Ποιες οι απόψεις των γερμανικών υποψηφίων κομμάτων για την Ευρώπη

Όλα τα κυρίαρχα κόμματα κατεβαίνουν με φιλοευρωπαϊκή ατζέντα, αλλά διαφωνούν στις λεπτομέρειες.

Οι εκλογές της Γερμανίας στις 24 Σεπτεμβρίου δεν αφορούν μόνο το ποιος θα γίνει καγκελάριος, αλλά θα επηρεάσουν και τα μελλοντικά σχέδια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι Γερμανοί ψηφοφόροι πρέπει να αποφασίσουν εάν η Άνγκελα Μέρκελ ή ο βασικός αμφισβητίας της, Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος είναι περίπου 15 εκατοστιαίες μονάδες πίσω στις δημοσκοπήσεις,

Εξίσου σημαντικό για τη μελλοντική θέση του Βερολίνου για την Ευρώπη είναι εάν κάποιο από τα μικρότερα κόμματα καταλήξει στην κυβέρνηση ως κατώτερος εταίρος του συνασπισμού. Παρόλο που η Μέρκελ προηγείται με άνεση στις δημοσκοπήσεις και αναμένεται ευρέως να σημειώσει την τέταρτη νίκη της στις εθνικές εκλογές, οι συντηρητικοί της πιθανότατα θα χρειαστούν την υποστήριξη τουλάχιστον ενός, αν όχι δύο, ακόμα κομμάτων για να κυβερνήσουν.

Το ίδιο ισχύει και για τους σοσιαλδημοκράτες του Σουλτς (SPD), αν ο πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αψηφήσει τις προσδοκίες και ξεπεράσει τη Μέρκελ. Με έξι κόμματα να αναμένεται να εισέλθουν στην Μπούντεσταγκ, οι φιλικοί προς τις εταιρείες Ελεύθεροι Δημοκράτες (FDP) και οι Πράσινοι είναι δυνητικοί εταίροι συνασπισμού για τα δύο μεγάλα κόμματα, ενώ είναι μάλλον απίθανο να "φλερτάρουν" με το ακροαριστερό Die Linke και το ακροδεξιό Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) -ένα ευρωσκεπτικό κόμμα που θα μπορούσε να κερδίσει έδρες στο εθνικό κοινοβούλιο για πρώτη φορά.

Είναι ακόμα πιθανό να υπάρξει ένας ακόμα "μεγάλος συνασπισμός" μεταξύ των Χριστιανοδημοκρατών της Μέρκελ (CDU) και του αδελφού κόμματος της Βαυαρίας, του CSU, με το SPD του Σουλτς. Ωστόσο, οι Σοσιαλδημοκράτες κατέστησαν σαφές ότι δεν επιθυμούν να περάσουν μία ακόμα θητεία στη σκιά της Μέρκελ.

Ακολουθεί μια επισκόπηση του τι πιστεύουν τα γερμανικά κόμματα στα πιο πιεστικά ζητήματα στην Ευρώπη, με βάση τις δηλώσεις της προεκλογικής τους εκστρατείας και συνεντεύξεις:

Ασφάλεια / άμυνα

Με λίγα λόγια: Όλα τα κόμματα υποστηρίζουν την ευρωπαϊκή συνεργασία, αλλά διαφωνούν σχετικά με τους συνοριακούς ελέγχους στη ζώνη Σένγκεν και πόσα πρέπει να πληρώσει η Γερμανία για την άμυνα.

Τι σημαίνει αυτό: Άσχετα με το ποιος θα κερδίσει, αναμένεται να πιέσουν για μια ευρωπαϊκή αμυντική ένωση και έναν μεγαλύτερο ρόλο για τον οργανισμό Frontex της ΕΕ.

