Θόδωρος Φορτσάκης: "Δεν υπάρχει κανένα Πανεπιστήμιο στον κόσμο χωρίς φύλαξη"

Στον Σταύρο Παπαντωνίου

Για όλα μίλησε ο πρύτανις του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεόδωρος Φορτσάκης, που έχει βρεθεί το τελευταίο διάστημα στο επίκεντρο της επικαιρότητας. Ο πρύτανις του αρχαιότερου Πανεπιστημίου της χώρας, δηλώνει πως αυτό που προωθεί μία υποτυπώδης φύλαξη, όπως υπάρχει σε όλα τα Πανεπιστήμια του κόσμου και πως στην προσπάθεια του αυτή, έχει στο πλευρό του τόσο την ακαδημαική κοινότητα , όσο και τους φοιτητές. Παράλληλα τονίζει πως το Πανεπιστήμιο έχει χάσει μεγάλο

μέρος από τους διοικητικούς υπαλλήλους, δυσανάλογο των περικοπών και δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά αυτή την στιγμή.

Μετά από πολλά χρόνια γίνεται μία κίνηση φύλαξης στο Πανεπιστήμιο για την οποία άλλοι λένε πως είναι απλά το αυτονόητο και άλλοι πως οδηγεί την κατάσταση στα άκρα. Εσείς για ποιο λόγο θεωρείται ότι πρέπει να φυλάσσετε το πανεπιστήμιο και γιατί αποφασίσατε να γίνει αυτή η κίνηση τόσο άμεσα από την ανάληψη των καθηκόντων σας;

Πρώτα- πρώτα να διευκρινίσω ότι αποφασίσαμε να φυλάξουμε όχι το Πανεπιστήμιο, αλλά το κεντρικό κτίριο, δηλαδή ένα κτίριο από τα πιο ωραία της Ευρώπης το οποίο περιέχει πολύτιμα αντικείμενα , βιβλία και πίνακες και έχει μόνο διοικητικές υπηρεσίες και όχι ακαδημαική λειτουργία. Η φύλαξη συνιστά στο να ρωτάει κάποιος τους αγνώστους πριν αυτοί εισέλθουν μέσα στο κτίριο, που πάνε και για ποιο λόγο. Δεν αφορά αυτούς που εργάζονται στο Πανεπιστήμιο. Πρόκειται για μία υποτυπώδη φύλαξη. Οι αντιδράσεις οφείλονται στο γεγονός ότι κάποιοι είχαν συνηθίσει να εισβάλλουν για πολλά χρόνια στο κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου. Είναι ομάδες ακραίων φοιτητικών παρατάξεων με αποτέλεσμα να παρακωλύεται η λειτουργία των συλλογικών οργάνων . Με λίγα λόγια το διακύβευμα δεν είναι άλλο από την λειτουργία της Συγκλήτου. Το κεντρικό κτίριο στεγάζει το γραφείο του πρύτανι και των αναπληρωτών πρυτάνεων, του γενικού γραμματέα του Πανεπιστημίου και των βασικών υπηρεσιών . Εκεί όμως στεγάζεται και η σύγκλητος που είναι το ανώτατο όργανο της βούλησης του Πανεπιστημίου και αυτό πρέπει να συνεδριάζει.

Αυτοί που αντιδρούν σας κατηγορούν ότι αυτό το μέτρο δεν είναι παρά το πρώτο βήμα για επιπλέον μείωση της ελευθεριότητας του Πανεπιστημίου και επιπλέον περιορισμούς στο μέλλον. Πως το σχολιάζετε;

Σε αυτό απαντώ ότι το να έχεις έναν υποτυπώδη έλεγχο της εισόδου σε κτίριο διοικητικών υπηρεσιών, είναι κάτι που δεν εμποδίζει την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών. Είναι προφανές ότι δεν υπάρχει παρεμπόδιση. Αντιθέτως κατοχυρώνει την σωστή λειτουργία του Πανεπιστημίου. Όσον αφορά το μέλλον , πιστεύω ότι το Πανεπιστήμιο πρέπει να έχει φύλαξη, όπως όλα τα προηγμένα πανεπιστήμια του κόσμου. Δεν υπάρχει κανένα πανεπιστήμιο που να μένει αφύλακτο. Είναι όλα υπό τον έλεγχο των φορέων που είναι ταγμένοι σε αυτόν. Δεν είναι όμως δυνατόν να υπάρχει αστυνομία. Αυτό είναι αδιανόητο. Αλλά έχουμε υποχρέωση να διαφυλάξουμε τον χώρο μας. Έτσι λειτουργεί σωστά και παραγωγικά το Πανεπιστήμιο. Στο μέλλον θα έχουμε καλύτερη φύλαξη του Πανεπιστημίου. Όχι έλεγχο εισόδου. Θα αυξηθούν όμως οι φύλακες, θα φωτιστεί καλύτερα ο χώρος στην Πανεπιστημιούπολη και θα καθαριστεί , θα δημιουργηθούν καλύτερες υποδομές. Αυτά είναι τα στοιχειώδη. Η φύλαξη φυσικά δεν είναι έναντι των φοιτητών , είναι φύλαξη έναντι τρίτων. Πρόσφατα στην Πανεπιστημιούπολη πουλούσαν ναρκωτικά, έχουν γίνει κλοπές. Είναι ανάγκη να υπάρχει φύλαξη. Δείτε άλλωστε τι λένε οι δημοσκοπήσεις. Δεν είναι πολιτική η στάση να πεις ότι θα ελέγχω ποιος θα μπαίνει και ποιος θα βγαίνει στο πανεπιστήμιο. Είναι στάση κοινής λογικής και οι αριστεροί και οι δεξιοί το ίδιο λένε. Και τα πανεπιστήμια στα κράτη τα πρώην κομμουνιστικά ή τα νυν κομμουνιστικά, τα σοσιαλιστικά, τα δεξιά και οποιαδήποτε άλλα τον ίδιο έλεγχο κάνουν στα πανεπιστήμια και ο ΣΥΡΙΖΑ τον ίδιο έλεγχο κάνει στα γραφεία του.

