Ισπανία: «Κάτω τα χέρια από τα σπίτια μας!»

Καταγγέλλοντας δημοσίως τους πολιτικούς που αρνούνται να αναθεωρήσουν το νόμο για τα ενυπόθηκα δάνεια, οι Ισπανοί που ασκούν πιέσεις κατά της ραγδαίας αύξησης των εξώσεων έχουν υιοθετήσει μια τεχνική που χρησιμοποιείται για να ασκήσει πίεση στο στρατό της Αργεντινής, με το παρατσούκλι «το ξεσκέπασμα», γράφει ο François Musseau στη Libération.
Ένα πρωί, μέσα σε μεγάλη μυστικότητα, συναντιούνται στο σταθμό Atocha, στη Μαδρίτη, και περιμένουν τη «λεία» τους: τα μέλη του κοινοβουλίου που φθάνουν από τις εκλογικές τους περιφέρειες για να παραστούν σε συνεδρίαση της ολομέλειας. Περίπου

στις 07:30 το πρωί, εξοπλισμένοι με σφυρίχτρες και ντουντούκες, δεκάδες ακτιβιστές συγκεντρώνονται στο λόμπι της αίθουσας αφίξεων των τρένων. Ο καθένας κρατά δυο χάρτινα πλακάτ, ένα πράσινο που γράφει «Ναι, αυτό μπορεί να γίνει» (και αναφέρεται στην ανάσχεση των κατασχέσεων κατοικιών) και ένα κόκκινο που γράφει «Αλλά δεν θέλουν» (και αναφέρεται στους πολιτικούς) .
Γύρω στις 9 το πρωί, τα τρένα αρχίζουν να καταφθάνουν από Βαλένθια, Βαρκελώνη και Σεβίλλη και η ένταση κορυφώνεται. «Διαγράψτε τα χρέη δώστε κοινωνική στέγαση σε όσους έχουν εκδιωχθεί» φωνάζουν οι ακτιβιστές. Οι αστυνομικοί, μόλις φθάνουν, αυτοσχεδιάζουν έναν κλοιό ασφαλείας. Καθώς αρχίζουν να έρχονται οι βουλευτές, οι υπάλληλοι σπεύδουν να τους προστατεύσουν.

Μετά από τέσσερα χρόνια αγώνα για να λήξει το δράμα των κατασχέσεων – 510 την ημέρα από την έναρξη του 2013- εκατοντάδες ενώσεις εναντίον των εξώσεων σε όλη την Ισπανία έχουν καταλήξει σε μια νέα στρατηγική: το «ξεσκέπασμα» (ή escrache), ή δημόσια διαπόμπευση. Αυτός ο όρος προέρχεται από τις διαδηλώσεις στην Αργεντινή τη δεκαετία του 1990, που είχαν ως στόχο να ξεσκεπάσουν τους αξιωματούχους που συμμετείχαν στη στρατιωτική καταστολή από το 1976 ως το 1983, με το να συγκεντρώνονται γενικά έξω από τα σπίτια τους ή στα γραφεία τους.

Διαπόμπευση των ανίκανων
Σε μία Ισπανία που έχει επαναστατήσει στο θέαμα των ανθρώπων που πετιούνται από τα σπίτια τους στο δρόμο, αφού έχουν χάσει τη δουλειά τους (26% από όσους έχουν υποστεί έξωση είναι άνεργοι) και δεν είναι σε θέση να πληρώσουν τις υποθήκες τους, η μέθοδος τους «ξεσκεπάσματος» αναβίωσε για να καταγγείλει τους πολιτικούς που δεν δείχνουν πρόθυμοι να επιφέρουν σημαντικές τροποποιήσεις στην νομοθεσία για τις υποθήκες που ισχύει σήμερα. «Είμαστε ακόμα στο ζέσταμα», επιβεβαιώνει ο Guillem, συντονιστής της δράσης στον Atocha. «Αλλά θα είμαστε καλύτερα αν διαπομπεύσουμε τους ανίκανους. Θα τους βρίσκουμε στα σπίτια τους ή θα τους κάνουμε έκπληξη σε ένα εστιατόριο ή ένα ξενοδοχείο. Θα συνεχίσουμε να το κάνουμε».

Από τα μέσα Μαρτίου, οι Αγανακτισμένοι έχουν καταλάβει το ξενοδοχείο Ritz στη Μαδρίτη και διοργάνωσαν μια θορυβώδη καθιστική διαδήλωση μπροστά από το διαμέρισμα ενός συντηρητικού βουλευτή της Βαρκελώνης. «Η στρατηγική μας είναι απολύτως ειρηνική. Αυτό δεν είναι επίθεση ή προσβολή, αλλά μια προσπάθεια διαρκούς πίεσης. Αν η φωνή μας, η οποία υποστηρίζεται από τη συντριπτική πλειοψηφία των Ισπανών, δεν ακουστεί, τότε αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει δημοκρατία», προειδοποιεί ο Ada Colau, ένας εξέχων εκπρόσωπος των ενώσεων ενάντια στις εξώσεις, που έχουν συλλέξει 1,4 εκατ. υπογραφές μέσα σε τρία χρόνια.
Στις 12 Φεβρουαρίου, οι υπογραφές αυτές επέτρεψαν στους διοργανωτές να υποβάλουν μια λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία με τρεις βασικές απαιτήσεις, στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Ζητούσε ένα μορατόριουμ για τις εξώσεις, αναδρομική ακύρωση των εκπρόθεσμων οφειλών αφού ένα ακίνητο εκκενωθεί και δημιουργία εργατικών κατοικιών. Ο στόχος του «ξεσκεπάσματος» είναι να ασκήσει πίεση στα μέλη του Λαϊκού Κόμματος, του κόμματος που είναι στην εξουσία με απόλυτη πλειοψηφία και του μόνου που αντιτάσσεται στην πρωτοβουλία.