Αν ρωτήστε υψηλόβαθμους αξιωματούχους μεταξύ των συντηρητικών της Μέρκελ πώς σχεδιάζουν να εξηγήσουν στο γερμανικό λαό ότι η χώρα τους είναι πιθανό να αναλάβει ένα σημαντικό κομμάτι του ελλείμματος στον προϋπολογισμό της ΕΕ μόλις το Ηνωμένο Βασίλειο εγκαταλείψει το 2019, θα σας πουν ότι είναι θέμα ασφάλειας. "Οι καιροί που μπορούσαμε να στηριχθούμε σε άλλους τέλειωσαν μέχρι ενός σημείου" αναφέρει το κεφάλαιο για την Ευρώπη στο μανιφέστο του CDU/CSU, απηχώντας την ομιλία της Μέρκελ στο κιόσκι μπύρας τον Μάιο, όταν, αφού συναντήθηκε με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, είπε ότι η Ευρώπη "πρέπει να πάρει τη μοίρα στα χέρια της". Οι συντηρητικοί πιστεύουν ότι για να παραμείνει η Γερμανία ασφαλής και ευημερούσα, η ΕΕ πρέπει να κινηθεί προς μια ευρωπαϊκή αμυντική ένωση.

Το SPD και το FDP προχωρούν ένα ακόμη βήμα και ζητούν τη δημιουργία ευρωπαϊκού στρατού. Ακόμη και οι ειρηνιστές των Πρασίνων υποστηρίζουν την περαιτέρω ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της άμυνας, τονίζοντας παράλληλα ότι η "πρόληψη των πολιτικών κρίσεων" θα πρέπει να έχει πάντα προτεραιότητα. Όσον αφορά τις λεπτομέρειες, ωστόσο, οι θέσεις των κομμάτων διαφέρουν - ειδικά όσον αφορά τις στρατιωτικές δαπάνες. Το CDU/ CSU και το FDP δεσμεύονται να φέρουν μέχρι το 2024 τις στρατιωτικές δαπάνες της Γερμανίας σε ποσοστό έως 2% του ΑΕΠ, μια κατευθυντήρια γραμμή που συμφωνήθηκε από τα μέλη του ΝΑΤΟ το 2014. Το SPD λέει, ωστόσο, ότι "η απειλητική συμπεριφορά δεν θα λύσει καμία σύγκρουση" και δεν αφήνει αμφιβολία ότι θα εμποδίσει μια τέτοια ώθηση, όπως και οι Πράσινοι.

Οι απόψεις διαφέρουν επίσης όσον αφορά την εσωτερική ασφάλεια, ιδίως τους συνοριακούς ελέγχους εντός του χώρου Σένγκεν χωρίς διαβατήρια, που εισήχθησαν στο αποκορύφωμα της προσφυγικής κρίσης και εξακολουθούν να ισχύουν. Ενώ οι Πράσινοι λένε ότι θέλουν μια επιστροφή στα ανοικτά σύνορα της ζώνης Σένγκεν, οι συντηρητικοί της Μέρκελ λένε ότι θα διατηρήσουν τους συνοριακούς ελέγχους "μέχρις ότου λειτουργήσει η προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ".

Υπάρχει υψηλό επίπεδο συναίνεσης όσον αφορά τον μελλοντικό ρόλο του οργανισμού συνόρων της ΕΕ, Frontex. Το CDU/CSU, το SPD και το FDP θέλουν όλοι να ενισχύσουν τον ρόλο του οργανισμού. Οι Πράσινοι, οι οποίοι προηγουμένως ήταν επικριτικοί στην επέκταση του Frontex, δεν το αναφέρουν στο μανιφέστο τους - γεγονός που μπορεί να σηματοδοτήσει ότι είναι ανοιχτοί για συμβιβασμό αν καταλήξουν στην κυβέρνηση.

Μετανάστευση

Με λίγα λόγια: Όλοι συμφωνούν ότι άλλες χώρες της ΕΕ πρέπει να επιδείξουν περισσότερη αλληλεγγύη, αλλά διαφωνούν σχετικά με τις μακροπρόθεσμες απαντήσεις στην προσφυγική κρίση.

Τι σημαίνει αυτό: Αναμένεται η Γερμανία να γίνει πιο σκληρή σε άλλα μέλη της ΕΕ που είναι απρόθυμα να αναλάβουν το μερίδιό τους από πρόσφυγες. Ωστόσο, η θέση της Γερμανίας για τη μεταρρύθμιση του συστήματος ασύλου της ΕΕ θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το ποιος είναι στην κυβέρνηση.

