Συνέδριο Αγροτεχνολογίας: Η βιοοικονομία μπορεί να φέρει 17 εκατ. θέσεις εργασίας στην ΕΕ

του Νίκου Αβουκάτου

Τις σκέψεις τους για τον περιορισμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής ανέπτυξαν οι ομιλητές του 6ου Συνεδρίου Αγροτεχνολογίας με τίτλο «Κλιματική Αλλαγή: Προκλήσεις και προσαρμογή» που πραγματοποιείται στις εγκαταστάσεις του Perrotis College της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής, παρουσία του υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Βασίλη Κόκκαλη, αλλά και αρκετών επιχειρηματιών. Χορηγός επικοινωνίας είναι η Greenagenda.gr.

Κατά την ομιλία του, ο κ. Κόκκαλης τόνισε ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί τεράστια πρόκληση για τον αγροτικό τομέα, τονίζοντας πως «χρειάζεται

να αναλάβουμε άμεσα δράση». «Το υπουργείο αναλαμβάνει μεγάλο μερίδιο της ευθύνης υλοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠΚΑ), καθώς η γεωργία και η αλιεία αποτελούν τους τομείς της οικονομίας που πλήττονται περισσότερο από κάθε άλλον από την κλιματική αλλαγή. Με την ευθύνη του συντονισμού να ανήκει πάντα στο Εθνικό Συμβούλιο Προσαρμογής (ΕΣΠ) στην Κλιματική Αλλαγή, το ΥΠΑΑΤ θα αναλάβει δράση, σύμφωνα με την Εθνική Στρατηγική, προκειμένου:

Να δημιουργηθεί βάση δεδομένων με τα πορίσματα της έρευνας σχετικά με τις επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής στη γεωργία, κτηνοτροφία και αλιεία και τη διάδοσή τους στους επαγγελματίες του αγροτικού χώρου.Να ενισχυθεί η έρευνα στον τομέα της αλληλεπίδρασης μεταξύ κλιματικής αλλαγής και της φυσιολογίας φυτών και ζώων καθώς και των παθογόνων και παρασίτων.Να δημιουργηθεί παρατηρητήριο καταγραφής φυτοπαθογόνων οργανισμών, εντόμων και ζιζανίων, παρατηρητήριο καταγραφής επιπέδων επάρκειας επιφανειακών και υπόγειων υδροφορέων και παρατηρητήριο απειλούμενων ειδών.Να ληφθούν μέτρα για την προσαρμογή της κτηνοτροφίας στις νέες συνθήκες, με αλλαγή των συστημάτων εκτροφής και σταβλισμού και την αντιμετώπιση νέων ζωονόσων.Να ληφθούν μέτρα για την αειφόρο διαχείριση των εδαφών όπως: προστασία από τη διάβρωση, αποφυγή αλάτωσης, αύξηση της οργανικής ουσίας των εδαφών. Ειδικά για το τελευταίο αυτή τη στιγμή γίνονται εντατικές εργασίες για τη δημιουργία του θεσμικού πλαισίου που θα επιτρέψει την κατά το δυνατό μεγαλύτερη εκτροπή βιοαποβλήτων προς την κομποστοποίηση και τη διάθεσή τους στη γεωργία. Επεξεργαζόμαστε μαζί με το ΥΠΕΝ δυο σχέδια ΚΥΑ: ένα για την κομποστοποίηση προδιαλεγμένων οργανικών και ένα για τη διάθεση ιλύος αστικών λυμάτων. Θα ακολουθήσει η έκδοση ΚΥΑ για την ενεργειακή αξιοποίηση βιομάζας που θα περιλαμβάνει και τις προϋποθέσεις διάθεσης του χωνεύματος των μονάδων βιοαερίου στη γεωργία.Να ληφθούν μέτρα αειφόρου διαχείρισης των υδατικών πόρων με τον περιορισμό των υδροβόρων καλλιεργειών, τον εξορθολογισμό της άρδευσης, την υιοθέτηση αποτελεσματικότερων συστημάτων άρδευσης, την ελαχιστοποίηση των απωλειών αρδευτικού νερού και την αναδιάρθρωση καλλιεργειών στην κατεύθυνση της καλλιέργειας φυτών προσαρμοσμένων στις νέες συνθήκες που η κλιματική αλλαγή δημιουργεί. Στο πλαίσιο αυτό έχει υιοθετηθεί στο ΠΑΑ 2014-2020 η μοριοδότηση αγροτών που καλλιεργούν τέτοια φυτά, ουτωσώστε κατά προτεραιότητα αυτοί να εντάσσονται στις δράσεις του. Στο σημείο αυτό συνέδραμε και η Υπηρεσία μας με τη δημιουργία καταλόγου των καλλιεργειών του ΟΣΔΕ που είναι ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή, τον οποίο και παρέδωσε στην Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής ΠΑΑ.Να ληφθούν μέτρα για την αειφόρο διαχείρηση της βιοποικιλότητας στα γεωργικά οικοσυστήματα και τους βοσκότοπους, με έμφαση στην προστασία και διατήρηση φυτογενετικών πόρων σε τράπεζες γενετικού υλικού. Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο μας έχει κάνει ενέργειες προκειμένου να λειτουργήσει επιτέλους η τράπεζα γενετικού υλικού που έχει φτιαχτεί στη Θέρμη Θεσσαλονίκης και μένει για χρόνια αδρανής. Συγκεκριμένα, η τράπεζα έχει μεταβιβαστεί στον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και πρόκειται σύντομα να λειτουργήσει.Να ληφθούν μέτρα ανακούφισης για την αποζημίωση των αγροτών που πλήττονται από την κλιματική αλλαγή με επέκταση της ασφάλισης της γεωργικής παραγωγής για ζημιές από ακραία καιρικά φαινόμενα που δεν καλύπτονται σήμερα, όπως ζημιές από υψηλές θερμοκρασίες, παρατεταμένη ξηρασία ή πλημμύρες.Να θεσμοθετηθούν μέτρα για την αειφορική διαχείριση των αλιευτικών πόρων και μέτρα για την αντιμετώπιση των θαλάσσιων «εισβολέων». Να χαρτογραφηθεί τη μετακίνηση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και ιχθυοπληθυσμών. Να αντικατασταθεί το διαχειριστικό αλιευτικό σύστημα με νέο που θα ανταποκρίνεται στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και ταυτόχρονα θα είναι αποδεκτό από τους αλιείς.Σε ό,τι αφορά τις υδατοκαλλιέργειες πρέπει να εκπονηθεί σχέδιο ώστε να καταστεί δυνατή η μετατόπιση υφιστάμενων μονάδων σε θέσεις μικρότερης τρωτότητας εφόσον χρειαστεί, ώστε να αποφευχθούν στο μέλλον καταστροφές μονάδων από ακραία καιρικά φαινόμενα ή για να αντιμετωπιστεί πιθανή αύξηση της στάθμης της θάλασσας.

