Δεσμεύτηκαν για ανάπτυξη οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου

Τη δέσμευσή τους στην ενίσχυση της ανάπτυξης και της απασχόλησης τόνισαν οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου το Σάββατο, έπειτα από μια σειρά συναντήσεων στην Ουάσινγκτον, αλλά οι φιλοδοξίες τους υποβιβάστηκαν από τις άκρως διαφορετικές απόψεις ως προς τις αναγκαίες πολιτικές. Ο Θαρμάν Σανμουγκαράτναμ, πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, δήλωσε: «Δεν έχουμε ξεπεράσει πλήρως την κρίση, αλλά και σε σύγκριση με τις συναντήσεις πριν από ένα χρόνο, υπήρχε μια πολύ μεγαλύτερη έμφαση στην ανάπτυξη και την απασχόληση».

Έπειτα από μια εβδομάδα τυπικών

και άτυπων συνεδριάσεων, τα μεγάλα ερωτήματα που κρέμονται πάνω από την ασθενική παγκόσμια οικονομία παρέμειναν, με μικρή συναίνεση όσον αφορά την ευθύνη για την αδύναμη ανάκαμψη, την καλύτερη δημοσιονομική πολιτική, την αποτελεσματικότητα των νομισματικών μέτρων τόνωσης και τις δευτερογενείς επιδράσεις από τις πολιτικές των χωρών. Αντανακλώντας την έλλειψη συναίνεσης, ο Θαρμάν πρόσθεσε: «Δεν υπάρχει μονόδρομος που να οδηγεί στην ομαλή ανάπτυξη και την σταθερή απασχόληση».

Η Ιαπωνία ήρθε στις συνεδριάσεις υπό τον φόβο ότι θα επικριθεί για τον διπλασιασμό των χρημάτων που σχεδιάζει να κυκλοφορήσει, σε μια κίνηση που οδήγησε στην πτώση του γεν, αλλά τελικά δέχθηκε λίγες επικρίσεις. Εγκαταλείποντας τη λογική ότι η χαλαρή νομισματική πολιτική αποτελεί μέρος ενός «νομισματικού πολέμου» ενάντια στις αναδυόμενες οικονομίες, ο υπουργός Οικονομικών της Βραζιλίας Γκουίντο Μαντέγκα, περιέγραψε την αναζωογονημένη πολιτική του Τόκιο ως «ένα νέο και τολμηρό πρόγραμμα οικονομικής ανάπτυξης, που βασίζεται στη δημοσιονομική και νομισματική τόνωση και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις». Η σχετικά θερμή αποδοχή της Ιαπωνίας ήταν μια αξιοσημείωτη εξαίρεση από την συνήθη άποψη των Υπουργών Οικονομικών ότι οι άλλοι φταίνε για τα δικά τους δεινά αλλά και της παγκόσμιας κοινότητας.

Οι ΗΠΑ κατηγόρησαν την Ευρώπη για την εύθραυστη ζήτηση με τον Τζακ Λιου, τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, να λέει ότι «η μεγαλύτερη ζήτηση στην Ευρώπη είναι ζωτικής σημασίας για την παγκόσμια ανάπτυξη». Ρίχνοντας τα πυρά του σε Κίνα και Γερμανία, ισχυρίστηκε επίσης ότι χώρες με μεγάλα εμπορικά πλεονάσματα θα πρέπει να βοηθήσουν περισσότερο την παγκόσμια εξισορρόπηση, σε ένα ισχυρότερο περιβάλλον για την ανάπτυξη. «Πολλά περισσότερα πρέπει να γίνουν για την προώθηση της αποτελεσματικής παγκόσμιας εξισορρόπησης, η οποία απαιτεί ισχυρότερη ζήτηση στις πλεονασματικές χώρες και τη συνεχή πρόοδο προς μεγαλύτερη ευελιξία των συναλλαγματικών ισοτιμιών», σημείωσε ο Λιου.

Απορρίπτοντας τις επικρίσεις των ΗΠΑ, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είπε ότι οι κίνδυνοι για την ανάπτυξη προήλθαν από τα μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα στις προηγμένες οικονομίες, όπως οι ΗΠΑ. «Η καθυστέρηση των αναγκαίων προσαρμογών θα επιδεινώσει περαιτέρω τους κινδύνους για τις προοπτικές μιας διαρκούς και κατά βάση υγιούς παγκόσμιας ανάκαμψης», πρόσθεσε. Η Κίνα πιστεύει ότι η οικονομική στρατηγική της για αναπροσανατολισμό της ανάπτυξης προς την κατεύθυνση της εγχώριας κατανάλωσης πληροί ήδη τις απαιτήσεις των ΗΠΑ.

