Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (Χ.Α.Π.)

Γράφει ο Συμιακάκης Μιχαήλ, Πνευμονολόγος – Φυματιολόγος συνεργάτης του doctoranytime.gr

Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), είναι μια συχνή προλήψιμη και αντιμετωπίσιμη πάθηση, που χαρακτηρίζεται από επίμονο περιορισμό της ροής του αέρα, που είναι κατά κανόνα προοδευτική και συνδέεται με υπερβολική χρόνια φλεγμονώδη ανταπόκριση των αεραγωγών και των πνευμόνων σε βλαπτικά σωματίδια ή αέρια. Αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας σε όλο τον κόσμο.

Στη χρόνια βρογχίτιδα υπάρχει φλεγμονή με παραγωγή βλέννας στους βρόγχους, με αποτέλεσμα ο ασθενής

(ο οποίος συνήθως είναι καπνιστής), να εμφανίζει βήχα με απόχρεμψη για τις περισσότερες ημέρες, τριών συνεχόμενων μηνών και για δύο συνεχόμενα χρόνια.

Στο πνευμονικό εμφύσημα, η βλάβη αφορά τα τοιχώματα των κυψελίδων τα οποία προοδευτικά καταστρέφονται ενώ διαταράσσεται και η αρχιτεκτονική του πνεύμονα, με αποτέλεσμα στην εκπνοή η βρόγχοι να στενεύουν υπερβολικά και να εγκλωβίζουν αέρα ο οποίος δεν προλαβαίνει να αποβληθεί.

Το κοινό χαρακτηριστικό που έχουν η χρόνια βρογχίτιδα και το πνευμονικό εμφύσημα είναι η απόφραξη των αεραγωγών (παρεμπόδιση της ροής του αέρα), με αποτέλεσμα τη δυσκολία στην αναπνοή.

Η σημαντικότερη αιτία της είναι το κάπνισμα. Όσο μεγαλύτερη είναι η έκθεση στον καπνό των τσιγάρων (ποσότητα τσιγάρων ημερησίως και χρόνια καπνίσματος),τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος για ανάπτυξη της νόσου. Επίσης άνθρωποι που στα σπίτια τους έχουν βλαβερούς καπνούς και σκόνη (μαγγάλι, τζάκι) χωρίς καλό εξαερισμό εμφανίζουν συχνά την πάθηση. Τέλος άνθρωποι που δουλεύουν σε περιβάλλον με συνθήκες επιβαρυμένες σε καπνό και σκόνη (ορυχεία).

ΣυμπτώματαΒήχας επίμονος για παραπάνω από έναν μηνά τον χρόνο και κυρίως πρωινές ώρες.Αύξηση της παραγωγής του φλέμματος.Δύσκολία στην αναπνοή κατά την κόπωση και σταδιακά και στην ηρεμία.Εκπνευστικός συριγμόςΔιάγνωση

Η διάγνωση τίθεται συνήθως από τα ίδια τα συμπτώματα, αποδεικνύεται δε με τη σπιρομέτρηση.

Έτσι όταν το πηλίκο FEV1/VC μικρότερο από 70% της προβλεπόμενης σημαίνει ότι υπάρχει απόφραξη στους αεραγωγούς. Η βαρύτητα της νόσου καθορίζεται από την τιμή της FEV1:

Ήπια ΧΑΠ όταν η FEV1 ≥ 80% της προβλεπόμενης. Ο ασθενής παρουσιάζει βήχα και φλέμμα. Δυσκολία στην ανάσα κατά την βαριά άσκηση και στο πολύ γρήγορο περπάτημα που δεν υπήρχε πριν.Μέτρια ΧΑΠ όταν η FEV1 είναι 80-50% της προβλεπόμενης. Ο ασθενής παρουσιάζει πολύ βήχα και φλέμμα. Δυσκολία στην ανάσα κατά την βαριά άσκηση και στο πολυ γρήγορο περπάτημα που δεν υπήρχε πριν. Επιπλέον δυσκολία στην ανάρρωση από ένα απλό κρύωμα που τελικά εμφανίζει περισσότερα συμπτώματα, κυρίως δύσπνοια, και ‘περνάει’ σε περισσότερο χρόνο.Σοβαρή ΧΑΠ όταν η FEV1 είναι μικρότερη από 50% της προβλεπόμενης. Ο ασθενής παρουσιάζει δυσλειτουργικότητα, δυσκολία να βγει από το σπίτι και δυσκολία να ανεβεί σκάλες. Δυσκολία στην εργασία του που τις περισσότερες φορές την εγκαταλείπει. Δυσκολία στην αυτοεξυπηρέτηση και στην μετακίνηση ακόμη και μέσα στο σπίτι.Θεραπεία

Η ΧΑΠ είναι μια χρόνια νόσος αλλά μπορεί να εμποδιστεί και να σταματήσει να εξελίσσεται μόνο υπό την κατάλληλη θεραπεία και παρακολούθηση που ο εξειδικευμένος πνευμονολόγος μπορεί να προσφέρει. Πρέπει να παρακολουθούμαστε από τον πνευμονολόγο τουλάχιστον δυο φορές τον χρόνο εάν η πάθηση βρίσκεται υπό έλεγχο ή και περισσότερες φορές εάν χειροτερέψουν τα συμπτώματα.

Α. Μη φαρμακευτική

Το σημαντικότερο είναι η διακοπή του καπνίσματοςΗ μείωση ρύπανσης και επαγγελματικής έκθεσηςΗ σωματική άσκησηΗ απώλεια βάρους σώματος (σε περίπτωση παχυσαρκίας)Ο αντιγριππικός εμβολιασμός και ο αντιπνευμονιοκοκκικός εμβολιασμός

Β. Φαρμακευτική

α. Βρογχοδιασταλτικά φάρμακα

Εισπνεόμενα φάρμακαΘεοφυλλινούχα

β. Κορτιζόνη (3 μορφές: εισπνεόμενη, χάπι, ενέσιμη)

γ. Αναστολείς φωσφοδιεστεράσης 4

Επειδή η ΧΑΠ και το βρογχικό άσθμα παρουσιάζουν ομοιότητες,θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι η απόφραξη που παρατηρείται στη ΧΑΠ είναι μόνιμη σε αντίθεση με το βρογχικό άσθμα όπου στα μεσοδιαστήματα των παροξυσμών οι ασθενείς είναι ελεύθεροι συμπτωμάτων και η σπιρομέτρησή τους φυσιολογική. Επίσης η ανταπόκριση στη βρογχοδιαστολή είναι σημαντική και αποτελεί τον κανόνα για εκείνους που πάσχουν από βρογχικό άσθμα.

The post Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (Χ.Α.Π.) appeared first on Doctoranytime blog | Ενημερώση για όλα τα θέματα υγείας.