Ο Γιώργος Ζαλίδης, καθηγητής του ΑΠΘ και επιστημονικός υπεύθυνος του Διαβαλκανικού Κέντρου Περιβάλλοντος (i-BEC) κατέστησε σαφές ότι θα πρέπει να υπάρξει προσαρμογή των γεωργικών πρακτικών στην κλιματική αλλαγή με την αξιοποίηση των δεδομένων παρατήρησης της γης.

Ο ίδιος έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην αγρομετεωρολογική ζωνοποίηση για κάθε εδαφικό προϊόν ώστε να αυτά να αποκτήσουν την απαραίτητη αγροδιατροφική αξία, ενώ στάθηκε και σε εφαρμογές γεωργίας που αφορούν τις μειωμένες εισροές (σε εφαρμογή βρίσκονται ερευνητικά προγραμματα άρδευσης ακριβείας με τη χρήση θερμικών δεδομένων). Υπογράμμισε, δε, την ανάγκη σύμπραξης της καινοτομίας για την αξιοποίηση της τεχνολογίας.

Η ΕΕ μπορεί να τζιράρει 2 τρισ. ευρώ από τη βιοοικονομία

Από την πλευρά του, ο Νίκος Μουσιόπουλος, καθηγητής του τμήματος Μηχανολογών Μηχανικών του ΑΠΘ, μίλησε για τα οφέλη της κυκλικής βιοοικονομίας στις νέες επιχειρηματικές προσεγγίσεις.

Από τη βιοοικονομία, όπως είπε, θα προκύψουν «σημαντικές ευκαιρίες», καθώς ο τζίρος στην Έυρωπαική Ένωση μπορεί γρήγορα να ανέλθει στα 2 τρισ. ευρώ (σ.σ. το σημερινό ΑΕΠ της ΕΕ αγγίζει τα 20 τρισ.), ενώ θα μπορούσαν να δημιουργηθούν και 17 εκατ. θέσεις εργασίας. Ο ίδιος επισήμανε την ανάγκη για πολυσχιδείς συνεργασίες, στην αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών.

«Με τις ορθές πρακτικές κυκλικής οικονομίας μπορούν, μεταξύ άλλων, να μειωθούν τα απόβλητα να φτάσουμε στην απεξάρτηση από τα παραδοσιακά λιπάσματα», πρόσθεσε, αλλά έσπευσε να συμπληρώσει πως χρειάζονται κίνητρα από την Πολιτεία.