Αρναουτάκης: Το όραμά μου για μια Κρήτη ευρωπαϊκή, με αξίες και αρχές των Κρητικών

Πίσω από τις μεγάλες αλλαγές κρύβονται άνθρωποι. Με αυτό το μότο πορεύεται όλα αυτά τα χρόνια ο Σταύρος Αρναουτάκης. Ο άνθρωπος που λατρεύει τον τόπο του, την Κρήτη, όσο τίποτα άλλο. Και κάνει τα πάντα για να αποτελεί το νησί πρότυπο σε όλα και ελκυστικός προορισμός για όλους.

Ο Περιφερειάρχης Κρήτης μιλάει αποκλειστικά στο pagenews.gr

για όλα εκείνα που έχουν γίνει, αλλά κυρίως γι' αυτά που θα ακολουθήσουν. Τουρισμός, Πολιτισμός και Περιβάλλον είναι τρεις έννοιες στενά συνδεδεμένες με την Κρήτη και αυτά αποτελούν και τη βάση για το μέλλον, όπως εξηγεί. Προσθέτει, δε, πως η καταπολέμηση της φτώχειας και της κοινωνικής ένταξης είναι τα βασικότερα συστατικά του νέου επιχειρησιακού προγράμματος της Κρήτης.

-Ερ: Είστε πολύ έμπειρος στα θέματα αυτοδιοίκησης και Περιφέρειας, μιας και έχετε υπηρετήσει τον θεσμό για δύο θητείες. Νομίζετε ότι ο θεσμός της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης έχει περιθώρια βελτίωσης ή πιθανότητα και περαιτέρω ανεξαρτησίας;

Από την πρώτη ημέρα της λειτουργίας των Αιρετών Περιφερειών το 2010, προσπαθήσαμε να αξιοποιήσουμε με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο τις προοπτικές που προέκυπταν μέσα από το νέο αυτοδιοικητικό χάρτη της χώρας.

Έχοντας υπηρετήσει και στον πρώτο βαθμό της αυτοδιοίκησης, ως Δήμαρχος Αρχανών, είμαι βαθιά πεπεισμένος ότι η αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα, πρέπει να κινείται συνεχώς προς την κατεύθυνση της αμεσότητας. Της διευθέτησης όλων των αναπτυξιακών και κοινωνικών ζητημάτων των τοπικών κοινωνιών που υπηρετούμε.

Στα προηγούμενα χρόνια της λειτουργίας του θεσμού της αιρετής Περιφέρειας, διαπιστώσαμε, παρόλα αυτά, ότι πολλοί από τους κρίσιμους παράγοντες που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα των περιφερειών βρίσκονται εκτός των δυνατοτήτων άσκησης περιφερειακής πολιτικής. Το κράτος εξακολουθεί να εφαρμόζει το σφιχτό εναγκαλισμό και την υπερσυγκέντρωση αρμοδιοτήτων που περιορίζει τη δράση των φορέων που δρουν σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Οι αιρετές περιφέρειες έχουν την αρμοδιότητα και την ευθύνη του αναπτυξιακού σχεδιασμού της περιοχής τους. Έχουν τη δυνατότητα της εκπόνησης αναπτυξιακών σχεδίων, της διαχείρισης και υλοποίησης προγραμμάτων. Ας αφήσουμε τις πολυπλοκότητες του παρελθόντος και ας αποδεχθούμε το αυτονόητο: το κάθε επίπεδο διακυβέρνησης ας αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν. Οι Περιφέρειες πέραν από το βασικό αναπτυξιακό τους ρόλο καλούνται σήμερα να καλύψουν κενά και πεδία πολιτικής που το κεντρικό κράτος αδυνατεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. Επομένως, τα περιθώρια βελτίωσης είναι μεγάλα.