Μετά το σοκ της αντιμετώπισης σχεδόν ενός εκατομμυρίου αιτούντων άσυλο το 2015, όλα τα κόμματα εκτός από το AfD συμφωνούν ότι άλλες χώρες της ΕΕ θα πρέπει να υποχρεωθούν να βοηθήσουν τη Γερμανία και τις άλλες χώρες που πλήττονται ιδιαίτερα. "Η Ευρώπη έχει κοινή ευθύνη για τους πρόσφυγες", λέει το συντηρητικό μανιφέστο. Το SPD και το FDP έχουν τις πιο ριζοσπαστικές προτάσεις για να το επιβάλουν: οι σοσιαλδημοκράτες ζητούν από τις χώρες που δεν λαμβάνουν τις ποσοστώσεις τους "να αντιμετωπίζουν σημαντικά μειονεκτήματα", ενώ το FDP θέλει να πληρώσουν σε ένα ταμείο για να βοηθήσουν τις χώρες που φέρουν το βάρος.

Όσον αφορά τις μακροπρόθεσμες απαντήσεις για τον τρόπο αντιμετώπισης της παράνομης μετανάστευσης στην Ευρώπη, τα κόμματα διαφωνούν σημαντικά. Οι συντηρητικοί της Μέρκελ προτιμούν τις προσφυγικές συμφωνίες με τις αφρικανικές χώρες και στηρίζουν τη συμφωνία του 2016 με την Τουρκία. Το SPD είναι ασαφές, λέγοντας ότι "η συνεργασία και οι συμφωνίες με τρίτες χώρες ανοίγουν τις πιθανότητες να καταπολεμήσουν την παράνομη μετανάστευση", ενώ το FDP θέλει να ανταμείψει χώρες όπως ο Λίβανος ή η Ιορδανία, οι οποίες λαμβάνουν πολλούς πρόσφυγες, διευκολύνοντας το εμπόριο με την ΕΕ.

Όσον αφορά την αμφισβητούμενη ιδέα της δημιουργίας "hot spots" στη Βόρεια Αφρική, όπου οι αιτήσεις ασύλου θα μπορούσαν να διεκπεραιωθούν χωρίς να πατούν σε ευρωπαϊκό έδαφος, οι συντηρητικοί της Μέρκελ την αποφεύγουν. Το FDP δεν εξετάζει άμεσα το ζήτημα αλλά λέει: "Για να αποφύγουν οι άνθρωποι το εξαιρετικά επικίνδυνο ταξίδι, θα θέλαμε να καταστήσουμε δυνατή την υποβολή ήδη αίτησης ασύλου στο εξωτερικό".

Το SPD διαφωνεί ανοιχτά με την ιδέα, λέγοντας ότι "οι αιτήσεις ασύλου θα πρέπει να συνεχίσουν να διεκπεραιώνονται σε ευρωπαϊκό έδαφος". Ομοίως, οι Πράσινοι λένε ότι "δεν θα επιτρέψουν στην ΕΕ να απαλλαγεί από τα προβλήματά της με το να χάνονται οι πρόσφυγες στα στρατόπεδα της Βόρειας Αφρική".

Ευρωζώνη

Με λίγα λόγια: Όλα τα μέρη θέλουν να ενισχύσουν την ανάπτυξη στην Ευρώπη για να σταθεροποιήσουν την οικονομία αλλά διαφωνούν σε θέματα όπως τα ευρωομόλογα και η Ελλάδα.

Τι σημαίνει αυτό: Αναμένεται η Γερμανία να υποστηρίξει μια Ευρώπη δύο ταχυτήτων κατά τα επόμενα δύο χρόνια - και να πιέσει για ένα Grexit εάν το FDP φτάσει στην κυβέρνηση.

Όσον αφορά τις πιθανές μεταρρυθμίσεις στην ευρωζώνη, οι σοσιαλδημοκράτες του Σουλτς έχουν τα πιο ευρεία και φιλόδοξα σχέδια. Το SPD επιθυμεί έναν ευρωπαίο υπουργό Οικονομικών ο οποίος θα "συντονίζει την οικονομική πολιτική". Η θέση θα συνδέεται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα παρακολουθείται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας θα αποτελέσει ένα είδος ΔΝΤ για την ευρωζώνη.

