Ευρώ και θεωρίες συνομωσίας

Το ΔΝΤ πυροδότησε την οικονομική κρίση στην Ευρώπη το 2009, για να αναγκαστούν κάποιες χώρες να ζητήσουν την βοήθειά του, και άρα έτσι  να αναβαθμιστεί το στάτους, και η σπουδαιότητά του.

Ο παραπάνω ισχυρισμός δεν είναι προϊόν κάποιου περιθωριακού μπλόγκερ, ούτε κάποιου ακτιβιστή εναντίον της παγκοσμιοποίησης, και ούτε κάποιου ακροδεξιού ιδεολόγου.

Πρόκειται για δήλωση που έκανε ο υποδιοικητής της εθνικής τράπεζας της Τσεχίας το 2010. Και τέτοιου

είδους δηλώσεις, από πλευράς τραπεζικών, είναι μεν ασυνήθιστες, αλλά σε περιόδους κρίσης έχουν μια μακρά ιστορία.

Η παγκόσμια οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2008, όπως κι αυτή της δεκαετίας του 1930, οδήγησε σε μια κλιμάκωση των θεωριών συνομωσίας. Ο λόγος είναι απλός: Οι ανορθόδοξες ερμηνείες σύνθετων, παγκόσμιων, πολιτικών, και κοινωνικών εξελίξεων τείνουν να εξαπλώνονται μετά από απρόσμενα, περίεργα, και ανεπιθύμητα συμβάντα.

Επιπλέον, οι κάθε είδους κρίσεις προσφέρουν γόνιμο έδαφος για τις θεωρίες συνομωσίας. Και σίγουρα, σήμερα η Ευρώπη περνάει την σοβαρότερη οικονομική και πολιτική κρίση των τελευταίων δεκαετιών.

Επιφανειακά αν τις δούμε, οι θεωρίες συνομωσίας παρέχουν μια περίεργη αίσθηση ανακούφισης. Γιατί όμως να είναι πιο καλά να ζούμε σε έναν κόσμο όπου κάποιες υπόγειες κακές δυνάμεις συνωμοτούν εναντίον των αθώων λαών;

Διότι για πολλούς από εμάς, ο κόσμος είναι πιο εύκολος αν τον βλέπουμε μέσα από ένα πρίσμα όπου οι εχθροί είναι γνωστοί: Εβραίοι, Αμερικάνοι, πλεονέκτες τραπεζίτες, φιλελεύθεροι, Μαρξιστές, κλπ.

Η κατανόηση και η ερμηνεία της οικονομικής κρίσης, ως αποτέλεσμα της άνομης δραστηριότητας κάποιων σκοτεινών χαρακτήρων είναι πολύ πιο ελκυστική, από το να προσπαθούμε να εντοπίσουμε τα εγγενή συστημικά ελαττώματα των πολιτικών και οικονομικών μας θεσμών.

Η προσωποποίηση αφηρημένων προβλημάτων, όπως είναι τα οικονομικά κραχ, είναι ελκυστική. Χωρίς αυτόν τον ανθρώπινο παράγοντα, αυτά τα προβλήματα παραμένουν απόμακρα από την καθημερινή ανθρώπινη εμπειρία, και δύσκολα κατανοούνται. Έτσι, σε αυτή τη κρίσιμη ιστορική καμπή για την Ευρώπη, βλέπουμε να κυριαρχούν οι θεωρίες συνομωσίας.

Η ΕΕ, ως ένας ελιτίστικος οργανισμός, βυθισμένος στην γραφειοκρατία, αποτελεί τον τέλειο καμβά για να προβάλλουν κάποιοι επάνω του τις θεωρίες τους περί συνομωσιών. Οι πρόσφατες αυτές θεωρίες αφήνουν να εννοηθεί, ότι η κρίση του ευρώ, οι διασώσεις, και οι επιπτώσεις της στα κράτη μέλη, είναι προμελετημένες κινήσεις βάσει ενός σχεδίου. Κάποιοι πιστεύουν πως πίσω από την κρίση κρύβονται συγκεκριμένα αγγλοσαξονικά συμφέροντα, ή η ίδια η Γερμανία, έτσι ώστε να κυριαρχήσει στην Ευρώπη. Μάλιστα κάποιοι εθνικιστές λαϊκιστές το πάνε τόσο μακριά ώστε να οραματίζονται μια δυσοίωνη μελλοντική Ευρώπη, όπου δεν θα υπάρχουν ανεξάρτητες χώρες, αλλά μια νέα υπερεθνική οντότητα, και μια νέα παγκόσμια τάξη.

Σε δύσκολες εποχές, αποτελεί παρηγοριά για τις μάζες, να κατηγορούνται μειοψηφικές ομάδες, που θεωρούνται ως «απ έξω». Για παράδειγμα, στην Ευρώπη εξαπλώνεται η