Δημήτρης Σταράκης: Λαϊκισμός, λαϊκάντζες και νήπια (α’ μέρος)

«Είμαστε το μεγάλο, όχι μόνο φιλελεύθερο, αλλά το μεγάλο λαϊκό κόμμα της Ελλάδας, είμαστε το κόμμα που ενώνει όλους τους Έλληνες».

Και κάπως έτσι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, υπερτονίζοντας με μία στιγμιαία παύση της ροής του λόγου του τη λέξη «λαϊκό» θέλησε να αποτινάξει προς στιγμήν την γυαλάδα μια πρωτοπορίας αρίστων, πιστός στο πνεύμα της εποχής που θέλει τις πολιτικές στρατηγικές να έχουν τον χαρακτήρα «κινημάτων». Ας θυμηθεί εδώ κανείς την βασική ρητορική του Ντόναλντ Τραμπ: «Εμείς είμαστε κίνημα», τόνιζε συχνά πυκνά

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και οι επικοινωνιολόγοι του, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι οι μνηστήρες της ηγεσίας του κόμματος πατούν ακριβώς στην προσπάθεια επαναφοράς ενός προφίλ λαϊκής δεξιάς, το οποίο έχει πληγεί σοβαρά από την υποταγή στον μνημονιακό κόσμο, θέλησε έτσι να τονίσει ότι η ρητορική περί αριστείας μπορεί να έχει απήχηση στον λαό μόνο αν μπορεί να γίνει «λαϊκιά» και να εκπροσωπήσει έτσι τα βάσανα και την ανάγκη για φυγή από τα αδιέξοδα.

Όσο και αν φαίνεται αξιοπερίεργο, η έλξη της Νέας Δημοκρατίας με αυτό που επικαλείται ότι απεχθάνεται είναι βαθύτερη απ’ αυτό που φαίνεται. Οι αυτόκλητοι πολέμιοι του λαϊκισμού έχουν αποδειχθεί οι πλέον ενεργοί υποστηρικτές του. Αλλά, τι σημαίνει η ίδια η λέξη λαϊκισμός; Σύμφωνα με την συντηρητική έννοια του, λαϊκισμός είναι κάθε άποψη που στερείται λογικής, συνέχειας και βασίζεται στην έκφραση «αιτημάτων που είναι αδύνατον να πραγματοποιηθούν». Με μια πρόταση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε την αυτοκριτική δεκαετιών, αλλά με πολύ προσεκτική αναφορά στα ζητήματα που αποτελούν όχημα της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας: «έχουμε κι εμείς την ευθύνη μας για τις παθογένειες της αντιπολίτευσης: πελατειακό κράτος, διαφθορά, οικογενειοκρατία, κρατισμός, λαϊκισμός, είναι μερικά από τα δεινά».

Δεν είναι τυχαίο ότι η φρασεολογία Μητσοτάκη για τις παθογένειες εστιάζει σχεδόν αποκλειστικά σε ό,τι αφορά τον δημόσιο τομέα. Από την ρητορική του έμεινε έξω η επιχειρηματική διαφθορά, η οποία δεν είναι παράγωγο του κρατισμού, αλλά απαραίτητο νήμα σε ένα γαϊτανάκι που αλληλεπιδρά διαρκώς μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε όλον τον κόσμο. Αυτό όμως δε θίγεται από τη Νέα Δημοκρατία, γιατί όταν δημιουργεί έναν δαίμονα (το Δημόσιο), θα πρέπει να κατασκευάσεις και έναν Άγιο (το Ιδιωτικό). Στο νεοφιλελεύθερο κόσμο, ο δημόσιος χώρος, η κοινωνία και τα παράγωγα της είναι εξ ορισμού μη ανεκτά, ενώ αντίθετα η επιβίωση με κάθε μέσο και η αποθέωση των ισχυρών (που βαφτίζονται πολλές φορές και «άριστοι») είναι ο χρυσός κανόνας. Και αυτός είναι ο πραγματικός λαϊκισμός, αφού επιλέγει συνειδητά να κριτικάρει εσκεμμένα μόνο τη μία όψη της πραγματικότητας, προκειμένου να επιβάλλει χωρίς όρους το κυρίαρχο μοντέλο.

Πώς όμως επιχείρησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης να νομιμοποιήσει την πολιτική του ιδεολογία στο συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας; Μέσω δημόσιων φιγούρων με κοινωνικούς ρόλους που είναι προσιτοί στους πολλούς. Συγκεκριμένα, εν μέσω του φιλόσοφου Στέλιου Ράμφου και του ηθοποιού Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη.

Αύριο, θα δούμε μέσω από τις ομιλίες Ράμφου και Μαρκουλάκη πώς η λαϊκότητα που φαίνεται να αγκαλιάζει πρόσφατα η Νέα Δημοκρατία μετατρέπεται σε απέχθεια προς κάθε τι λαϊκό.