Χτίσαμε μια ιδιαίτερη ταυτότητα για την Κρήτη. Ένα brand name που στηρίζεται ταυτόχρονα και οριζόντια στις φυσικές ομορφιές του νησιού, στο πλούσιο πολιτιστικό μας απόθεμα και βέβαια στο τουριστικό ρεύμα, το οποίο καταγράφει μια συνεχή ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια. Όραμά μας παραμένει η διάδοση και η ισχυροποίηση του ονόματος της Κρήτης. Ένα όνομα που θα αποτελεί και την ισχυρή ταυτότητα των προϊόντων μας, της κρητικής γης.

-Ερ: Η Κρήτη θεωρείται γενικά ένα κόσμημα και της χώρας μας και της Ευρώπης. Η Περιφέρεια με ποιους τρόπους προβάλλει την ιδιοσυστασία της κρητικής φυσικής ομορφιάς και κουλτούρας πάντα γύρω από τον τουριστικό κλάδο;

Για την Περιφέρεια Κρήτης Τουρισμός, Πολιτισμός και Περιβάλλον είναι τρεις έννοιες στενά συνδεδεμένες με το νησί μας. Τρεις βασικοί αναπτυξιακοί κλάδοι που χωρούν καινοτόμες ιδέες και δράσεις. Ιδιαίτερα για τον τόπο μας ο τουρισμός στηρίζεται στον πολιτιστικό μας πλούτο, στη μακραίωνη πολιτιστική μας ιστορία, στις φυσικές ομορφιές του νησιού και παράλληλα αποτελεί ένα από τα οχήματα που μεταφέρουν αυτήν την κληρονομιά σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και του πλανήτη.

Η κρίση των τελευταίων ετών, πέρα από τις πολλές συνέπειες, δημιούργησε και μια νέα γενιά καταναλωτών, ανθρώπων που επιθυμούν να αγοράσουν και να καταναλώσουν στη διάρκεια των διακοπών τους, προϊόντα πιστοποιημένα και ασφαλή. Που επιθυμούν έτσι να εμβαθύνουν στον πολιτισμό του κάθε προορισμού, να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους, να έρθουν σε επαφή με τη φύση, να επιστρέψουν σοφότεροι.

Αυτή τη μεγάλη πρόκληση αξιοποιήσαμε δημιουργικά τα προηγούμενα χρόνια, χτίζοντας μια ιδιαίτερη ταυτότητα για την Κρήτη. Ένα brand name που στηρίζεται ταυτόχρονα και οριζόντια στις φυσικές ομορφιές του νησιού, στο πλούσιο πολιτιστικό μας απόθεμα και βέβαια στο τουριστικό ρεύμα, το οποίο καταγράφει μια συνεχή ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια.

Μέσα σε αυτό το θετικό περιβάλλον, θέσαμε συγκεκριμένους στόχους. Αποφασίσαμε έτσι να συνδέσουμε δημιουργικά τους βασικούς πυλώνες της Κρητικής οικονομίας, τον πρωτογενή τομέα με τον τουρισμό. Όραμά μας παραμένει η διάδοση και η ισχυροποίηση του ονόματος της Κρήτης. Ένα όνομα που θα αποτελεί και την ισχυρή ταυτότητα των προϊόντων μας, της κρητικής γης.

Γνωρίζουμε βέβαια ότι ο δρόμος που θα ακολουθήσουμε δεν είναι εύκολος. Είμαστε όμως αποφασισμένοι να προχωρήσουμε δυναμικά και να χτίσουμε μια οικονομία βασισμένη στις τοπικές μας ιδιαιτερότητες. Για πρώτη φορά διαμορφώνουμε μια στρατηγική που καλύπτει συνολικά την έννοια της εξωστρέφειας και όλες τις επιμέρους παραμέτρους της. Από την υιοθέτηση ενός περιφερειακού brand name μέχρι την ανασύνταξη των υπηρεσιών μας που υπηρετούν την εξωστρέφεια.

