Ο χρόνος για το ευρώ εξαντλείται

Του John Paulson*

Η ευρωπαϊκή αγορά κρατικού χρέους βρίσκεται σε επικίνδυνη ζώνη. Η Ιταλία και η Ισπανία θα αναγκαστούν να δανειστούν συνολικά 590 δισ. ευρώ το 2012, το κόστος δανεισμού βρίσκεται σε μη βιώσιμα επίπεδα και οι προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας με τις αγορές κρατικών ομολόγων στη δευτερογενή αγορά αποδεικνύονται αναποτελεσματικές.
Βάσει της εμπειρίας μας στην αναδιάρθρωση

εταιριών, σε συνδυασμό με όσα μάθαμε στις ΗΠΑ από την πτώχευση της Lehman Brothers, προτείνουμε στην ΕΚΤ να εξετάσει το ενδεχόμενο ενός προγράμματος εγγύησης των κρατικών ομολόγων ως αντίδοτο στην ευρωπαϊκή κρίση χρέους.

Ένα τέτοιο σχήμα θα ήταν παρόμοιο με το επιτυχημένο μοντέλο του Temporary Liquidity Guarantee Program, που υιοθέτησε η Federal Deposit Insurance Corp. στις ΗΠΑ ώστε να ανακόψει τη χρηματοοικονομική κρίση μετά την κατάρρευση της Lehman, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς να αναχρηματοδοτήσουν το ληξιπρόθεσμο χρέος αποφεύγοντας τη χρεοκοπία.

Είναι σαφές ότι οι υπάρχουσες αποσπασματικές προσπάθειες των Ευρωπαίων ηγετών είναι αναποτελεσματικές. Η ΕΚΤ έχει αγοράσει ευρωπαϊκούς τίτλους 208 δισ. ευρώ, η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία βρίσκονται σε προγράμματα στήριξης και παρ’ όλα αυτά οι αποδόσεις της Ιταλίας και της Ισπανίας παραμένουν πεισματικά σε υψηλά επίπεδα.

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας (EFSF) αποδεικνύεται ανέφικτο – η πρόσφατη πώληση ομολόγων με στόχο άντληση 3 δισ. ευρώ έγινε αποδεκτή με χλιαρή ζήτηση, γεγονός που εγείρει αμφιβολίες για την ικανότητα του ταμείου να συγκεντρώσει τον στόχο των 440 δισ. ευρώ, πόσο μάλλον το 1 τρισ. ευρώ που χρειάζεται για τη στήριξη του σχεδίου εξασφάλισης των τοποθετήσεων σε ομόλογα.
Η κεφαλαιακή ενίσχυση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου με 200 δισ. ευρώ είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αν και τα κεφάλαια δεν είναι ακόμη αρκετά για να εκμηδενιστούν οι φόβοι των αγορών. Οι άμεσες αγορές από την ΕΚΤ στις νέες εκδόσεις κρατικών ομολόγων έχουν αποκλειστεί λόγω των πληθωριστικών κινδύνων που εγκυμονούν.

Την προηγούμενη εβδομάδα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες πραγματοποίησαν ένα μεγάλο βήμα προς τη δημοσιονομική ενοποίηση, που είναι απαραίτητη για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ευρώ. Δεν ύψωσαν όμως το τείχος προστασίας που ζητούν οι αγορές.

Κατά συνέπεια, οι αποδόσεις των ισπανικών και των ιταλικών ομολόγων αυξάνονται καθώς υπάρχουν ανησυχίες για το εάν οι συγκεκριμένες χώρες θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις ανάγκες χρηματοδότησής τους. Η αγορά παραμένει επίσης ευάλωτη στο ενδεχόμενο υποβάθμισης της Γαλλίας ή της ευρωζώνης από τη Standard & Poor’s ή τη Moody’s, που θα ωθούσε ακόμη υψηλότερα το κόστος δανεισμού.

Ο ευρωπαϊκός τραπεζικός κλάδος, επιπλέον, βρίσκεται σε κλοιό πιέσεων κυρίως λόγω της έκθεσής του σε ευρωπαϊκά κρατικά ομόλογα. Χρειάζεται τώρα προστασία ώστε να σταθεροποιηθούν οι αγορές, να υποχωρήσουν οι αποδόσεις και να γίνει εφικτή η αναχρηματοδότηση των κρατών, να χαλαρώσουν οι πιέ