Πώς η έκβαση του δημοψηφίσματος θα διαμορφώσει το μέλλον της Βρετανίας

Τι θα ακολουθήσει αν η Βρετανία ψηφίσει να φύγει από την ΕΕ;

Στις 7 το πρωί της Παρασκευής, μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα από την ανακοίνωση του αποτελέσματος, οι οικονομολόγοι αναμένουν ότι η αξία της λίρας θα δεχθεί ένα σημαντικό πλήγμα στις αγορές συναλλάγματος σε όλο τον κόσμο. Ο Ντέιβιντ Κάμερον είναι πιθανό να προβεί σε δήλωση σχετικά με τα βήματα της Downing Street σχετικά με το πώς η κυβέρνηση θα ανταποκριθεί στην απόφαση της χώρας να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στη δήλωσή του, ο ίδιος θα προσπαθήσει να καθησυχάσει τους εμπόρους πριν ανοίξει το Χρηματιστήριο

του Λονδίνου για τις επιχειρήσεις, στις 8 πμ. Ωστόσο, το Υπουργείο Οικονομικών και η Τράπεζα της Αγγλίας θα πρέπει να παρακολουθούνε στενά τις αγορές. Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζα Μαρκ Κάρνεϊ θα μπορούσε να αναγκαστεί να παρέμβει για να στηρίξει τη λίρα, αν η αξία της στερλίνας πέσει δραματικά. Αυτό δεν έχει συμβεί από την "Μαύρη Τετάρτη" του 1992 και η Τράπεζα δεν θα ήθελε να παρέμβει με αυτόν τον τρόπο.

Στις ημέρες που ακολουθούν, η Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας θα μπορούσε επίσης να συνεδριάσει για να επανεξετάσει τα επιτόκια, σε απάντηση στην αναταραχή των αγορών. Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι θα ενημερώσει αμέσως τις Βρυξέλλες που θα ενεργοποιήσει το άρθρο 50 των Συνθηκών της ΕΕ - την επίσημη νομική πράξη με την οποία ένα κράτος-μέλος αποχωρεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από τη στιγμή που το άρθρο 50 ενεργοποιείται, μια κίνηση που μπορεί να γίνει μόνο από την κυβέρνηση, υπάρχει μια περίοδος δύο ετών για τις διαπραγματεύσεις της νέας σύμβασης μεταξύ της Βρετανίας και της ΕΕ - τους όρους του Brexit.

Οι διαπραγματευτές θα πρέπει να ορίσουν νέες εμπορικές συμφωνίες, νέες ρυθμίσεις ασφάλειας των συνόρων, το νομικό καθεστώς των μεταναστών που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και των Βρετανών ομογενών που διαμένουν αλλού στην Ευρώπη. Η Downing Street θα πρέπει να επιλέξει τα μέλη της ομάδας που θα διαπραγματευτεί τις νέες εμπορικές συμφωνίες. Η κυβέρνηση είναι πιθανό να το αναθέσει σε προσωπικότητες του επιχειρηματικού κόσμου, καθώς και ανώτατους αξιωματούχους από το Whitehall, σχηματίζοντας πιθανόν ένα Τμήμα Brexit υπό την ηγεσία ενός κορυφαίου υπουργού.

Οι ηγέτες υπέρ της αποχώρησης θα πιέσουν τον Κάμερον να παραδώσει το σχέδιό τους για ένα άμεσο επαναπατρισμό των βασικών εξουσιών από τις Βρυξέλλες στη Βρετανία. Έχουν καθορίσει τους νέους νόμους έκτακτης ανάγκης της κυβέρνησης που λένε ότι θα απαιτηθούν μετά από το δημοψήφισμα του Brexit για να περιορίσουν την επιρροή του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, να επιστρέψουν δισεκατομμύρια λίρες στο Ηνωμένο Βασίλειο που θα δαπανηθούν στο Εθνικό Σύστημα Υγείας και να θέσουν νέους ελέγχους για τη μετανάστευση από την Ευρώπη.

