Παγκόσμια ανησυχία για τα σχόλια του Τραμπ για το ΝΑΤΟ

Οι παρατηρήσεις του Ντόναλντ Τραμπ ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα πρέπει να υπερασπίζονται αυτόματα τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ εφόσον δεχθούν επίθεση προκάλεσαν άμεσες επιπλήξεις από μακροχρόνιους συμμάχους των Αμερικανών, καθώς ο υποψήφιος πρόεδρος των Ρεπουμπλικάνων φαίνεται σα να υποστηρίζει τη …Ρωσία.

"Η αλληλεγγύη μεταξύ συμμάχων αποτελεί βασική αξία για το ΝΑΤΟ" δήλωσε ο γενικός γραμματέας της συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ. "Υπερασπιζόμαστε ο ένας τον άλλον. Το έχουμε δει αυτό στο Αφγανιστάν,

όπου δεκάδες χιλιάδες Ευρωπαίοι, Καναδοί και στρατιώτες από άλλα συμμαχικά έθνη στέκονται στο πλευρό των αμερικανών στρατιωτών. Δύο παγκόσμιοι πόλεμοι έχουν δείξει ότι η ειρήνη στην Ευρώπη είναι επίσης σημαντική για την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών".

Το σχόλιο του Τραμπ για το ΝΑΤΟ, το οποίο έκανε κατά τη διάρκεια μιας μακροσκελούς συνέντευξης στους New York Times, ήταν απλά η τελευταία βόμβα του στο μέτωπο της εξωτερικής πολιτικής. Ο Ρεπουμπλικάνος προεδρικός υποψήφιος έχει προσφέρει μια ριζικά διαφορετική άποψη για τις σχέσεις των ΗΠΑ με τον κόσμο από ό,τι πολλοί στο κόμμα του - μια άποψη που ορίζεται κυρίως από οικονομικούς όρους και δεν καθιστά τις συνθήκες απαραβίαστες.

Ο μεγιστάνας των ακινήτων έχει αμφισβητήσει εδώ και καιρό το κατά πόσον άλλες χώρες του ΝΑΤΟ αναλαμβάνουν το μερίδιό τους στις οικονομικές και στρατιωτικές επιβαρύνσεις που αφορούν τη συμμαχία. Σε συνέντευξή του στους Times, η οποία ακολούθησε την ομιλία του την Πέμπτη το βράδυ στο συνέδριο του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, ο Τραμπ υποστήριξε ότι αν γίνει πρόεδρος των ΗΠΑ θα βοηθήσει ένα κράτος-μέλος υπό επίθεση μόνο "αν έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τους προς εμάς".

Η προσέγγιση αυτή έρχεται σε αντίθεση με μία θεμελιώδη αρχή του ΝΑΤΟ, το άρθρο 5, το οποίο προβλέπει ότι μια επίθεση σε ένα μέλος ισοδυναμεί με μια επίθεση σε όλα τα μέλη, και ότι οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ θα πρέπει να βοηθούν την χώρα που χτυπήθηκε. Η συμμαχία, που ιδρύθηκε το 1949, έχει 28 μέλη. Η πρώτη φορά που επικαλέστηκε το άρθρο 5 ήταν μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ οι σύμμαχοι της Αμερικής στο ΝΑΤΟ έχουν βοηθήσει στην καταπολέμηση των Ταλιμπάν και της Αλ Κάιντα στο Αφγανιστάν.

Την Πέμπτη το πρωί, οι βοηθοί του Τραμπ προσπαθούσαν να περιορίσουν τις συνέπειες των παρατηρήσεών του. Ο επικεφαλής της εκστρατείας του Πολ Μάναφορτ επέμεινε ότι ο Τραμπ απλά θέλει το ΝΑΤΟ να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα για την ασφάλεια, όπου οι απειλές είναι συχνά από μη κρατικούς φορείς. "Αυτό που ο Τραμπ έχει πει επανειλημμένα είναι ότι πιστεύει πως πρέπει να εκσυγχρονιστεί και να φέρει τον ΝΑΤΟ στον κόσμο του 21ου αιώνα, όπου η τρομοκρατία και [το Ισλαμικό Κράτος], τα οποία δεν υπήρχαν όταν το ΝΑΤΟ δημιουργήθηκε, λαμβάνονται υπόψη σύμφωνα με τη νέα κατάσταση" είπε.

