Γιατί η νέα ζώνη αεράμυνας της Κίνας έχει σημασία

Οι ΗΠΑ έχουν κηρύξει τέτοιες ζώνες εδώ και δεκαετίες, αλλά για το Πεκίνο τα πράγματα είναι διαφορετικά, γράφει ο Mark Thompson.

Η μονομερής επιβολή από την Κίνα, της Ζώνης Αεράμυνας της Ανατολικής Θάλασσας της Κίνας (ADIZ) έχει εντείνει το φόβο για το ενδεχόμενο κάποια λάθη να οδηγήσουν σε πόλεμο με τη γειτονική Ιαπωνία – και να παρασύρουν τις ΗΠΑ ως σύμμαχο του Τόκιο. Ποιος ξεκίνησε

όλη αυτή τη ζώνη αεράμυνας, ούτως ή άλλως;
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εν λόγω ζώνες δεν είναι, όπως το χαρτί, η πυρίτιδα και η εκτύπωση, μια κινεζική δημιουργία. Η ανακήρυξη από το Πεκίνο της ζώνης Ανατολικής Ασίας στις 23 Νοέμβρη ήταν η πρώτη στην ιστορία του, σύμφωνα με τον Peter Dutton , εμπειρογνώμονα αεράμυνας στην αμερικανική Ναυτική Σχολή Πολέμου. Σε αντίθεση, οι ΗΠΑ είχαν τέτοιες ζώνες που χρονολογούνται από το Β ‘Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζόζεφ Μπάιντεν έφθασε την Τετάρτη στο Πεκίνο, όπου η ζώνη δεν σχολιάστηκε δημόσια από τον ίδιο ή τον Πρόεδρο της Κίνας Σι Τζινπίνγκ. Αλλά ο υπουργός Άμυνας Τσακ Χέιγκελ είπε ότι η συνεχιζόμενη διελκυστίνδα πολέμου πάνω από τις θάλασσες της Νότιας και της Ανατολικής Κίνας είναι ένα «εύφλεκτο» θέμα, για το οποίο η δήλωση της Κίνας δεν βοήθησε. «Δεν αφορά το ότι η ADIZ είναι κάτι νέο ή μοναδικό», δήλωσε την Τετάρτη. «Η μεγαλύτερη ανησυχία που έχουμε είναι το πώς έγινε τόσο μονομερώς και τόσο αμέσως χωρίς καμία διαβούλευση. Αυτή δεν είναι μια σοφή πορεία δράσης για οποιαδήποτε χώρα».

Τι βρίσκεται λοιπόν πίσω από την αξίωση της Κίνας – και πώς διαφέρει από εκείνες που επέβαλαν οι ΗΠΑ και καμιά δεκαριά ακόμα χώρες; Η κίνηση του Πεκίνου είναι ένα τέχνασμα για να διεκδικήσει υφέρπουσα κυριαρχία στο μικρό σύμπλεγμα νησιών που είναι γνωστά ως Σενκάκου στην Ιαπωνία, η οποία διαχειρίζεται σήμερα τα νησιά, και Ντιαογού στην Κίνα. Με συνολική έκταση περίπου 688 εκτάρια, είναι σφηνωμένα μεταξύ των δύο εθνών και της Ταϊβάν.

Η Κίνα δήλωσε ότι όλες οι εμπορικές και στρατιωτικές πτήσεις στην πρώτη της ADIZ πρέπει να παρέχουν στο Πεκίνο τα σχέδια πτήσης και να είναι σε επιφυλακή για να επικοινωνούν με τις κινεζικές αρχές, για όσο διάστημα παραμένουν στο εσωτερικό της ζώνης. Η μη συμμόρφωση μπορεί να οδηγήσει σε απροσδιόριστα, αλλά προφανώς δυσάρεστα, αμυντικά μέτρα έκτακτης ανάγκης. «Ενώ το Πεντάγωνο απάντησε με την αποστολή δύο B-52 στη ζώνη, χωρίς να ενημερώσει την Κίνα, δυο μέρες πριν το κινεζικό αίτημα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε στις εμπορικές αεροπορικές εταιρείες των ΗΠΑ την Παρασκευή ότι θα πρέπει να συμμορφωθούν με το αίτημα του Πεκίνου.
Αλλά υπάρχουν κάποιες βασικές διαφορές :

- Η ζώνη της Κίνας επικαλύπτει μια παλαιότερη ζώνη που επέβαλε η Ιαπωνία. Αυτό δεν αποτελεί διπλωματικό τρόπο για να αυξήσει την σφαίρα επιρροής της. Η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα έχουν πει στις ςεθνικές τους αεροπορικές εταιρείες να μην συμμορφωθούν με το αίτημα της Κίνας.

