντίον των κούρδων ανταρτών.

Όταν ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ταξίδεψε τελευταία φορά στην Ουάσιγκτον για επίσημη επίσκεψη το 2013, ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα τον επαίνεσε για την έναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών με τους Κούρδους αυτονομιστές και επειδή οδηγούσε τη χώρα του σε μια νέα εποχή οικονομικής ευημερίας. Αυτή την εβδομάδα,

Ο Ομπάμα απέρριψε το αίτημα του Ερντογάν να συναντηθούν στα εγκαίνια ενός τζαμιού που χρηματοδοτεί η Τουρκία στο Μέριλαντ και ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έχει σχέδια για μια επίσημη προσωπική συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του, ο οποίος είναι ζωτικής σημασίας σύμμαχος στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους. Ο Λευκός Οίκος, αντ' αυτού αναμένεται να στείλει τον αντιπρόεδρο Τζο Μπάιντεν να συναντηθεί με τον Ερντογάν.

Ανώτεροι αξιωματούχοι της κυβέρνησης των ΗΠΑ είπαν ότι η απόφαση να μην συναντήσει τον Ερντογάν δεν πρέπει να θεωρηθεί προσβολή, επειδή οι δύο πρόεδροι συναντήθηκαν τον Νοέμβριο στην σύνοδο κορυφής της G20 στην Τουρκία και συνομίλησαν τηλεφωνικά τον Φεβρουάριο. "Ο πρόεδρος έχει τόσο τακτική επαφή με λίγους άλλους ηγέτες του κόσμου", δήλωσε ένας ανώτερος αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης των ΗΠΑ. "Όσον αφορά τη σύνοδο για τα πυρηνικά, δεν υπάρχει κάποιο έντονο [διμερές] χρονοδιάγραμμα, κι έτσι δεν σημαίνει ότι ο Ερντογάν αποκλείεται". Οι αντιπροσωπείες από 51 έθνη αναμένεται να παρακολουθήσουν τη σύνοδο κορυφής, η οποία ξεκινά την Πέμπτη. Ο Ομπάμα έχει μόνο μία προγραμματισμένη προσωπική συνάντηση, με τον Κινέζο Πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ.

Η Τουρκία βρίσκεται στο κέντρο του αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους, του αγώνα για τον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου της Συρίας, καθώς και της παγκόσμιας προσφυγικής κρίσης, καθιστώντας τον Ερντογάν βασικό εταίρο για τους δυτικούς ηγέτες. Ο Ερντογάν όμως έχει αποξενώσει κάποιους συμμάχους λόγω της εγχώριας καταστολής και του νέου αγώνα με τους Κούρδους αντάρτες. Η ανάγκη των συμμάχων να συνεργαστούν με τον τούρκο πρόεδρο έχει μετριάσει τη δημόσια κριτική τους.

Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους χρειάζονται τη βοήθεια του Ερντογάν για να πατάξουν τους εξτρεμιστές του Ισλαμικού Κράτους που φεύγουν από τη Συρία. Οι Τούρκοι αξιωματούχοι προσπαθούν εδώ και μήνες να θέσουν τις βάσεις για μια συνάντηση στην Ουάσιγκτον με τον Ομπάμα. Ο Ομπάμα είπε ότι κάποτε θεωρούσε τον Ερντογάν μεταξύ των στενότερων συμμάχων του. Οι δύο άνδρες μιλούσαν τακτικά και ο Ομπάμα παρέθεσε δείπνο στον Ερντογάν όταν ο ίδιος και η οικογένειά του ήρθαν στην Ουάσιγκτον τον Μάιο του 2013. Εκείνη την εποχή, ο Ερντογάν, που τότε ήταν πρωθυπουργός της Τουρκίας, είχε μόλις ξεκινήσει το ιστορικό των ειρηνευτικών συνομιλιών με τους Κούρδους αυτονομιστές. Ο Ομπάμα ζήτησε μεγαλύτερους οικονομικούς δεσμούς, όταν οι δύο ηγέτες πραγματοποίησαν συνέντευξη Τύπου στον Rose Garden.

Δύο εβδομάδες αργότερα, η τουρκική αστυνομία ξεκίνησε μια βίαιη καταστολή κατά των διαδηλωτών που προσπαθούσαν να αποτρέψουν την κατασκευή ενός εμπορικού κέντρου στο πάρκο Γκεζί της Κωνσταντινούπολης, προκαλώντας επικρίσεις από το Λευκό Οίκο. Η Τουρκία ξεκίνησε μια νέα εκστρατεία για να καταπνίξει την διαφωνία. Τον Δεκέμβριο του 2013, η τουρκική αστυνομία συνέλαβε δεκάδες ανθρώπους σε μια έρευνα για πολιτική διαφθορά που απείλησε να φτάσει στην πόρτα του Ερντογάν. Ο Ερντογάν απάντησε στην έρευνα κατηγορώντας τον πρώην σύμμαχό του, τον τούρκο κληρικό Φετουλάχ Γκιουλέν, ότι προσπαθεί να δημιουργήσει ένα παράλληλο κράτος.

