Γερμανία: Στροφή στο… πλούσιο εσωτερικό

Η πολιτική αφθονία κάποτε έκανε τους πολιτικούς να στραφούν στην Ευρώπη.Όχι πια, σχολιάζει ο Philip Stephens.

Πότε ήταν η τελευταία φορά που ένα έθνος κατέρρευσε κάτω από το αφόρητο βάρος της ευημερίας του;Για έναν επισκέπτη στο Βερολίνο, οι συνομιλίες της Γερμανίας για συνασπισμό ξεπέρασαν τη γραμμή μεταξύ εφησυχασμού και αυταρέσκειας.Αλλού, οι ευρωπαίοι πολιτικοί αγωνίζονται να εξισορροπήσουν το λογαριασμό, μειώνοντας τις δαπάνες για την εκπαίδευση και περιορίζοντας τις συντάξεις.Η Άνγκελα Μέρκελ και οι υποψήφιοι εταίροι

Αν πιστεύετε τα πρωτοσέλιδα, η αποτυχία των χριστιανοδημοκρατών της καγκελάριου και του αδελφού κόμματος της Βαυαρίας, του CSU, να καταλήξουν σε συμφωνία με τους οικονομικά φιλελεύθερους Ελεύθερους Δημοκράτες και τους αριστερούς Πράσινους, οδήγησε το έθνος σε κρίση. Κανένας δεν το είπε αυτό στους καλοντυμένους καταναλωτές των Χριστουγέννων που γεμίζουν τα καταστήματα του Βερολίνου.Οι μισθοί είναι υψηλοί, η ανεργία είναι χαμηλή και η κυβέρνηση είναι γεμάτη μετρητά."Κρίση;", αναρωτιούνται οι Γερμανοί. "Ποια κρίση";

Η χώρα έχει στραφεί τόσο προς το εσωτερικό όσο και προς τη δεξιά.Η πολιτική της αφθονίας θα μπορούσε να πείσει μια προηγούμενη γενιά μεταπολεμικών πολιτικών να στρέψουν το βλέμμα τους στο μέλλον της Ευρώπης.Όχι αυτούς.Τώρα αυτό που βλέπεις είναι ο ορατός εκνευρισμός με τα προβλήματα των λιγότερο τυχερών εταίρων της Γερμανίας στην ευρωζώνη.Αν θέλουν να πετύχουν, θα πρέπει να συμπεριφέρονται περισσότερο σαν… τη Γερμανία.Τι είπε η Μέρκελ πριν από λίγο καιρό για τις φιλελεύθερες δημοκρατικές αξίες και τη συνεργασία με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν για να προωθήσει τον σκοπό της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης;

Σύμφωνα με τον απολογισμό εκείνων που εμπλέκονται άμεσα στις συνομιλίες, η καγκελάριος εκφράζει τώρα αδιαφορία.Μια συμφωνία συνασπισμού δεν πρέπει να λέει τίποτα που θα προσβάλει άμεσα τον Μακρόν.Από την άλλη πλευρά, δεν χρειάζεται να αναλάβει καμία δέσμευση.Η διακοπή των συνομιλιών ήταν σοκ για το πολιτικό κατεστημένο του Βερολίνου. Όλοι είχαν συμφωνήσει προηγουμένως ότι θα επιτευχθεί συμφωνία, επειδή οι εναλλακτικές λύσεις μιας κυβέρνησης μειοψηφίας ή νέες εκλογές ήταν αδιανόητες.Η ψήφος το Brexit στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, ακόμη και η επιτυχία του εθνικιστικού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία στις εκλογές του Σεπτεμβρίου, είναι πράγματα που έπρεπε να μας έχουν διδάξει ότι η πολιτική δεν παίζεται πλέον με τους παλιούς κανόνες.

Η Γερμανία μπορεί να χρειαστεί να συνηθίσει μια νέα δυναμική.Λαμβάνοντας σχεδόν το 13 τοις εκατό των ψήφων, το AfD άλλαξε την αριθμητική της παραδοσιακής δημιουργίας συνασπισμού.Προσθέστε το ποσοστό του στο 9 τοις εκατό του πρώην κομμουνιστικού Die Linke και περισσότερο από το ένα πέμπτο των εδρών στην Μπούντεσταγκ κατέχονται πλέον από βουλευτές που δεν ανήκουν στο πολιτικό κατεστημένο. Οι εκδοχές για λειτουργικούς συνασπισμούς έχουν συρρικνωθεί αναλόγως.Ο πολιτικός υπολογισμός των Ελεύθερων Δημοκρατών και όχι οι ασυμβίβαστες συγκρούσεις πολιτικής με τους Χριστιανοδημοκράτες και τους Πράσινους βύθισαν τις ελπίδες της Μέρκελ για συνασπισμό "Τζαμάικα".