Από την περασμένη εβδομάδα, η αγριότητα της εκστρατείας διαπόμπευσης έχει μπει σε ρυθμό. Δεκάδες ακτιβιστές ενάντια στις εξώσεις ακολουθούν συντηρητικούς βουλευτές, συμπεριλαμβανομένων και ανώτερων στελεχών του PP: μπροστά από το κοινοβούλιο, κάτω από τα παράθυρα των γραφείων τους και, όλο και περισσότερο, στις πόρτες των σπιτιών τους, τους αποδοκιμάζουν, χτυπούν κατσαρόλες και τηγάνια και φωνάζουν συνθήματα από μεγάφωνα. «Οι άνθρωποι στο δρόμο τους υπενθυμίζουν το δημοκρατικό καθήκον τους», λέει ο Ιβάν, ένας συντονιστής. Οι πολιτικοί, όμως, θεωρούν ότι η μέθοδος είναι απαράδεκτη.

Η πίεση συνεχίζεται
«Αυτή η παρενόχληση των πολιτικών είναι αντιδημοκρατική», δήλωσε έξαλλος ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι στις 25 Μαρτίου. Ο Ραχόι, ο οποίος δεν έχει ορίσει ημερομηνία για την ψηφοφορία της λαϊκής πρωτοβουλίας, έχει την πλάτη του στον τοίχο. Παρά τη λαϊκή πίεση, αρνείται να λάβει υπόψη του τις αναφορές. «Αυτό θα καθιστούσε ακόμη πιο δύσκολο για τους ανθρώπους να πάρουν στεγαστικά δάνεια. Λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική αστάθειά μας, είναι πάρα πολύ επικίνδυνο», επιμένει.
Ωστόσο, ο άνεμος είναι υπέρ των διαδηλωτών: μια έρευνα τον Φεβρουάριο από το Ινστιτούτο Metroscopia αποκάλυψε ότι το 85% των Ισπανών, συγκινημένο από το δράμα των οικογενειών που είχαν στρατοπεδεύσει στις δημόσιες πλατείες, υποστήριζε τον αγώνα ενάντια στις εξώσεις. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης σχηματίζουν ένα ενιαίο μέτωπο και οι δικαστές ασκούν μια μορφή αντίρρησης της συνείδησης. Από το Δεκέμβριο, έξι άνθρωποι οι οποίοι πετάχτηκαν στο δρόμο από δικαστικούς επιμελητές αυτοκτόνησαν.
Επιπλέον, στις 14 Μαρτίου, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάσισε υπέρ ενός Ισπανού, ο οποίος είχε υποστηρίξει ότι η νομοθεσία της χώρας ήταν «λάθος». Η νομοθεσία, που ισχύει από το 1909, επιτρέπει τις εξώσεις πολύ γρήγορα (από την πρώτη ανακοίνωση των καθυστερούμενων οφειλών), εμποδίζει τον ιδιοκτήτη από την ανάληψη νομικής δράσης κατά των καταχρηστικών συχνά όρων της σύμβασης που έχει υπογραφεί με την τράπεζα και αναγκάζει τον εκδιωγμένο να καταβάλει τα καθυστερούμενα σε απαγορευτικά επιτόκια. «Αυτή η απόφαση από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ανοίγει νέες προοπτικές», δήλωσε ο δικαστής Φερνάντες Σέιχο, ο οποίος είχε ζητήσει τη γνώμη του Ελεγκτικού Συνεδρίου. «Θα μας επιτρέψει να μπλοκάρουμε τις κατασχέσεις πιο εύκολα».

Στριμωγμένη, η κυβέρνηση Ραχόι ανακοίνωσε ότι κάθε νέος νόμος θα «λαμβάνει υπόψη ορισμένες αντιρρήσεις» του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Ωστόσο, πρόσθεσε, «σε καμία περίπτωση δεν θα είναι πιθανή οποιαδήποτε αναδρομική ακύρωση των καθυστερούμενων οφειλών». Και έτσι η διαμάχη με τις ενώσεις εναντίον των εξώσεων, για τις οποίες το σημείο αυτό είναι μη διαπραγματεύσιμο, μαίνεται. Τα «ξεσκεπάσματα» αναμφίβολα θα συνεχιστούν.

http://www.presseurop.eu/en/content/article/3615601-hands-my-house