«Η Ελλάδα πρέπει να δράσει, και γρήγορα»

Η προοπτική μιας χρεοκοπίας αναβάλλεται προς το παρόν, αφού ο Γιάννης Βαρουφάκης επιβεβαίωσε ότι η Ελλάδα θα πληρώσει τη δόση της στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο την Πέμπτη. Αλλά, καθώς περισσότερες πληρωμές στο μέλλον κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ο φόβος της χρεοκοπίας θα επιστρέψει στα τέλη Απριλίου, αν η Ελλάδα δεν καταλήξει σε ορισμένες σοβαρές διορθώσεις μέχρι τότε. Χωρίς

αυτές, οι πιστωτές της στην ευρωζώνη θα αρνηθούν να της δανείσουν περισσότερα χρήματα και η Αθήνα θα υποστεί κατά πάσα πιθανότητα μια άτακτη χρεοκοπία.

Η Αθήνα έχει βάλει στην άκρη αρκετά μετρητά για να καλύψει την πληρωμή το ΔΝΤ, εν μέρει αποσπώντας ρευστότητα από κρατικούς οργανισμούς. Ωστόσο, η αριστερή κυβέρνηση έχει λίγο-πολύ εξαντλήσει τις τεχνικές αφαίμαξης πόρων. Εν τω μεταξύ, έχει χάσει δυόμισι μήνες κάνοντας διαλέξεις στους πιστωτές της, στέλνοντας αντιφατικά μηνύματα σχετικά με την επιθυμία της να χρεοκοπήσει και εφευρίσκοντας ερασιτεχνικά σχέδια μεταρρυθμίσεων.

Τώρα, η κυβέρνηση πρέπει να σοβαρευτεί και – εκτός και εάν ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας θέλει όντως να χρεοκοπήσει- να επιβάλει επικίνδυνους ελέγχους κεφαλαίων και να βγει από το ευρώ. Οι πιστωτές της ευρωζώνης εξακολουθούν να κρατούν τη σκληρή στάση τους. Παρότι δεν θέλουν η Ελλάδα να εισέλθει σε έναν φαύλο κύκλο αυτοκαταστροφής και ανησυχούν για τις επιπτώσεις, αν το κάνει, δεν εμπιστεύονται αυτά που λέει η κυβέρνηση. Ως εκ τούτου, οι πιστωτές δικαίως θέλουν να δουν κάποιες ουσιαστικές ενέργειες πριν δανείσουν στην Ελλάδα περισσότερα χρήματα.

Ο Τσίπρας πρέπει να δείξει ότι θέλει πράγματι να διαπραγματευθεί, αναλαμβάνοντας το πολιτικό κόστος στο εσωτερικό, ως αποτέλεσμα της εφαρμογής αντιλαϊκών μέτρων. Διαφορετικά, υπάρχει ο κίνδυνος η κυβέρνηση να λάβει τα χρήματα, να συνεχίσει τη διγλωσσία ή ακόμα και να χρεοκοπήσει παρόλα αυτά τον Ιούνιο, αν δεν μπορεί να επιτύχει μια νέα μακροπρόθεσμη συμφωνία έτσι όπως την θέλει. Στις επόμενες δύο εβδομάδες -πριν από την συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης στις 24 Απριλίου- οι δύο πλευρές θα πρέπει να επικεντρωθούν σε τρία ζητήματα.

Κατ 'αρχάς, οι συντάξεις. Παρά το γεγονός ότι η Αθήνα έχει αυξήσει τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης τα τελευταία χρόνια, το ισχύον σύστημα είναι γεμάτο με εξαιρέσεις που επιτρέπουν σε πολλούς προνομιούχους να λάβουν πρόωρη συνταξιοδότηση. Ο Τσίπρας μέχρι τώρα έχει φανεί απρόθυμος να κλείσει αυτά τα κενά, θέλει να αποκαταστήσει την λεγόμενη 13η σύνταξη, το δώρο Χριστουγέννων σε πάνω από ένα εκατομμύριο συνταξιούχους με κόστος 600 εκατομμύρια ευρώ. Θέλει επίσης να πληρώσει 326 εκατομμύρια ευρώ σε επικουρικές συντάξεις.

Ενώ μπορεί να υπάρχει μία δικαιολογία στην αύξηση των συντάξεων για τους φτωχότερους ανθρώπους, η 13η σύνταξη του Τσίπρα θα αφορά όποιον λαμβάνει λιγότερα από 700 ευρώ το μήνα και οι επικουρικές συντάξεις θα είναι προς όφελος αυτών που έχουν ήδη πάρει τις βασικές συντάξεις. Έτσι, τα σχέδια της κυβέρνησης είναι περισσότερο για να προσφέρουν καλούδια στους υποστηρικτές της και όχι για να ικανοποιήσουν πραγματικές ανάγκες.

