Η πολιτική κληρονομιά του Τσε συνεχίζει να διχάζει!

Το τελευταίο διάστημα, η συνήθως ήρεμη πόλη Galway της δυτικής Ιρλανδίας, απασχολεί τον τύπο. Ό λόγος είναι η αμφιλεγόμενη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, να αναγερθεί μνημείο αφιερωμένο στον Ernesto “Che” Guevara.

Η απόφαση αυτή βασίζεται στο γεγονός ότι ο Guevara, απόγονος της φατρίας των Lynch, είχε εν μέρει ιρλανδική καταγωγή. Η απόπειρα όμως να τιμηθεί αυτή του η καταγωγή στην Galway, συναντά σοβαρές αντιδράσεις από τους συντηρητικούς κύκλους της Ιρλανδίας, και των ΗΠΑ.

Ο Ιρλανδός επιχειρηματίας Declan Ganley ισχυρίζεται

πως ένα τέτοιο μνημείο θα διώξει τους τουρίστες. Αυτό όμως δεν στέκει σαν επιχείρημα, αφού σε παγκόσμιο επίπεδο η εικόνα του Che Guevara βρίσκεται παντού, και σε όλα τα προϊόντα.

Στη συνέχεια, ο ακαδημαϊκός του πανεπιστημίου Yale Carlos Eire, και η Ρεπουμπλικανή γερουσιάστρια Ileana Ros-Lethinen μπήκαν στο παιχνίδι, επιμένοντας να εγκαταλειφτεί το εγχείρημα, με το σκεπτικό ότι ο Guevara ήταν δολοφόνος, και εγκληματίας πολέμου. Έτσι, όπως λένε, καλά θα ήταν η πόλη να αναγείρει μνημείο υπέρ του «υποδουλωμένου λαού της Κούβας».

Η απορία είναι: γιατί τόση αντίδραση έτσι ξαφνικά; Και κυρίως, μήπως αυτοί που αντιδρούν έχουν δίκιο;

Ο Ernesto Guevara, γνωστός ως Che, ήταν ένας αντάρτης, και μέλος της ηγετικής ομάδας της κουβανικής επανάστασης του 1959. Μετά την ανάληψη της εξουσίας, ο Che ήταν υπεύθυνος για μια σειρά από εκτελέσεις (κάποιοι μιλάνε για εκατοντάδες) ανθρώπων που η νέα ηγεσία χαρακτήρισε «εχθρούς της επανάστασης».

Αν και ο Che δεν φαίνεται να είχε ενδοιασμούς στην πραγματοποίηση αυτού του καθήκοντος που ανέλαβε, εν τούτοις η συνολική του συνεισφορά στη σύγχρονη ιστορία δεν θα πρέπει να οριστεί αποκλειστικά από αυτό το σκοτεινό επεισόδιο. Και σίγουρα δεν θα πρέπει να βγάζουμε  αυτό το γεγονός έξω από τα ιστορικά του πλαίσια, και να το εκμεταλλευόμαστε για να τον δαιμονοποιήσουμε, όπως κάνουν κάποιοι.

Πριν βγάλει κάποιος συμπεράσματα, ας ξεκινήσω λέγοντας ότι ως μικρός pionero, μεγαλώνοντας στην επαναστατική Κούβα των `70ς και `80ς, δέχθηκα κάθε είδους προπαγάνδα για τον Guevara. Στο σχολείο, έπρεπε κάθε μέρα να επαναλαμβάνουμε ότι ως πρωτοπόροι του κομμουνισμού, θα πρέπει να είμαστε σαν τον Che. Το αποτέλεσμα αυτής της καθημερινής κατήχησης ήταν να μην έχω ιδιαίτερη συμπάθεια προς αυτόν.

Ως ιστορικός όμως, ξέρω πολύ καλά πως ο Che ήταν κάτι περισσότερο από ένας σκληρός εγκληματίας, όπως ισχυρίζονται κάποιοι. Οι επαναστάσεις είναι από τη φύση τους βίαιες, και όσοι τις αντιτίθενται πέφτουν συχνά θύματα αυτής της βίας. Υπ αυτήν την έννοια, οι Washington, Toussaint, και Bolivar θα μπορούσαν εύκολα να χαρακτηρισθούν ως εγκληματίες πολέμου αν δούμε τα μητρώα τους. Παρόλα αυτά, όλοι αυτοί τιμώνται με μνημεία στις ΗΠΑ. Τα χέρια τους δεν έτρεμαν όταν διέταζαν την εκτέλεση των εχθρών της επανάστασης που ηγούνταν. Μη με παρεξηγείτε. Δεν προσπαθώ να δικαιολογήσω τις πράξεις του Guevara, αλλά θεωρώ πως θα πρέπει να εξετάζονται μέσα στα ιστορικά πλαίσια που συνέβησαν.

Εκτός α