Η σχέση του πανεπιστημίου δηλαδή με την πολιτική ηγεσία σε τι πλαίσιο εντάσσεται;

Στο πλαίσιο μηδέν. Δεν έχουμε καμία σχέση με την πολιτική ηγεσία, άλλο από εκείνο το οποίο επιτάσσουν οι θεσμικές μας σχέσεις. Έχουμε τις σχέσεις που έχει ένας Πρύτανις με μία κυβέρνηση. Όταν εξελέγη η νέα πρυτανική αρχή επισκέφθηκε και τον Πρόεδρο της κυβερνήσεως ο οποίος μας άκουσε ευγενώς και μας αφιέρωσε πολύ χρόνο, πήγαμε και στον υπουργό Παιδείας και στον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης, αλλά πήγαμε και στον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ο οποίος επίσης μας δέχτηκε με μεγάλη ευγένεια και μας άκουσε πολύ προσεκτικά. Ο κύριος Τσίπρας συζήτησε μαζί μας για σχεδόν δύο ώρες και τέθηκε στη διάθεσή μας να τηρείται το ζήτημα του πανεπιστημίου. Θεωρήσαμε σοβαρό να το υποβάλουμε στην κρίση του. Επομένως δεν έχουμε καμία ιδιαίτερη σχέση με τον έναν ή τον άλλο. Και αν αύριο αντιστραφούν οι όροι είναι πρόεδρος της κυβερνήσεως ο σημερινός αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ακριβώς το ίδιο θα κάνουμε. Θα πάμε και σε αυτόν ως πρόεδρο και στον σημερινό πρόεδρο ως αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Αρκετοί φωτογραφίζουν πίσω από τις κινητοποιήσεις μία δράση στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ. Εσείς έχετε τέτοια εικόνα;

Όχι, δεν έχω εικόνα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ το κάνει αυτό συστηματικά. Αντιθέτως έχω την πεποίθηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν στηρίζει αυτές τις κινήσεις και ότι έχει κρατήσει μία στάση η οποία είναι στάση αποστάσεως. Από τις δημοσκοπήσεις φαίνεται πως οι οπαδοί του ΣΥΡΙΖΑ μας στηρίζουν. Εμείς είμαστε πανεπιστημιακοί και επιθυμούμε το πανεπιστήμιο να μείνει μόνο του χωρίς την παρέμβαση κομμάτων. Ούτε των μεν, ούτε των δε.

Το πανεπιστήμιο σε τι κατάσταση το παραλάβατε από την προηγούμενη διοίκηση του κυρίου Πελεγρίνη;

Το πανεπιστήμιο βρίσκεται σε μία πολύ δύσκολη κατάσταση. Τόσο διοικητικά όσο και ακαδημαϊκά, οργανωτικά, οικονομικά, από άποψη αξιών. Γενικά το πανεπιστήμιο αυτή τη στιγμή, όπως και όλη η ελληνική κοινωνία – διότι και το πανεπιστήμιο είναι κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας – βρίσκεται σε μία κρίση. Ο κύριος Πελεγρίνης, ο προκάτοχός μου, βρέθηκε σε μία πολύ δύσκολη περίοδο και δεν έχω καμία διάθεση να του ασκήσω κριτική, διότι κανείς δεν έχει δικαίωμα να κρίνει τους άλλους για μία τόσο δύσκολη περίοδο που πέρασαν. Μπορεί να μην συμφωνείς σε όλα όσα έγιναν, αλλά κριτική δεν πρόκειται να ασκήσω και ούτε ασκώ. Λέω απλώς ότι από εδώ και μπρος εμείς, η νέα πρυτανική αρχή θα προσπαθήσει το πανεπιστήμιο να το αναδιοργανώσει διοικητικά και να το στηρίξει. Και περισσότερα χρήματα να βρει και την ακαδημαϊκή τους υποδομή και τα προγράμματά του να αναδιοργανώσει. Είναι μία προσπάθεια μακράς πνοής, χρειάζεται η σύμπνοια όλων των πανεπιστημιακών. Νομίζω ότι η καινούργια πρυτανική αρχή έχει τη στήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας των καθηγητών και των φοιτητών αλλά και των διοικητικών υπαλλήλων. Νομίζω και πιστεύω ότι σιγά- σιγά θα μπορέσουμε να προσφέρουμε μία βελτίωση η οποία θα συνεχιστεί και από τους Πρυτάνεις που θα ακολουθήσουν.

Έχετε δηλώσει «φοβάμαι να μη με βρουν σε κάποιο χαντάκι». Φοβάστε για κάτι;

Με ρώτησαν αν έχω απειληθεί και πως απάντησα πως κατά καιρούς δέχτηκα απειλές, όμως πολλοί είναι εκείνοι που έχουν δεχθεί. Ούτε αισθάνομαι ότι θα βρεθώ σε ένα χαντάκι. Είπα ότι πολλές φορές μέσα στους καυγάδες τους πανεπιστημιακούς, άκουσα και απειλές και μερικές φορές ακραίες και είπα ότι χωρίς να τις παίρνω στα σοβαρά, εντούτοις δημιουργούν μία περιρρέουσα ατμόσφαιρα που δεν είναι καθόλου ευχάριστη.