Οι ενδυματολογικοί κανόνες, ελληνιστί Dress code, στη Βουλή

Στην αρχαία Σπάρτη, υπήρχε η συνήθεια της χρήσης της κοντής φούστας από τον γυναικείο πληθυσμό. Η φούστα αυτή σταματούσε αρκετά πάνω από το γόνατο και δεν σκέπαζε τον μηρό. Γι αυτόν τον λόγο οι γυναίκες που είχαν αυτή την ενδυμασία ονομάζονταν «φαινομηρίδες».

Σε μια δεξίωση ενός Άγγλου λόρδου εμφανίστηκε κάποιος φορώντας μόνο πουκάμισο, ο λόρδος τον επέπληξε λέγοντας «πώς τολμάτε κύριε νάρχεσθε στη δεξίωση μου με  το πουκάμισο;». «Εχω άδεια από τη Βασίλισσα της Αγγλίας» του απαντά. Κομπλάρει ο λόρδος και ρωτά: «Πότε σου έδωσε την άδεια;». «Μια φορά που πήγα στα Ανάκτορα του Buckingham

με το πουκάμισο η Βασίλισσα  με πέταξε έξω λέγοντας, ”Μπορείτε να πηγαίνετε με το πουκάμισο παντού αλλού εκτός από εδώ!».

Φυσικά οι βουλευτές που πήγαν στο Κοινοβούλιο την ημέρα της ορκοδοσίας τους και ο κύριος Ε. στο  Προεδρικό Μέγαρο με το πουκάμισο δεν είχαν άδεια από την Βασίλισσα της Αγγλίας,  αλλά την πήραν μόνοι τους από τη σημαία, όπως λέγαμε στο στρατό, αλλά και  κάποιες βουλευτίνες εντυπωσίασαν με την ενδυματολογική εμφάνιση τους  ασχέτως αν κάποιες θύμιζαν αρχαίες Σπαρτιάτισσες, τις αποκαλούμενες φαινομηρίδες.

Γεννιέται λοιπόν το ερώτημα τι είναι οι ενδυματολογικοί κανόνες, ελληνιστί dress code, που, πότε και γιατί  πρέπει να εφαρμόζονται υποχρεωτικά ή λόγω κοινωνικών συνθηκών  και ποιες είναι οι συνέπειες  από τη ή μη εφαρμογή τους;

Το θέμα είναι τεράστιο, διαφέρει κατά τόπο και χρόνο, υπάρχουν χιλιάδες βιβλία, εκπομπές  στη τηλεόραση, άρθρα σε κοσμικά περιοδικά, αλλά δεν έχω τις γνώσεις ούτε  τη δυνατότητα να ασχοληθώ ειδικότερα με το θέμα αυτό και θα περιοριστώ μόνο  στους κανόνες που ισχύουν στη Βουλή.

Ίσως πρέπει να είμαστε λίγο πιο επιεικείς για τη συγκεκριμένη εμφάνιση κάποιων κ.κ. βουλευτών κυρίως αυτών που εξελέγησαν για πρώτη φορά και ανήκουν σε συγκεκριμένη πολιτική παράταξη και θέλησαν να δώσουν με την διαφορετικότητα της ενδυμασίας τους ένα πολιτικό μήνυμα. Αλλωστε η ημέρα της ορκωμοσίας τους δεν ήταν μια συνηθισμένη συνεδρίαση του Κοινοβουλίου, αλλά μια μέρα χαράς για τους βουλευτές  και τις οικογένειες τους που τους συνόδευσαν. Πραγματικά η εμφάνιση κάποιων κ. βουλευτίνων, όπως την ανέδειξε η τηλεόραση ήταν εντυπωσιακή, κατάλληλη για την ημέρα γιορτής, όχι όμως για τη καθημερινή εργασία και μάλιστα για αγόρευση από το βήμα της Βουλής γιατί θα πρόσεχαν μόνο αυτές και όχι τι έλεγαν. 

Το άρθρο 75 παρ.3 περ. α και γ του κανονισμού της Βουλής, που αποτελεί νόμο του Κράτους, ορίζει πως πρέπει να συμπεριφέρονται οι βουλευτές στις συνεδριάσεις της Ολομέλειας, των τμημάτων και επιτροπών της Βουλής.

Η περίπτωση α) ορίζει: Στις συνεδριάσεις της Βουλής οι βουλευτές οφείλουν να εμφανίζονται και να συμπεριφέρονται με τρόπο που να ανταποκρίνεται προς τη σοβαρότητα του επιτελουμένου έργου, β) να συμβάλλει καθένας ατομικά στην ευπρεπή εμφάνιση της Βουλής. Από τις διατάξεις αυτές σαφώς προκύπτει, ότι οι βουλευτές πρέπει να προσέρχονται στις συνεδριάσεις της Βουλής ευπρεπώς ενδεδυμένοι. 

Το σχετικό έλεγχο διενεργεί κατά τη κρίση του ο πρόεδρος της συνεδρίασης, που μπορεί να επιβάλλει τα προβλεπόμενα στα άρθρα 78 επόμενα του κανονισμού της Βουλής πειθαρχικά μέτρα στους βουλευτές για ανεπίτρεπτη η ανάρμοστη συμπεριφορά, τα οποία είναι : α) ανάκληση στη τάξη, β) στέρηση του δικαιώματος λόγου, γ) μομφή για αντικοινοβουλευτική συμπεριφορά και δ) προσωρινός αποκλεισμός από τις συνεδριάσεις. Οι ποινές αυτές, που σκοπεύουν στη διατήρηση της τάξης, έχουν επιβληθεί πολλές φορές και η σχετική συνεδρίαση έχει μεταδοθεί τηλεοπτικά.

Ο ορισμός της ευπρεπούς ενδυμασίας εξαρτάται από τον χρόνο, πριν το 1967 ήταν αδιανόητο βουλευτής να μη φοράει γραβάτα σε συνεδρίαση της Βουλής, μετά ήλθε η εποχή του Ζιβάγκο του Ανδρέα Παπανδρέου, στη συνέχεια η κατάργηση της γραβάτας και μετά το πουκάμισο. Ελπίζω όμως κατά τις προσεχείς συνεδριάσεις του Κοινοβουλίου να αποφευχθούν οι ενδυματολογικές ακρότητες, αλλά και οι αναίτιες πολιτικές συγκρούσεις έτσι ώστε η Βουλή να παράγει ουσιαστικό  έργο.

Είναι όμως γεγονός, ότι ευπρεπής  εμφάνιση του δημοσίου άντρα και γυναίκας συντελεί στην ανάδειξη της σπουδαιότητας του λειτουργήματος τους, το οποίο πρέπει να διαφυλάσσεται με ατομική ευθύνη καθενός, για αυτό άλλωστε οι δικαστές των ανώτατων δικαστηρίων φορούν τήβεννο κατά τις συνεδριάσεις των δικαστηρίων γεγονός που αναδεικνύει την επισημότητα του λειτουργήματος και επιβάλλει το σεβασμό. 

***

Λέανδρος Τ. Ρακιντζής  -Αρεοπαγίτης ε.τ.