- Ερ: Ποια είναι η σχέση της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης και της ανάπτυξης της Κρήτης;

Οι αιρετές Περιφερειακές Αρχές έχουν ευθύνη και πρέπει να αναμετρηθούν με τις δυσκολίες της εποχής. Οφείλουμε να ανοίξουμε δρόμους με προοπτική για τους συμπολίτες μας, για τα παιδιά μας και να προχωρήσουμε σε αποφάσεις προς όφελος του τόπου μας.

Στρατηγικός μας στόχος παραμένει η μεγιστοποίηση της προστιθέμενης αξίας που μπορούν να προσδώσουν στο πρόγραμμά μας, η αξιοποίηση κάθε παραγωγικής ευκαιρίας που στηρίζεται στη γνώση ,που σέβεται το περιβάλλον και τον πολιτισμό της Κρήτης. Να ενθαρρύνουμε κάθε αναπτυξιακή πρωτοβουλία που ξεκινάει ειδικά από τους νέους. Να στηρίξουμε κάθε προσπάθεια δημιουργίας απασχόλησης. Να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος.

-Ερ: Το Περιφερειακό Πρόγραμμα Κρήτης 2014-2020 είναι εξαιρετικά φιλόδοξο και κατά γενική ομολογία θα δώσει πνοή στο νησί. Σε ποιο στάδιο βρίσκονται τα έργα που εντάσσονται σε αυτό;

Το νέο επιχειρησιακό πρόγραμμα της Κρήτης ανοίγει νέους ορίζοντες στην ανάπτυξη του τόπου μας με τις καινοτόμες στρατηγικές επιλογές που έχουμε κάνει, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζει κρίσιμα θέματα που αφορούν στην κοινωνική συνοχή των κατοίκων του νησιού μας, όπως αυτό της καταπολέμησης της φτώχειας και της κοινωνικής ένταξης.

Όμως την ίδια στιγμή, έρχεται αντιμέτωπο με σοβαρές προκλήσεις και δυσκολίες τις οποίες θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί: εθνικοί φορείς, περιφέρεια, δήμοι και κοινωνικοί εταίροι. Το νέο επιχειρησιακό πρόγραμμα της Κρήτης επιδιώκει αλλά και απαιτεί για την επιτυχία του, περισσότερο από ποτέ, τη συνεργασία, τη συνέργεια, τη συνευθύνη. Αυτές είναι όμως και οι έννοιες που εμείς ως περιφερειακή αρχή Κρήτης πρεσβεύουμε. Για το λόγο αυτό πιστεύουμε ότι θα πορευθούμε με προϋποθέσεις επιτυχίας τα επόμενα χρόνια, αξιοποιώντας την εμπειρία και τη γνώση που έχουμε κατακτήσει μέχρι σήμερα.

Σ’ αυτήν την προγραμματική περίοδο δεν πρέπει να συμβιβαστούμε με νοοτροπίες διάσπασης του σχεδιασμού των παρεμβάσεων μεταξύ κέντρου και περιφέρειας, κατακερματισμού των πόρων καθώς και ατελείωτων συναρμοδιοτήτων στη διαχείριση των έργων που κατασκευάζονται.

Τα περιθώρια για όλους μας έχουν περιοριστεί. Οι πολίτες περιμένουν από την περιφερειακή αυτοδιοίκηση τα έμπρακτα δείγματα της εγγύτητας και της αποτελεσματικότητας του θεσμού που υπηρετούμε. Ως Περιφέρεια Κρήτης θα συνεχίσουμε στο δρόμο που χαράξαμε τα προηγούμενα χρόνια επιδιώκοντας ακόμα περισσότερα αποτελέσματα.