Αλλά τέτοιες εξηγήσεις είναι απίθανο να ικανοποιήσουν τα μέλη του ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα τις μικρότερες χώρες, όπως τα κράτη της Βαλτικής, την Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία, τα οποία τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να φοβούνται τη στρατιωτικές βλέψεις της Ρωσίας. Ο πρόεδρος της Εσθονίας Τόμας Χέντρικ Ίλβες έγραψε στον Twitter την απογοήτευσή του την Πέμπτη, λέγοντας: "Η Εσθονία είναι 1 από τους 5 συμμάχους του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη που ανταποκρίνεται στη δέσμευσή της για δαπάνες 2%. Αγωνίστηκε, χωρίς περιορισμούς, για το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν". Και πρόσθεσε: "Είμαστε εξίσου δεσμευμένοι προς όλους τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ, ανεξάρτητα από το ποιος μπορεί να είναι. Αυτό είναι που τους κάνει συμμάχους".

Τα σχόλιά του προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις από αξιωματούχους και εμπειρογνώμονες. Ο Ρίτσαρντ Χάας, πρόεδρος του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων, έγραψε στο Twitter ότι τα ζητήματα "αξιοπιστίας των ΗΠΑ θα μπορούσαν να προκαλέσουν περισσότερες συγκρούσεις, κατευνασμό, ή/και μεγαλύτερη διάδοση καθώς οι σύμμαχοι επιδιώκουν αυτοδυναμία". Και ο Μάικλ Μακφόλ, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Ρωσία, έγραψε: "Είχαμε δεκαετίες διακομματικής δέσμευσης στο ΝΑΤΟ, το οποίο το έχει καταστήσει τη μεγαλύτερη συμμαχία στην ιστορία. Ο Τραμπ τώρα την απειλεί".

Τα σχόλια του Τραμπ ήταν ένα δώρο για τους Δημοκρατικούς που επιδιώκουν να τον απεικονίσουν ως απειλή για την παγκόσμια τάξη. Η Χίλαρι Κλίντον εξέδωσε ανακοίνωση επικαλούμενη τον Ρεπουμπλικάνο Ρόναλντ Ρίγκαν για να "χτυπήσει" τον Τραμπ.

"Ο Ρόναλντ Ρίγκαν θα πρέπει να ντρέπεται. Ο Χάρι Τρούμαν θα πρέπει να ντρέπεται. Ρεπουμπλικάνοι, Δημοκρατικοί και Ανεξάρτητοι που συνέβαλαν στο να γίνει το ΝΑΤΟ η πιο επιτυχημένη στρατιωτική συμμαχία στην ιστορία, όλοι θα κατέληγαν στο ίδιο συμπέρασμα: ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ιδιοσυγκρασιακά ακατάλληλος και θεμελιωδώς απροετοίμαστος για να είναι ηγέτης μας" ανέφερε.

Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζος Έρνεστ, εν τω μεταξύ, προσπάθησε να καθησυχάσει τους εταίρους της Αμερικής. "Δεν πρέπει να υπάρχει λανθασμένη εκτίμηση σχετικά με τη δέσμευση αυτής της χώρας στην διατλαντική συμμαχία μας", είπε. Η ομάδα της Κλίντον συγκεκριμένα τόνισε ότι οι δηλώσεις του Τραμπ φαίνεται να είναι ακριβώς αυτό που ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν θα ήθελε να ακούσει. Ο Πούτιν αισθάνεται εδώ και καιρό ότι απειλείται από την παρουσία του ΝΑΤΟ, ιδίως επειδή πρώην σοβιετικά κράτη επεδίωξαν να ενταχθούν στη συμμαχία.

politico.eu

Διαβάστε περισσότερα