- Η απαίτηση της Κίνας, να ειδοποιούν το Πεκίνο οι πτήσεις που διέρχονται από τη ζώνη, ακόμη και αν ο τελικός προορισμός τους δεν είναι η Κίνα, είναι ασυνήθιστη. Οι ΗΠΑ δεν απαιτούν γενικώς τέτοια ειδοποίηση για αεροσκάφη που απλά πετούν μέσα από τη ζώνη καθ’ οδόν προς κάπου αλλού, σύμφωνα με αξιωματούχο της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (αν και πρέπει να φέρουν έναν αναμεταδότη για να προσδιορίζουν τον εαυτό τους και τη θέση τους). «Δεν ήταν η δήλωση της ADIZ που πραγματικά ήταν αποσταθεροποιητική» δήλωσε ο στρατηγός Μάρτιν Ντέμπσεϊ. «Ήταν απαίτησή τους να αναφέρουν όλα τα αεροσκάφη που εισέρχονται στην ADIZ, ανεξάρτητα από το αν είχαν την πρόθεση να εισέλθουν στον κυρίαρχο εναέριο χώρο της Κίνας. Και αυτό είναι αποσταθεροποιητικό».

- Οι ΗΠΑ είναι ένα νησιωτικό έθνος και έχει ζώνες αναγνώρισης αεράμυνας κατά μήκος των ακτών της. Είναι περιτριγυρισμένη σε μεγάλο βαθμό από διεθνή ύδατα και όχι από κυρίαρχα κράτη που ελέγχουν τον εναέριο χώρο από πάνω τους. Δεδομένων αυτών, είναι λογικό ότι οι ΗΠΑ κήρυξαν τέτοιες ζώνες – μονομερώς, να είστε σίγουροι, όπως και η Κίνα – αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, όταν οι ανησυχίες για μια σοβιετική επίθεση βομβαρδιστικών αεροπλάνων ήταν υψηλές. Μεγάλο μέρος της επιβολής ADIZ γίνεται από την North American Aerospace Defense Command, μια κοινή αμερικανο- καναδική στρατιωτική οργάνωση.

Είναι προφανές γιατί οι αρχές θέλουν οι αεροπορικές εταιρείες των ΗΠΑ να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις της Κίνας. «Η πρόληψη είναι καλύτερη» θεωρούν. Θυμούνται ακόμα τον εφιάλτη του ακυβέρνητου Korean Air Flight 007.
«Ήρθε από τον ωκεανό χωρίς αναγνώριση» είπε από τον ασύρματο ένας σοβιετικός στρατηγός στο αφεντικό του την 1η Σεπτεμβρίου 1983. «Δίνω εντολή για επίθεση αν διασχίσει τα σύνορα του κράτους».

Λίγο καιρό αργότερα, ένα σοβιετικό μαχητικό Su-17 κατέρριψε το KAL 007, σκοτώνοντας και τους 269 που επέβαιναν, συμπεριλαμβανομένου του αμερικανού βουλευτή των Δημοκρατικών από τη Γεωργία Λάρι ΜακΝτόναλντ. Το μόνο μειονέκτημα στην απόφαση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ να συμμορφωθούν οι αμερικανικές αερογραμμές στο αίτημα της Κίνας είναι ότι ενισχύει την αξίωση της Κίνας στον εναέριο χώρο που εμπλέκεται και, κατά τεκμήριο, στα παρακάτω νησιά. Αμερικανοί αξιωματούχοι επιμένουν ότι η συμμόρφωση με την κινεζική οδηγία δεν θίγει το status quo. Αλλά αυτό είναι μάλλον ο εξορθολογισμός μιας επιθυμία και όχι realpolitik.
http://swampland.time.com/2013/12/04/why-chinas-new-air-defense-zone-matters/