Σε πολιτικό επίπεδο, η θέση του Κάμερον θα κινδυνέψει. Κάποιοι υπουργοί του Υπουργικού Συμβουλίου μπορεί να τον πιέσουν να παραμείνει στη θέση του, προκειμένου να εξασφαλισθεί η σταθερότητα και να είναι επικεφαλής στις διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες. Ωστόσο, πολλοί αναλυτές και βουλευτές και από τις δύο πλευρές του δημοψηφίσματος πιστεύουν ότι θα ήταν αδύνατον να συνεχίσει ως πρωθυπουργός αν υπερισχύσει η αποχώρηση και ότι θα παραιτηθεί.

Αν δεν παραιτηθεί, θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια πρόκληση από τους Συντηρητικούς που πιστεύουν ότι η θέση του θα είναι ανυπόφορη, αν και αρκετοί αντάρτες ευρωσκεπτικιστές σε κατ' ιδίαν συζητήσεις υποδηλώνει ότι η μεγαλύτερη ελπίδα για να κρατήσει ο Κάμερον τη δουλειά του είναι αν η Βρετανία ψηφίσει να αποχωρήσει από την ΕΕ. Αν παραιτηθεί, θα πραγματοποιηθούν εκλογές για νέα ηγεσία, με 10 πιθανούς υποψήφιους να είναι ήδη σε ετοιμότητα.

Πιθανότεροι νικητές είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα είναι ο ηγέτης της εκστρατείας υπέρ της αποχώρησης, Μπόρις Τζόνσον, αλλά και ο άλλος σημαντικός υποστηρικτής του Brexit, ο υπουργός Δικαιοσύνης Μάικλ Γκόουβ. Οι εκλογές για τη νέα ηγεσία θα μπορούσαν να διεξαχθούν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, με τον νέο ηγέτη να ανακοινώνεται στο Συνέδριο του Συντηρητικού Κόμματος κατά την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου.

Μετά από ένα χρονικό διάστημα για να εδραιώσει την θέση του στην Downing Street, ο νέος ηγέτης θα μπορούσε να επιδιώξει μια νέα εντολή από τη χώρα και να ζητήσει γενικές εκλογές για την άνοιξη ή το φθινόπωρο του 2017.

Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να καταργηθεί η νομοθεσία που καθορίζει τον χρόνο αλλαγής των κοινοβουλίων, καθώς σύμφωνα με αυτή οι επόμενες εκλογές προβλέπονται το 2020. Αν οι Συντηρητικοί προηγηθούν στις κάλπες στις αρχές του επόμενου έτους, ενδεχομένως θα υπάρξει μια πλειοψηφία στο κοινοβούλιο για την κατάργηση του νόμου και την προκήρυξη εκλογών.

Τι θα ακολουθήσει αν η Βρετανία ψηφίσει να παραμείνει στην ΕΕ;

Αν συμβεί αυτό, ο Ντέιβιντ Κάμερον θα είναι σε πολύ ισχυρότερη θέση, μετά την έντονη εκστρατεία του υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην ΕΕ. Αλλά η νίκη θα μπορούσε να έχει ένα βαρύ τίμημα. Αν η παραμονή κερδίσει με μικρή διαφορά - κάτω από 10 ποσοστιαίες μονάδες, για παράδειγμα - είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο Κάμερον θα αντιμετωπίσει μια πρόκληση ηγεσίας μέσα σε λίγες μέρες.

Περισσότεροι από 50 βουλευτές των Τόρις φημολογείται ότι θα είναι τόσο θυμωμένοι με τις "τακτικές εκφοβισμού" του πρωθυπουργού και τη χρησιμοποίηση του κυβερνητικού μηχανισμού για να βοηθήσει την εκστρατεία υπέρ της παραμονής, που θα προκαλέσουν μια ψηφοφορία για ψήφο εμπιστοσύνης στην ηγεσία του αμέσως μετά το αποτέλεσμα.

Αν χάσει αυτή την ψηφοφορία, η καριέρα του Κάμερον ως βουλευτή θα τελειώσει. Στη συνέχεια, οι Συντηρητικοί θα επιλέξουν έναν νέο ηγέτη σε εκλογές στις οποίες δεν θα μπορεί να συμμετέχει.