Ενδεικτικά και μόνο για το 2016 σας αναφέρω ότι εξειδικεύτηκαν δράσεις συνολικού π/υ 277.054.569 € που αντιστοιχούν στο 63,52% του Ε.Π., εκδόθηκαν 27 προσκλήσεις π/υ 180.000.000 € που αντιστοιχούν στο 41,2% του Ε.Π. και στο 65% των εξειδικευμένων δράσεων στις παρακάτω επενδυτικές προτεραιότητες: πραγματοποιήθηκαν πληρωμές ποσού 31.116.595,67 € που αντιστοιχούν στο 7,20% του Ε.Π. και στο 11,20% των εξειδικευμένων δράσεων επιτυγχάνοντας έτσι τον στόχο απορρόφησης της προκαταβολής 7% για το 2016 και για τα δύο ταμεία ΕΤΠΑ και ΕΚΤ.

Παράλληλα, εκδόθηκαν 2 προσκλήσεις για την υποβολή των στρατηγικών Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης των πόλεων Ηρακλείου και Χανίων. Οι δύο πόλεις υπέβαλαν το Σεπτέμβριο 2016 τις στρατηγικές τους οι οποίες αξιολογούνται από Εντάχθηκαν 95 έργα π/υ 162.468,060,34 € που αντιστοιχούν στο 38% του Ε.Π. και στο 59% των εξειδικευμένων δράσεων.

-Ερ: Το Νέα Διεθνές Αεροδρόμιο στον Καστέλι αποτελεί μοχλό ανάπτυξης της Κρήτης. Πότε προβλέπετε ότι θα μπορεί να εξυπηρετήσει τους ταξιδιώτες;

Ένα σύγχρονο διεθνές αεροδρόμιο αναμφίβολα αποτελεί βασικό αναπτυξιακό πυλώνα μιας περιοχής. Πόσο μάλλον για την Κρήτη, έναν κατεξοχήν τουριστικό προορισμό. Το Διεθνές Αεροδρόμιο στο Καστέλι αποτελεί για όλους μας μια μεγάλη πρόκληση. Από τη λειτουργία του θα πυροδοτηθεί ένας αναπτυξιακός μηχανισμός που θα ωφελήσει συνολικά τον τουρισμό για την Κρήτη. Τα πράγματα αναφορικά με την κατασκευή του φαίνεται να εξελίσσονται, προς το παρόν τουλάχιστον, σε θετική κατεύθυνση. Με δεδομένη την πολιτική βούληση της κυβέρνησης αλλά και τη σύμφωνη γνώμη κομμάτων της αντιπολίτευσης, οι διαδικασίες αναμένεται να είναι ραγδαίες. Από τη δική μας πλευρά, ως Περιφέρεια Κρήτης, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας, θα καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου τους επόμενους μήνες να ξεκινήσουν οι εργασίες για την κατασκευή του νέου αεροδρομίου. Και βέβαια δεν θα σταματήσουμε ούτε λεπτό τη διεκδίκηση για τη δρομολόγηση όλων των μεγάλων αναπτυξιακών έργων που έχει ανάγκη όλο το νησί.

-Ερ: Η κρητική διατροφική κουλτούρα και τα προϊόντα Π.Ο.Π. και Π.Γ.Ε. αποτελούν ένα ισχυρό «χαρτί της τοπικής οικονομίας. Έχει επεξεργαστεί η Περιφέρεια δράσεις για την προώθηση της κρητικής διατροφής και της σύνδεσής της με το τουριστικό προφίλ της Κρήτης;

Η Περιφέρεια Κρήτης, γεωγραφικά και ιστορικά αντιπροσωπεύει μια από τις πιο δυναμικές περιοχές στο σύνολο της Ελληνικής επικράτειας που εξακολουθεί μέχρι σήμερα να διατηρεί ένα πρωτογενή τομέα με εξαιρετικής ποιότητας προϊόντα. Τα τελευταία χρόνια, οι παραδοσιακές αγροτικές δραστηριότητες έχουν αναπτυχθεί στηριγμένες σε μια νέα γενιά παραγωγών, που έχει ανανεώσει με καινοτόμο τρόπο τις μεθόδους οργάνωσης, διακίνησης και εμπορίας των προϊόντων και έχει επενδύσει σημαντικά σε προγράμματα έντασης της γνώσης και ποιοτικής αναβάθμισης της παραγωγής.