Η Τουρκία έχει στο στόχαστρο τα άτομα και τις επιχειρήσεις που συνδέονται με τον Γκιουλέν, ο οποίος ζει εξόριστος στην Πενσυλβάνια, συμπεριλαμβανομένης και της μεγαλύτερης εφημερίδας της χώρας. Εκατοντάδες Τούρκοι δημοσιογράφοι που έχουν επικρίνει τον Ερντογάν έχουν χάσει τις δουλειές τους. Ομάδες υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθερίας του Τύπου έχουν κατηγορήσει τον Ερντογάν της χρησιμοποιεί τη βεντέτα για να πατάξει τους επικριτές του.

Όταν ο Μπάιντεν ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη τον Ιανουάριο, η συνάντησή του με δημοσιογράφους που επικρίνουν τον Ερντογάν αναστάτωσε τον τούρκο πρόεδρο και τους συμμάχους του. "Δεν χρειαζόμαστε καμία εξωτερική παροχή συμβουλών" δήλωσε ένας ανώτερος συνεργάτης του Ερντογάν την περασμένη εβδομάδα. "Αυτή είναι η συμπεριφορά ενός μεγάλου αδελφού που δίνει μαθήματα. Χρειαζόμαστε τη φιλία". Τούρκοι αξιωματούχοι δικαιολογούν την καταστολή λέγοντας ότι είναι ένα προσωρινό και ατυχές αποτέλεσμα της ανάγκης να υπερασπιστούν την ασφάλεια της χώρας από Κούρδους μαχητές, το Ισλαμικό Κράτος και τους τούρκους προδότες που προσπαθούν να ανατρέψουν την κυβέρνηση. "Η Τουρκία περνά μια κρίσιμη περίοδο όπου η ασφάλεια μπορεί να προηγείται της ελευθερίας, αλλά αυτό είναι μόνο προσωρινό" δήλωσε ο αξιωματούχος, ο οποίος προέτρεψε την Αμερική να μετριάσει την κριτική της. "Η Τουρκία εξακολουθεί να κοιτά προς τη Δύση. Δεν είναι ρητορική".

Αξιωματούχοι των ΗΠΑ έχουν εκφράσει κατ' ιδίαν ανησυχίες στους Τούρκους ηγέτες για την καταστολή των κούρδων αυτονομιστών, η οποία ξεκίνησε ξανά το περασμένο καλοκαίρι. Ενώ η κυβέρνηση Ομπάμα υποστηρίζει τον αγώνα της Τουρκίας κατά του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (PKK), αξιωματούχοι των ΗΠΑ ανησυχούν για τη χρήση τανκς και στρατευμάτων εναντίον Κούρδων μαχητών.

Οι ανησυχίες για τις σχέσεις της Τουρκίας με την κουρδική μειονότητα έχουν εξαπλωθεί στη Συρία, όπου ο Ερντογάν έχει επανειλημμένα καλέσει τις ΗΠΑ να σταματήσουν να συνεργάζονται με τους Σύριους Κούρδους μαχητές που ευθυγραμμίζονται με το PKK, μια ομάδα που και οι δύο χώρες έχουν χαρακτηρίσει τρομοκρατική οργάνωση. Αλλά οι σύριοι κούρδοι μαχητές είναι ο πιο σημαντικός σύμμαχος της Αμερικής στη Συρία και η άρνηση των ΗΠΑ να διακόψει τους δεσμούς μαζί τους έχει προσθέσει νέα προβλήματα.

"Ο Λευκός Οίκος δεν θέλει να κάνει τον Πρόεδρο Ερντογάν να φανεί ευπρόσδεκτος" είπε ο Max Hoffman, αναπληρωτής διευθυντής της εθνικής ασφάλειας και της διεθνούς πολιτικής στο Κέντρο για την Αμερικανική Πρόοδο, ένα φιλελεύθερο think tank στη Ουάσινγκτον. "Οι διαμαρτυρίες στο πάρκο Γκεζί τον Μάιο του 2013 και η επακόλουθη καταστολή παγιώνει τις μακροχρόνιες ανησυχίες σχετικά με τον αυταρχισμό του Ερντογάν και την καταστολή της πολιτικής διαφωνίας", είπε. "Το κλείσιμο εφημερίδων και τηλεοπτικών καναλιών συνεχίζεται και η συναίνεση στην Ουάσιγκτον τώρα είναι ότι ο Ερντογάν διαφθείρει τη δημοκρατία της Τουρκίας για να επιδιώξει τις προσωπικές φιλοδοξίες του".

wsj.com

Διαβάστε περισσότερα