Στο πλαίσιο της διαμάχης για το ποιος φταίει για την εξασθένηση της παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης, οι ΗΠΑ κέρδισαν αφαιρώντας τις σκληρές δεσμεύσεις για την σταθεροποίηση του χρέους στην επίσημη ανακοίνωση της G20. Ένας ανώτερος αξιωματούχος του Υπουργείου Οικονομικών δήλωσε ότι η ανακοίνωση έδινε πολύ λιγότερη έμφαση στους στόχους του χρέους και αυτό αντανακλά την αλλαγή της διάθεσης. Αυτή η ερμηνεία, όμως, αμφισβητήθηκε αμέσως από την ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία, με έναν αξιωματούχο να δηλώνει ότι υπήρξε οξεία αντιπαράθεση μεταξύ των ΗΠΑ και της Γερμανίας, η οποία δεν θα μπορούσε να επιλυθεί κατά τη συνεδρίαση του G20.

Ο υπουργός Οικονομικών της Σουηδίας Αντερς Μποργκ υπογράμμισε την ευρωπαϊκή ανησυχία σχετικά με την αδυναμία των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας να λύσουν τα προβλήματα του προϋπολογισμού τους. «Η μη βιώσιμη δημοσιονομική κατάσταση στις ΗΠΑ και την Ιαπωνία είναι μια πηγή ανησυχίας και αβεβαιότητας. Ένα αξιόπιστο μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό σχέδιο θα πρέπει αμέσως να αναπτυχθεί», είπε. Και ο Σόιμπλε πρόσθεσε: «Η δέσμευση των προηγμένων οικονομιών σε μια σαφή και αξιόπιστη καθοδική πορεία ως προς το γενικό επίπεδο του δημοσίου χρέους θα μπορούσε να ενισχυθεί με μια συμφωνία για ένα φιλόδοξο κοινό σχέδιο για τη μείωση του χρέους». Οι διαφωνίες σχετικά με την καλύτερη στρατηγική δεν περιορίστηκαν στη δημοσιονομική πολιτική και την ανάπτυξη. Διαφωνίες υπήρξαν επίσης και για τον ενδεδειγμένο ρόλο της νομισματικής πολιτικής και των συναλλαγματικών ισοτιμιών.

Οι ΗΠΑ επέμειναν ότι η ανατίμηση του γιουάν δεν είχε προχωρήσει αρκετά, με τον Λιου να λέει ότι «η διαδικασία της προσαρμογής της συναλλαγματικής ισοτιμίας στην Κίνα εξακολουθεί να είναι ατελής και χρειάζεται μεγαλύτερη πρόοδος». Ακόμα κι αν η Ιαπωνία συνάντησε μικρή αντίσταση στη νέα πολιτική της, δεν ήταν όλοι ευχαριστημένοι. Ο Χιουν Ο Σέοκ, υπουργός Οικονομικών της Νότιας Κορέας, επέμεινε ότι η βύθιση του γιεν εξακολουθεί να είναι ανησυχητική και ζήτησε την ομαλή έξοδο από την εξαιρετικά χαλαρή νομισματική πολιτική. Αντανακλώντας τις ανησυχίες της Νότιας Κορέας, μεταξύ άλλων, το ΔΝΤ συμφώνησε να δημιουργήσει ένα νέο προσχέδιο για το πώς οι προηγμένες χώρες μπορούν να εξέλθουν από την εξαιρετικά χαλαρή νομισματική πολιτική.

Η διευθύνων σύμβουλος του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε: «Έχετε αυτό το διπλό μέλημα: πρώτον να υπάρξουν περισσότερα νομισματικά μέτρα τόνωσης και ποιες θα είναι οι συνέπειες και οι δευτερογενείς επιπτώσεις για όλες τις οικονομίες και όχι μόνο για τις αναδυόμενες οικονομίες της αγοράς. Και δεύτερον, υπάρχει ο φόβος που είναι ακριβώς το αντίθετο από αυτό, του τι συμβαίνει όταν σταματήσουν, ποια είναι η διέξοδος και πόσο ομαλά συμβαίνει αυτό».

ft.com