Η Περιφέρεια Κρήτης, μέσω της κινητικότητας που αναπτύσσει στον πρωτογενή τομέα, με τη συμμετοχή της σε εκθέσεις και διαφημιστική προβολή, διαμορφώνει ένα βήμα που επιτρέπει τον προγραμματισμό και το σχεδιασμό δράσεων που στοχεύουν στη βελτίωση και την περαιτέρω ανάπτυξη του στρατηγικού αυτού τομέα.

Τα επόμενα χρόνια η προσπάθεια αυτή θα ενταθεί και θα οργανωθεί περισσότερο υποστηρίζοντας ενεργά τις συλλογικές και ατομικές πρωτοβουλίες που κινούνται με την ίδια λογική και έχουν ως στόχο τη δημιουργία τοπικών και περιφερειακών δικτύων που μπορούν να ανταπεξέλθουν στους όρους του σύγχρονου ποιοτικού ανταγωνισμού.

Η δημιουργία προϊόντων ΠΟΠ, η διεύρυνση των εμπορικών προορισμών και των αγορών των προϊόντων μας και ο συντονισμός του συνολικού «κρητικού διατροφικού προτύπου» με το δυναμικό τουριστικό τομέα της Κρήτης, αποτελούν προκλήσεις που θα διαμορφώσουν δυναμικά τις πολιτικές και τον προγραμματικό σχεδιασμό της Περιφέρειας Κρήτης στη διάρκεια των ετών μέχρι το 2020.

Αντλώντας εμπειρίες και μαθήματα, από την συνεργασία μας με τις επιχειρήσεις - από όλους τους παραγωγικούς κλάδου του νησιού, αλλά και έχοντας καθήκον να αναδείξουμε τα μοναδικά - σε ποιότητα και γεύση κρητικά προϊόντα - καθώς και να λειτουργούμε ως αρωγοί και υποστηρικτές των επιχειρήσεων του νησιού, κινούμαστε στη βάση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής.

Αξιοποιώντας διάφορα εργαλεία ενημέρωσης και δράσης κινηθήκαμε ουσιαστικά σε όλα τα επίπεδα, καλύπτοντας ολιστικά και με έμφαση - ανά τομέα και δραστηριότητα, την προώθηση των επαγγελματιών του κλάδου, αναπτύσσοντας άμεση επικοινωνία μαζί τους και προχωρώντας σε υλοποίηση δράσεων, με την ενεργό συμμετοχή τους και την άμεση ανταποδοτικότητα προς όφελός τους.

Σε αυτήν την κατεύθυνση και μέσα από τη δουλειά που γίνεται στην Αγροδιατροφική Σύμπραξη της Περιφέρειας Κρήτης, έχουμε ήδη προχωρήσει στην πιστοποίηση και στην απονομή του ενιαίου σήματος «ΚΡΗΤΗ», σε εκατοντάδες προϊόντα της κρητικής γης, σε εκατοντάδες εστιατόρια, ξενοδοχεία και εμπορικές επιχειρήσεις.

Έχουμε ξεκινήσει μια μεγάλη προσπάθεια, την οποία είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε με ακόμη μεγαλύτερη ένταση.

Η κατοχύρωση της θέσης της Κρήτης, ως μια από τις πρωτοπόρες Περιφέρειες στην Ελλάδα, τη Μεσόγειο και τον ευρύτερο ευρωπαϊκό χώρο, είναι το δικό μας όραμα. Αυτό επιτάσσει σε όλους μας, ο φυσικός πλούτος του νησιού μας, η μοναδική μας πολιτιστική κληρονομία, αυτό μας καλεί να πράξουμε η κοινωνία της Κρήτης, την οποία συνεχίζουμε να υπηρετούμε με συνέπεια, σεβασμό και κατανόηση. Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν για κανέναν.