Υπήρξαν πραγματικές διαφορές - σχετικά με τους ελέγχους της μετανάστευσης, την αλλαγή του κλίματος, την Ευρώπη, τους φόρους και τις δαπάνες - αλλά ένας συνδυασμός συμβιβασμών και προχειροδουλειάς αύξησαν το κενό μεταξύ των Πρασίνων και του CSU. Οι διαπραγματευτές είχαν άπειρα χρήματα.Δημόσια, αναγνώρισαν ότι η αύξηση των πλεονασμάτων του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού θα έδινε στη νέα κυβέρνηση μια προίκα ύψους 30 δισ. ευρώ για να δαπανήσει για φορολογικές περικοπές ή/και αυξήσεις δαπανών κατά το πρώτο έτος.Σύμφωνα με ένα πρόσωπο εκ των έσω, ο πραγματικός αριθμός ήταν πιο κοντά στα 60 δισ. ευρώ.Οι πολιτικοί παρέμειναν ήσυχοι επειδή θα ήταν ενοχλητικό να παραδεχτούμε τέτοια πλούτη, ενώ οι γείτονες της Γερμανίας αγωνίζονται με τη λιτότητα.

Η απόφαση του FDP να καταρρεύσουν οι συνομιλίες οφείλεται περισσότερο σε πολιτική θέση παρά στα επιχειρήματα σχετικά με τους φόρους και τις δαπάνες.Το κόμμα δεν έχει ακόμη ανακάμψει από το τραύμα του τελευταίου συνασπισμού του με την Μέρκελ - ένα παρελθόν που το είδε να εξαφανίζεται στην Μπούντεσταγκ στις επόμενες εκλογές.Ο νεαρός ηγέτης τους Κρίστιαν Λίντνερ αποφάσισε ότι αυτή τη φορά πρέπει να κρατήσει μια εθνικιστική στάση γύρω από το κόμμα.Έχει κρατήσει σκληρή στάση εναντίον των σχεδίων του Μακρόν για την ευρωζώνη και έχει σκληρύνει τη στάση του όσον αφορά τη μετανάστευση.Κάποιοι στο Βερολίνο υπενθυμίζουν ότι οι Ελεύθεροι Δημοκράτες ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1950 ως κόμμα δεξιών εθνικιστών. Ο Λίντνερ, λένε, ελπίζει να αντλήσει στήριξη από τοAfD, επιστρέφοντας το κόμμα στις ρίζες του.

Από την πλευρά της, η Μέρκελ είναι υποβαθμισμένη, αλλά όχι εκτός "παιχνιδιού". Οι δυσαρεστημένοι στο κόμμα της δεν έχουν έναν εναλλακτικό υποψήφιο. Οι ειδήμονες που ήταν σίγουροι για έναν συνασπισμό "Τζαμάικα" είναι πλέον εξίσου σίγουροι ότι θα οδηγηθούν σε νέες εκλογές. Θα μπορούσαν ξανά να κάνουν λάθος. Μετά από μια συντριπτική ήττα τον Σεπτέμβρη, όταν κατέγραψαν τα χειρότερα αποτελέσματα τους, οι Σοσιαλδημοκράτες αρνήθηκαν να ενταχθούν σε ένα άλλο μεγάλο συνασπισμό. Αλλά θα προτιμούσαν πραγματικά νέες εκλογές; Η καγκελάριος λέει ότι δεν θέλει να ηγηθεί μιας κυβέρνησης μειοψηφίας. Θα μπορούσε επίσης να αλλάξει γνώμη. Η Γερμανία δεν θέλει να διαταράξει την τρέχουσα καλή τύχη της. Η Μέρκελ φαίνεται σαν ένας πολιτικός που έχει εξαντλήσει ενέργεια και ιδέες. Δεν είναι σαφές αν αυτό ενοχλεί φοβερά το λαό. "Ήταν το σωστό πράγμα", εξακολουθεί να επιμένει για την απόφαση της το 2015 να ανοίξει τα σύνορα της Γερμανίας στο κύμα των σύρων προσφύγων. Στη συνέχεια, προειδοποίησε: "Υπόσχομαι να μην το ξανακάνω ποτέ". Η αντίφαση προσφέρει μια σωστή περιγραφή της πολιτικής διάθεσης του έθνους.

ft.com

Διαβάστε περισσότερα