Οι συντηρητικοί είναι πιο προσεκτικοί, μιλώντας για την "ανάπτυξη της ευρωζώνης περαιτέρω βήμα-βήμα ... για παράδειγμα δημιουργώντας το δικό της νομισματικό ταμείο" - το οποίο ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και πιο πρόσφατα η ίδια η Μέρκελ υποστηρίζουν ότι θα έδινε στην ευρωζώνη την ικανότητα να ανταποκριθεί σε κρίσεις χωρίς να χρειάζεται να συμμετέχει το ΔΝΤ. Ωστόσο, παραμένουν κατηγορηματικά αντίθετοι σε οποιαδήποτε συγκέντρωση χρέους της ευρωζώνης.

Πουθενά οι διαφορές μεταξύ των κομμάτων δεν είναι πιο ορατές από ό,τι όσον αφορά την Ελλάδα και αν πρέπει να εγκαταλείψει το κοινό νόμισμα ή όχι: Ενώ το SPD λέει ότι "κανένα μέλος της ευρωζώνης δεν πρέπει να ωθηθεί σε αποχώρηση", το FDP θέλει να "αλλάξει τις Ευρωπαϊκές συνθήκες ώστε τα κράτη-μέλη να μπορούν να εγκαταλείψουν τη ζώνη του ευρώ με μια ομαλή διαδικασία, χωρίς να χάσουν την ένταξή τους στην ΕΕ". Ο αρχηγός του κόμματος FDP Κριστιάν Λίντνερ δήλωσε στο POLITICO νωρίτερα αυτό το καλοκαίρι ότι η Ελλάδα πρέπει να απαλλαγεί από το χρέος και να αναγκαστεί να αποχωρήσει από το ευρώ προσωρινά μέχρι να ανακάμψει η οικονομία της. Οι συντηρητικοί της Μέρκελ, οι οποίοι έστειλαν μικτά μηνύματα στην Αθήνα, παραβλέπουν το θέμα στο μανιφέστο τους.

Αντιμετωπίζοντας το μέλλον της ΕΕ με γενικότερους όρους, υπάρχει ευρεία συναίνεση για να ενδυναμωθούν ορισμένες χώρες-μέλη να ενταχθούν πιο βαθιά από άλλες σε μια "Ευρώπη δύο ταχυτήτων". Ενώ το SPD και το FDP το αναφέρουν ρητά στα μανιφέστο τους, οι συντηρητικοί δεν το αναφέρουν αλλά έχουν υποστηρίξει τέτοιες ιδέες στο παρελθόν. Οι Πράσινοι είναι ανοιχτοί στην ιδέα, αλλά μόνο "ως προσωρινή λύση".

Brexit
Με λίγα λόγια: Όλα τα κόμματα λυπούνται που το Ηνωμένο Βασίλειο εγκαταλείπει την ΕΕ, αλλά θέλουν να σιγουρευτούν ότι οι Βρετανοί θα είναι σε χειρότερη θέση μετά την αποχώρησή τους.

Τι σημαίνει αυτό: Μην περιμένετε η Γερμανία να υποστηρίξει τη Βρετανία κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων.

Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, όλα τα κόμματα απηχούν την επίσημη θέση του Βερολίνου ότι για να απολαύσουν τα προνόμια της ΕΕ, οι χώρες πρέπει να σέβονται και τις τέσσερις κατευθυντήριες αρχές της: ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών, ανθρώπων, υπηρεσιών και κεφαλαίων.

Το SPD αναφέρει ότι δεν μπορεί να υπάρξει "Ευρώπη à la carte", το CDU/CSU γράφει ότι όποιος φεύγει από την ΕΕ δεν πρέπει να μπορεί να απολαμβάνει τα οφέλη της, οι Πράσινοι θέλουν τα συμφέροντα της υπόλοιπης ΕΕ των 27 να έχουν προτεραιότητα έναντι των αιτημάτων της Βρετανίας και το FDP λέει ότι δεν μπορεί να υπάρξουν "επιλεκτικά πλεονεκτήματα". Το ευρωσκεπτικό AfD υποδηλώνει ότι εάν η ΕΕ δεν μεταρρυθμιστεί δραστικά, η Γερμανία πρέπει να ακολουθήσει το βρετανικό παράδειγμα και να εγκαταλείψει το μπλοκ. Αυτό παραμένει μια περιθωριακή θέση σε μια χώρα όπου, σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις, η υποστήριξη προς την ΕΕ είναι στην πραγματικότητα σε άνοδο.

politico.eu

Διαβάστε περισσότερα