Ελ Εριάν: Ο στασιμοπληθωρισμός δεν είναι πια το δυσμενές σενάριο

Τον στασιμοπληθωρισμό προκρίνει ως βασικό σενάριο για την παγκόσμια οικονομία ο διακεκριμένος οικονομολόγος Μοχάμεντ Ελ Εριάν… με την ύφεση, από την άλλη, να θεωρείται ένα όχι τόσο δυσμενές ενδεχόμενο. Με άλλα λόγια, τα χειρότερα έρχονται…

Ειδικότερα, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία προκάλεσε την αποσύνδεσή της από το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα. Ως αποτέλεσμα, λέει ο Ελ Εριάν, η 11η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο απειλείται με κατάρρευση.

Η επακόλουθη ύφεση και το σχεδόν «ανάπηρο» χρηματοπιστωτικό σύστημα θα υπονομεύουν την ευημερία των Ρώσων επί

Πέρα από τα κύματα των προσφύγων και των μεταναστών που αναζητούν καταφύγιο, σύμφωνα με τον διακεκριμένο οικονομολόγο, θα υπάρξουν συνέπειες τόσο στην παγκόσμια οικονομία όσο και στις αγορές, άμεσα αλλά μακροπρόθεσμα.

Η ευπάθεια της Ρωσίας στις κυρώσεις της Δύσης είναι ορατή διά γυμνού οφθαλμού, με την κατάρρευση του νομίσματός της, τις ουρές έξω από τις τράπεζες, τις ελλείψεις σε αγαθά, τους πολλαπλασιαζόμενους οικονομικούς περιορισμούς και ούτω καθεξής. Η προκύπτουσα απότομη συρρίκνωση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος θα χρειαστεί χρόνια για να αντιστραφεί και θα απαιτήσει έναν δαπανηρό μετασχηματισμό του τρόπου λειτουργίας της οικονομίας. 

Οι συνέπειες για τον υπόλοιπο κόσμο, αν και άνισες μεταξύ και εντός των χωρών, είναι ένας συνδυασμός προκλήσεων που έχουμε δει στο παρελθόν. Λόγω διαταραχών στη διαθεσιμότητα εμπορευμάτων τόσο από την Ουκρανία όσο και από τη Ρωσία, καθώς και λόγω των διαταραχών στην αλυσίδα εφοδιασμού, ο κόσμος θα αντιμετωπίσει πληθωριστικές πιέσεις τέτοιες, που θα  θυμίζουν το πετρελαϊκό σοκ της δεκαετίας του 1970. 

Οι ευθύνες της Fed

Όπως και τη δεκαετία του 1970, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed), η πιο ισχυρή κεντρική τράπεζα στον κόσμο, αντιμετωπίζει ήδη μια αυτοπροκληθείσα ζημιά στην αξιοπιστία της σε ό,τι έχει να κάνει με την καταπολέμηση του πληθωρισμού. 

Η απουσία επιλογών νομισματικής πολιτικής, έχει οδηγήσει τη Fed αλλά και την ΕΚΤ στο να παγιδευτεί στο δίλημμα «ύφεση ή πληθωρισμός». 

Όπως και τη δεκαετία του 1980, οι καθυστερήσεις πληρωμών σε ό,τι αφορά τις αναδυόμενες αγορές αυξάνονται. Αυτή η τάση εκφράστηκε πρώτα με τη Ρωσία και την Ουκρανία, αν και για διαφορετικούς λόγους. Όλο και περισσότερο, η Ρωσία θα εμφανίζεται απρόθυμη και ανίκανη να πληρώσει δυτικούς δανειστές της, τράπεζες και προμηθευτές. Σε αντίθεση, η Ουκρανία θα προσελκύσει σημαντική διεθνή οικονομική βοήθεια — αλλά αυτό θα εξαρτάται όλο και περισσότερο από τον ιδιωτικό τομέα που θα μοιραστεί μέρος του χρηματοδοτικού βάρους. 

Αυτός ο συνδυασμός χρεοκοπίας και αναδιάρθρωσης είναι πιθανό να εξαπλωθεί σε άλλες αναδυόμενες οικονομίες, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων ιδιαίτερα εύθραυστων εισαγωγέων εμπορευμάτων στην Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική. 

Όπως τη δεκαετία του 1990, «όταν η αύξηση των αποδόσεων της αγοράς εξέπληξε πολλούς, θα πρέπει επίσης να περιμένουμε μεγαλύτερη αστάθεια στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Οι επενδυτές αναγνωρίζουν σιγά σιγά ότι η στρατηγική «buy-the-dip» για επενδύσεις έχει υπονομευθεί. Αυτή η προσέγγιση είχε αποδειχθεί πολύ επικερδής όταν υποστηρίχθηκε από μαζικές και προβλέψιμες ενέσεις ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες. Αλλά τώρα αντιμετωπίζει προβλήματα, με τους υπεύθυνους χάραξης νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ να μην έχουν καλές εναλλακτικές» αναφέρει ο Ελ Εριάν.

Αυτό συμβαίνει όταν η τιμή πολλών περιουσιακών στοιχείων είναι σημαντικά αποσυνδεδεμένη από τα θεμελιώδη στοιχεία λόγω των πολυετών παρεμβάσεων της κεντρικής τράπεζας. Σε αντίθεση με τη δεκαετία του 1990, ωστόσο, οι επενδυτές δεν θα πρέπει να αναμένουν μια γρήγορη εξομάλυνση της σχέσης της Ρωσίας με τις διεθνείς κεφαλαιαγορές και, μαζί με αυτό, μια ανάκαμψη των χρεογράφων της. 

Επιπτώσεις

Όπως επισημαίνει ο οικονομολόγος, όλα τα παραπάνω θα έχουν τρεις κύριες επιπτώσεις για την παγκόσμια οικονομία. Ο στασιμοπληθωρισμός έχει μετατραπεί από δυσμενές σενάριο κινδύνου. Η ύφεση είναι πλέον το δυσμενές σενάριο. Και θα υπάρξει σημαντική διασπορά στα επιμέρους βασικά αποτελέσματα, που θα κυμαίνονται από ύφεση στη Ρωσία έως ύφεση στην ευρωζώνη και στασιμοπληθωρισμό στις ΗΠΑ.

Ενώ η διαφοροποίηση θα είναι επίσης ορατή στην απόδοση της αγοράς, αυτό θα συμβεί μετά από μια περίοδο μετάδοσης για ορισμένους, καθώς οι παγκόσμιες χρηματοοικονομικές συνθήκες θα σφίγγουν. 

«Το σενάριο μείζονος κινδύνου για τις αγορές έχει επίσης αλλάξει – ενδεχομένως με ανησυχητική αστάθεια και δυσλειτουργία της αγοράς. Είναι ένας κίνδυνος που, σε αντίθεση με το 2008-09, είναι λιγότερο σημαντικός για τις τράπεζες και, ως εκ τούτου, το σύστημα πληρωμών και διακανονισμών. Αυτά είναι τα καλά νέα. Ωστόσο, η μεταμόρφωσή του και η μετάβασή του στον μη τραπεζικό τομέα εξακολουθεί να ενέχει κινδύνους ανάκαμψης για την πραγματική οικονομία» καταλήγει ο Ελ Εριάν.

To άρθρο Ελ Εριάν: Ο στασιμοπληθωρισμός δεν είναι πια το δυσμενές σενάριο δημοσιεύθηκε αρχικά στο Fortunegreece.com.