Δεύτερον, οι φόροι. Η τελευταία 26σέλιδη έκθεση μεταρρυθμίσεων της Αθήνας, που υποβλήθηκε στους πιστωτές την περασμένη εβδομάδα, περιέχει μια σειρά από ιδέες για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Πολλές από αυτές είναι καλές, συμπεριλαμβανομένων των ελέγχων στις μεγάλες υπεράκτιες μεταφορές, με στόχο τα αφορολόγητα έσοδα. Όπως και η έκδοση λαχείων σε πελάτες που απαιτούν αποδείξεις, ως ένας τρόπος για την πάταξη της φοροδιαφυγής του ΦΠΑ. Η Αθήνα επιθυμεί επίσης να ενισχύσει την ανεξαρτησία της φορολογικής αρχής της, στην οποία είχαν παρέμβει οι προηγούμενες κυβερνήσεις.

Το πρόβλημα είναι ότι η κυβέρνηση αναμένει ότι αυτές και άλλες προτάσεις θα αποφέρουν 4,7 -6,1 δις ευρώ έσοδα το τρέχον έτος. Ίσως με τον χρόνο να δημιουργήσουν σημαντική ρευστότητα, αλλά ούτε η Αθήνα ούτε οι πιστωτές της θα πρέπει να υπολογίζουν σε πολλά μέσα στο 2015. Από τη στιγμή που η βαθιά μεταρρύθμιση είναι πιο σημαντική από τη δημοσιονομική λιτότητα, η κυβέρνηση θα πρέπει να συνεχίσει με αυτά τα μέτρα, αλλά να μην υπολογίζει και σε πολλά έσοδα από αυτά στις οικονομικές προβλέψεις της.

Τρίτον, η τραπεζική. Η Αθήνα σωστά θεωρεί ότι ο τομέας έχει αμαυρωθεί από πελατειακές σχέσεις και υπάρχει πολύ στενή σχέση με το πολιτικό σύστημα. Το πρόβλημα είναι ότι η κυβέρνηση συνεχίζει να παρεμβαίνει. Από όταν ο Τσίπρας ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο, οι πρόεδροι δύο από τις μεγαλύτερες τράπεζες, της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδα και της Eurobank, έχουν αντικατασταθεί με ανθρώπους της κυβέρνησης. Εν τω μεταξύ, ο πρόεδρος του Ελληνικού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας αναγκάστηκε να παραιτηθεί.

Πρόκειται για ανησυχητικές εξελίξεις, δεδομένου ότι δεν υπάρχει επίσημο κανάλι μέσα από το οποίο οι πολιτικοί να μπορούν να επιφέρουν αλλαγές στον τρόπο διαχείρισης των εμπορικών τραπεζών και ότι το ταμείο έπρεπε να παραμείνει μακριά από την κυβέρνηση. Η τελευταία υπόσχεση της Αθήνας να ενισχύσει την ανεξαρτησίας του ταμείου έπεσε στο κενό. Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση θέλει να δημιουργήσει μια λεγόμενη κακή τράπεζα για να διαχειριστεί μερικά από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια της βιομηχανίας. Αν και αυτό είναι μια εξαιρετική ιδέα κατ 'αρχήν - η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει στη δημιουργία καλών τραπεζών που θα ξεκινήσουν την παροχή πιστώσεων προς την πραγματική οικονομία και πάλι - θα μπορούσε να οδηγήσει σε ακόμα πιο πελατειακές σχέσεις, δεδομένης της επαναπολιτικοποίησης του κλάδου.

Οι πιστωτές της Ελλάδας θα πρέπει να επιμείνουν σε μια σωστή εξήγηση για το τι συνέβη με τις πρόσφατες αλλαγές στη διοίκηση και, ενδεχομένως, να χαλαρώσουν την εξουσία σε κάποιες από αυτές. Οι πιστωτές θα πρέπει επίσης να βρουν πιο αποτελεσματικούς τρόπους να αποσυνδέσουν την βιομηχανία από την πολιτική, προτού συμφωνήσουν να χρηματοδοτήσουν μια κακή τράπεζα.

Η Αθήνα έχει αποφασίσει να αποφύγει μια αντιπαράθεση με τους πιστωτές της αυτή την εβδομάδα. Αλλά αν δεν βιαστεί και δεν χρησιμοποιήσει το «παράθυρο» των δύο εβδομάδων για να κάνει σοβαρές αλλαγές, δεν θα είναι σε θέση να την αναβάλει για μεγάλο χρονικό διάστημα.

nytimes.com

Διαβάστε περισσότερα