Εργατική Πρωτομαγιά ενάντια στη λιτότητα και χωρίς Αριστερά

Φωτό: Guardian

Μια συλλογική κραυγή διαμαρτυρίας και απόγνωσης θα αντηχεί στους δρόμους της Ευρώπης κατά τις καθιερωμένες πορείες της 1η Μαΐου, οι οποίες, σε παλιότερες, ευτυχισμένες εποχές, γιόρταζαν την αξιοπρέπεια της ανθρώπινης εργασίας, σχολιάζει ο Tony Barber στους Financial Times.

Είναι δύσκολο να είναι εορταστική, όταν 26 εκατομμύρια Ευρωπαίοι είναι άνεργοι και η οικονομική ύφεση μαστίζει την ήπειρο. Για πρώτη φορά

εδώ και πολλές γενιές, πολλοί γονείς φοβούνται ότι τα μελλοντικά πρότυπα διαβίωσης των παιδιών τους θα είναι χαμηλότερα από τα δικά τους. Η αίσθηση της αδυναμίας είναι ακόμη μεγαλύτερη, διότι, εντός ή εκτός της κυβέρνησης, τα κεντροαριστερά ευρωπαϊκά κόμματα – η τρομερή κάποτε πολιτική φωνή των οργανωμένων εργατικών τάξεων – δεν φαίνονται πλέον σε θέση να εκπληρώσουν την ιστορική αποστολή τους ως προστάτες των θέσεων εργασίας, της ευημερίας και της κοινωνικής συνοχής.

Πέντε χρόνια οικονομικής κρίσης, που τροφοδοτείται από τις υπερβολές του απερίσκεπτου καπιταλισμού, θα μπορούσε να παραλύσει τις εκλογικές περιουσίες και την ιδεολογική αξιοπιστία των συντηρητικών τα κόμματα του laissez-faire της ευρωπαϊκής δεξιάς. Αντ ‘αυτού, η αριστερά έρχεται οπλισμένη με μη πρακτικές, ακριβές και εκτός εποχής λύσεις που κάνουν τους ψηφοφόρους δύσπιστους.

Ίσως η δεξιά να ωφελείται από τη μείωση της πολιτικής μνήμης των σύγχρονων ψηφοφόρων. Οι ψηφοφόροι της Ισλανδίας «εκδίωξαν» τους Σοσιαλδημοκράτες το περασμένο Σαββατοκύριακο και ξαναέφεραν στην εξουσία τα ίδια κεντροδεξιά κόμματα που προήδρευσαν κατά την οικονομική κατάρρευση του νησιού το 2008. Το Fianna Fail, το ιρλανδικό κεντροδεξιό κόμμα που καταποντίστηκε στις εκλογές τον Φεβρουάριο του 2011, λόγω των ευθυνών του στην κατάρρευση της Ιρλανδίας, ανέβηκε και πάλι στις δημοσκοπήσεις. Όμως ό,τι ανεβαίνει, κατεβαίνει. Η ανεπάρκεια των κεντροδεξιών κυβερνήσεων αναμφίβολα εγγυάται ότι η κεντροαριστερά μια μέρα θα επιστρέψει στην εξουσία στις ευρωπαϊκές χώρες που πλήττονται από την κρίση, ακριβώς όπως οι Σοσιαλιστές έκαναν πριν από ένα χρόνο στη Γαλλία, χάρη στη μειωμένη εμπιστοσύνη του λαού στον πρώην πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί.

Προς το παρόν, η Γαλλία είναι η εξαίρεση. Η κεντροδεξιά έχει φωλιάσει σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, κυβερνώντας τέσσερα από τα έξι μεγαλύτερα έθνη – Γερμανία, Πολωνία, Ισπανία και Βρετανία. Συμμετέχει στην εξουσία στο νέο συνασπισμό της Ιταλίας και στις μελλοντικές εκλογές φαίνεται να είναι σε καλή θέση για να αξιοποιήσει τις εσωτερικές προστριβές της ιταλικής κεντροαριστεράς.

Αφού πέτυχε την εκλογική νίκη το 2009, η κεντροδεξιά είναι επίσης ο μεγαλύτερος πολιτικός σχηματισμός στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Χέρμαν φαν Ρομπάι και ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο κατέχουν τις δύο πιο σημαντικές θέσεις της ΕΕ: την Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Μέρος του προβλήματος της αριστεράς είναι ότι δεν μπορεί, σε δύσκολους καιρούς, να παρουσιάσει τον εαυτό της με τον παραδοσιακό τρόπο, ως κινητήρια δύναμη των υψηλών δημοσίων δαπανών. Μια τέτοια στάση αφήνει την αριστερά, όπως στη Γαλλία, ανοιχτή στην κριτική, ότι έχει την ικανότητα να αυξάνει φόρους, αλλά όχι και να διαμορφώνει τις συνθήκες ώστε να δημιουργήσουν οι επιχειρήσεις θέσεις εργασίας και οικονομική ανάπτυξη. Εκτός αυτού, εάν ένα μήνυμα ηχεί στα κεφάλια των ευρωπαίων αρχηγών κατά την περίοδο προβλημάτων της ευρωζώνης, είναι ότι τα υπεύθυνα έθνη διατηρούν το δημόσιο χρέος και τα δημοσιονομικά ελλείμματα υπό έλεγχο.

Το να κερδίσει μια φήμη για τη χρηστή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών είναι απαραίτητο για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία της αριστεράς. Δυστυχώς, δεν μπορεί να αποκομίσει άμεσα οφέλη, όπως ανακάλυψε η πρωθυπουργός της Δανίας Χέλε Θόρνινγκ- Σμιντ. Οι Σοσιαλδημοκράτες της έχουν χαμηλά νούμερα στις δημοσκοπήσεις, ακριβώς επειδή έχουν μειώσει τα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας και τον δημόσιο τομέα. Άλλα κεντροαριστερά κόμματα αναγνωρίζουν ότι το μοντέλο «φόροι και δαπάνες» έχει τελειώσει, αλλά κάποια δεν μπορούν να αντισταθούν και κουνάνε ψεύτικες υποσχέσεις στους ψηφοφόρους. Η Σοσιαλιστική Ομάδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πρόσφατα συνέταξε «σύμφωνο κοινωνικής προόδου» ενάντια στη λιτότητα που θα θέσει δεσμευτικούς στόχους για τις κυβερνήσεις, όπως ένα ποσοστό ανεργίας 5 τοις εκατό, 6 τοις εκατό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος να επενδύεται στην εκπαίδευση και 3 τοις εκατό στην έρευνα και ανάπτυξη. Για το καλό αυτό μέτρο, ζητά «κοινωνική προστασία με καθολική πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, τη στήριξη του εισοδήματος, την ασφάλεια διαμονής και μεταφοράς των κοινωνικών δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων».

Η επόμενη μεγάλη δοκιμασία για την κεντροαριστερά της Ευρώπης και την σταυροφορία αντιλιτότητάς της, θα είναι οι ευρωπαϊκές εκλογές του 2014. Η ήττα στα χέρια της δεξιάς θα είναι αρκετά κακή. Αλλά αν ένα μεγάλο μέρος των ψήφων ενάντια στη λιτότητα διοχετευτεί σε ευρωσκεπτικιστικά και λαϊκιστικά κόμματα, τότε ο μελλοντικός δρόμος της αριστεράς θα είναι πιο δύσκολος από ποτέ.

ft.com