Για να είναι ασφαλής, ο Πρωθυπουργός πρέπει να κερδίσει με συντριπτική διαφορά - όπως για παράδειγμα 60 τοις εκατό υπέρ της παραμονής και 40 τοις εκατό υπέρ της αποχώρησης. Αλλά, καθώς οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μικρή διαφορά, η Ντάουνινγκ Στριτ έχει ήδη αρχίσει να επεξεργάζεται ένα σχέδιο για να σώσει την ηγεσία του Κάμερον. Είναι πιθανό να προσπαθήσει να αλλάξει την πολιτική ατζέντα, δίνοντας έμφαση στην κοινωνική κινητικότητα.

Στην πρώτη δήλωσή του μετά τα αποτελέσματα, ο Κάμερον μπορεί να προσφέρει νέες παραχωρήσεις με νέα σχέδια για την πάταξη της μετανάστευσης, σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τους συναδέλφους του υπέρ του Brexit και να επανενώσει το κόμμα και τη χώρα.

Αν η "παραμονή" κερδίσει με μικρή διαφορά, ο Κάμερον θα μπορούσε επίσης να αναγκαστεί να προβεί σε άμεσο "ανασχηματισμό διάσωσης", σε μια προσπάθεια να επιβεβαιώσει την εξουσία του. Αν η "παραμονή" κερδίσει με διαφορά, ο πρωθυπουργός θα έχει περισσότερο χρόνο και μπορεί να καθυστερήσει τον ανασχηματισμό του μέχρι το φθινόπωρο. Είτε έτσι είτε αλλιώς, οι υπερασπιστές του Brexit θα πρέπει να προωθηθούν εντός της κυβέρνησης, προκειμένου να επουλωθούν οι βαθιές διαιρέσεις στο εσωτερικό του κόμματος των Συντηρητικών.

Ο Μπόρις Τζόνσον αναμένεται να προσφέρει έναν ρόλο σε ένα υπουργείο χωρίς ιδιαίτερο βάρος, πιθανώς ως υπουργός Μεταφορών. Αυτό θα θέσει τον πρώην Δήμαρχο του Λονδίνου σε δύσκολη θέση, καθώς θα αναγκαστεί ενδεχομένως να εποπτεύει την επέκταση του αεροδρομίου Heathrow, μια πολιτική στην οποία έχει υποσχεθεί σθεναρά ότι θα αντιταχθεί.

Ωστόσο, οι Τόρις υπέρ του Brexit προειδοποιούν ότι οι βουλευτές θα "απεργήσουν" ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, και θα αρνηθούν να υποστηρίξουν τον Κάμερον τον Τζορτζ Όσμπορν. Αν ο πρωθυπουργός δεν μπορεί να περάσει τις μεταρρυθμίσεις του από το κοινοβούλιο, η κυβέρνηση θα καταστεί αδύνατη και μπορεί να χρειαστούν και άλλες εκλογές. Πολλοί οικονομολόγοι αναμένουν ότι οι αγορές θα ανταποκριθούν με ανακούφιση στη νίκη της "παραμονής", ενώ για την πλειοψηφία των επιχειρήσεων και του προσωπικού τους στη Βρετανία οι δουλειές θα συνεχιστούν ως συνήθως.

Στην Ευρώπη, η επιτυχία του Κάμερον θα είναι ευπρόσδεκτη. Αλλά οι σχέσεις με τις άλλες χώρες της ΕΕ θα αλλάξουν επίσης. Η συμφωνία επαναδιαπραγμάτευσης θα πρέπει να ενισχυθεί και να περάσει από τους πολιτικούς στις Βρυξέλλες, προκειμένου να γίνουν βασικές μεταρρυθμίσεις όπως το "φρένο έκτακτης ανάγκης" στην καταβολή των παροχών στους μετανάστες της ΕΕ. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει πράγματι τη δυνατότητα να ασκήσει βέτο στη συμφωνία του Κάμερον και ο ίδιος θα πρέπει να κερδίσει την υποστήριξή τους κατά τις εβδομάδες μετά το δημοψήφισμα για να παραδώσει τις μεταρρυθμίσεις που έχει υποσχεθεί.

telegraph.co.uk

Διαβάστε περισσότερα