- Ερ: Μια προσωπική ερώτηση: είναι γενικά παραδεκτό ότι η πορεία σας ως Περιφερειάρχης είναι πρότυπο. Η Κρήτη πρωταγωνιστεί ως «μοντέλο» ανάπτυξης και για τις υπόλοιπες Περιφέρειες. Ποιοι θα λέγατε ότι είναι οι κύριοι λόγοι αυτής της επιτυχίας;

Είναι τόσο ιδιαίτερη η εποχή, που επιβάλλει σε όλους μας, έναν νέο τρόπο αντίληψης και λειτουργίας. Μια διαφορετική διαχείριση των πραγμάτων, ένα νέο πρότυπο καθημερινής λειτουργίας και σχεδιασμού.

Μέσα σε μια συγκυρία δύσκολη για την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, με τις περιορισμένες θεσμικές παρεμβάσεις και τα οικονομικά δεδομένα σε εθνικό επίπεδο παγιωμένα, στην Περιφέρεια Κρήτης αντιμετωπίσαμε μια μεγάλη πρόκληση.

Μια πρόκληση που μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε το έργο που ήδη υλοποιούμε τα τελευταία χρόνια στο νησί. Στο πλαίσιο αυτό, αποτελεί προσωπική μου επιλογή να μην παραμένουμε προσκολλημένοι στα εμπόδια και τις δυσκολίες.

Μέσα από ένα ευρύ πλαίσιο συνεργασίας, είμαστε υποχρεωμένοι να αξιοποιήσουμε δημιουργικά και να πολλαπλασιάσουμε τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, να αναδείξουμε τις μεγάλες δυνατότητες του στελεχιακού δυναμικού των υπηρεσιών μας και με βάση αυτές να σχεδιάσουμε το αύριο.

Ένα αύριο που θα περικλείει στον πυρήνα του μια μεγάλη ευκαιρία. Την κατοχύρωση της θέσης της Κρήτης, ως μια από τις πρωτοπόρες Περιφέρειες στην Ελλάδα, τη Μεσόγειο και τον ευρύτερο ευρωπαϊκό χώρο. Αυτό είναι το δικό μας όραμα. Αυτό επιτάσσει σε όλους μας, ο φυσικός πλούτος του νησιού μας, η μοναδική μας πολιτιστική κληρονομία, αυτό μας καλεί να πράξουμε η κοινωνία της Κρήτης, την οποία συνεχίζουμε να υπηρετούμε με συνέπεια, σεβασμό και κατανόηση. Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν για κανέναν.

Η δική μας δουλειά «είναι πολλών ανθρώπων έργα», καθώς προέκυψε μέσα από νέα αντίληψη για τη διαχείριση των δημοσίων πραγμάτων. Μια αντίληψη που φέρνει τον πολίτη μπροστά, που τον κάνει συμμέτοχο. Μέσα από τη συνεργασία, τη συμμετοχή και το σεβασμό στον άνθρωπο πορευτήκαμε και θα πορευτούμε τα επόμενα χρόνια. Στον πυρήνα της δράσης μας πάντα θα βρίσκεται μια αδιαπραγμάτευτη αντίληψη. Ότι πίσω από τις μεγάλες αλλαγές κρύβονται άνθρωποι. Αυτό είναι το δικό μου πρότυπο λειτουργίας.

Σε αυτό το πλαίσιο θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε ένα σχέδιο τοπικό, με ευρωπαϊκό προσανατολισμό. Ένα σχέδιο που βασίζεται στα συγκριτικά πλεονεκτήματα του νησιού μας. Σε όλα εκείνα που κάνουν την Κρήτη μας ιδιαίτερη. Τον φυσικό μας πλούτο, τα μοναδικά μας προϊόντα, το ανθρώπινο δυναμικό μας. Κυρίως, όμως, στις αρχές και τις αξίες των Κρητικών.