Κρίμα Που Είναι Πόρνη από τους Cheek By Jowl

Κρίμα τόση αγάπη, κρίμα.

Ο Τζιοβάννι είναι ερωτευμένος με την Αναμπέλα και φαίνεται αποφασισμένος να σμίξουν, χωρίς να σκέφτεται τη γνώμη της κοινωνίας, τον αφορισμό της Εκκλησίας ή τη μικρή λεπτομέρεια ότι είναι… αδερφή του. Αναπάντεχα, τα παράνομα συναισθήματα του βρίσκουν ανταπόκριση, η σχέση τους ολοκληρώνεται, όμως η (δραματικά αναπόφευκτη) εγκυμοσύνη θα οδηγήσει την Αναμπέλα να παντρευτεί ένας από τους πολυάριθμους υποψήφιους ευγενείς μνηστήρες της, ξεκινώντας ένα αιμοσταγές ντόμινο μυστικών, εκδίκησης και προδοσίας.

Εχει σίγουρα κάποια στοιχεία κοινά με το Ρωμαίο και Ιουλιέτα (της ίδιας εποχής) – αν η Ιουλιέτα ήταν και αυτή Μοντέγου, και ο Ρωμαίος ένας ψυχάκιας. Η «απαγορευμένη» τραγωδία του Τζον Φορντ ανέβηκε πρώτη φορά στη σκηνή το 1629-30 και θριάμβευσε παρά το θέμα ταμπού της αιμομιξίας που ήταν αιτία να λογοκριθεί για αιώνες μετά και να απαγορευτεί εξ’ολοκλήρου μέχρι το 1947 στην Ιταλία, όπου εκτυλίσσεται η δράση.

Η πειραματική ομάδα “Cheek By Jowl” φημίζεται για τον τρόπο που προσεγγίζει με τολμηρή και μοντέρνα εικαστικά ματιά κλασσικά έργα. Εδώ η δράση μεταφέρεται από την συντηρητική ελισαβετιανή εποχή σε μια εφηβική κρεβατοκάμαρα του σήμερα, αντί για τα πλεκτά της η Αναμπέλα ασχολείται με το τελευταίο Vogue και ακούει μουσική στο iPhone της, ενώ οι τοίχοι είναι γεμάτοι με αφίσες από βίντατζ ταινίες 60s και True Blood.

Το κρεβάτι της Αναμπέλα, πάνω στο οποίο τελείται (με appropriate εντυπωσιακή τελετουργική δραματουργία) το «αμάρτημα» της, είναι το κέντρο του εφηβικού δωματίου της, ήτοι του σύμπαντος της αλλά και της σκηνικής δράσης. Πάνω εκεί κλείνονται όλες οι συμφωνίες, γίνονται οι ανακοινώσεις αιώνιας αγάπης και οι δόλιες προδοσίες ή τα αιματηρά φονικά. Όλες οι σκηνές έχουν μεταφερθεί μέσα στο εφηβικό δωμάτιο, ενώ οι περισσότεροι χαρακτήρες βρίσκονται σχεδόν συνεχώς μέσα στο χώρο του, μια κοινωνία αόρατων θεατών και επικριτών που επηρεάζει συνεχώς τις ζωές των νεαρών ερωτευμένων πρωταγωνιστών.

Είναι και αυτό ένα στοιχείο της «μοντερνιάς» της προσέγγισης της ομάδας, μαζί με τις αυθόρμητες flashmob χορογραφίες, τα αναχρονιστικά σκηνικά και κουστούμια, τις pop culture αναφορές (όπως η κιτς Παρθένος Μαρία των Pierre et Gilles) και τις βιντεοκλιπίστικες meta πινελιές στην αφήγηση. Μαζί με την διατήρηση της πρωτότυπης γλώσσας (με τα “thou“s και τα “dost” και δεν συμμαζεύεται), μεταφέρουν την αίσθηση μιας σύγχρονης εφηβικής κοριτσίστικης φαντασίωσης, σε μια ηλικία που κάθε συναίσθημα και νέα εμπειρία γιγαντώνεται και δραματοποιείται σε, εμ, σαιξπηρικό έπος. Η λιλιπούτεια τσαχπινούλα καλλονή για την οποία έρχονται στα χέρια οι επίδοξοι διεκδικητές-μνηστήρες, που όμως επιλέγει το πιο αντισυμβατικό και «ρομαντικό»-απαγορευμένο (με την έννοια του «θα το φας όπως πας το κεφάλη σου μικρή»).

Η διατήρηση της γλώσσας δυστυχώς λειτουργεί ενάντια στην μεταφορά των ηρώων και της παράστασης στο τώρα που τόσο προσπαθεί. Παράλληλα, δυσκολεύει τους ηθοποιούς να φτάσουν σε οποιαδήποτε πειστική ερμηνεία καθώς παλεύουν να βγάλουν σύγχρονο συναίσθημα μέσα από μια ποιητική αλλά δαιδαλώδη και αφύσικη σύνταξη (η πότε-έτσι πότε-γιουβέτσι ελληνική μετάφραση των υπερτίτλων πάλι, δεν έχει παρόμοιες ανησυχίες).

Για ένα έργο όπου όλες οι γυναικείες ηρωίδες βρίσκουν φριχτό τέλος στα χέρια ανδρών σαν τιμωρία για τις «παραβατικές» σεξουαλικές επιλογές τους, η σκηνοθεσία φαίνεται να «δειλιάζει» καθώς κοντοστέκεται μπροστά σε οποιοδήποτε ουσιαστικό πολιτικό σχόλιο πάνω στην επιρροή της εκκλησίας και την θέση της γυναίκας στην κοινωνία, αφαιρώντας ακόμα και το ίδιο το φινάλε του έργου. Πέρα από τον (ευπρόσδεκτο) αποτροπιασμό που προκαλούν οι αναπάντεχα σοκαριστικές πινελιές σπλάττερ στις δυο ξεκάθαρα δυνανότερες στιγμές της παράστασης, αυτή φαίνεται υπερβολικά απορροφημένη στο «φαίνεσθαι» και στο πως να σκεφτεί νέους λόγους-αφορμές να βάλει τους πρωταγωνιστές να βάλουν-βγάλουν για πολλοστή φορά τα πουκάμισα και τα εσώρουχα τους (σαν και καλά σχόλιο πάνω στην καταπιεσμένη σεξουαλικότητα).

Καταλήγει κάπως έτσι να κάνει πιο «εύπεμπτη» και διασκεδαστική μια ιστορία που αξίζει να ειδωθεί σήμερα μόνο σαν γροθιά στο στομάχι, παρά ως ντεμί γλυκανάλατο Αμελοθρίλερ. Η αναχρονιστική μοντερνοποίηση κλασσικών έργων όπως αυτό έχει νόημα (και βρίσκει αντίκρυσμα στο θεατή) όταν λειτουργεί να προβάλει κάποια σύγχρονη ή διαχρονική πτυχή τους, όχι απλά σαν μανιέρα.

Τελικά, το κρίμα στο λαιμό της.

Declan Donnellan / Cheek by Jowl
«Κρίμα που είναι πόρνη» του Τζων Φορντ
(σε μετάφραση Κλείτου Κύρου)

Ώρα Έναρξης: 20:30