Ποια μοντέλα καταρρέουν

Τα μεγάλα ξένα μέσα αρχίζουν να παίρνουν το μήνυμα ότι οι κοινωνίες χάνουν την εμπιστοσύνη τους και αρχίζουν να μην ακολουθούν τις πολιτικές ηγεσίες. Ο Ερντογάν αποτελεί ένα σοκ όχι μόνο για τον τρόπο που ανέτρεψε το κίνημα, αλλά και για την κλιμάκωση των πρακτικών του στη συνέχεια.

Την ίδια ώρα η κυβέρνηση Brexit επελαύνει, με την Τερέζα Μέι και τον Μπόρις Τζόνσον να μη χάνουν ευκαιρία να υπενθυμίζουν ότι τα πράγματα άλλαξαν. Οι «Financial Times» χαρακτηρίζουν καθοριστικό ακόμα και το χρίσμα του Ντόναλντ Τραμπ στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, ενώ ο συντηρητικός αγγλοσαξονικός άξονας προετοιμάζεται να επιβάλει τους δικούς του όρους στην παγκόσμια σκακιέρα.

Ωστόσο, ο Ερντογάν δείχνει και τις διαδοχικές ανατροπές που προχωρούν - πόσο μάλλον αν εντέλει επαναφέρει και τη θανατική ποινή. Τότε, όπως Αμερικανοί αναλυτές καταγράφουν, θα επισφραγιστεί η αντιευρωπαϊκή στροφή προς τη Μόσχα. Ισως η ευκαιρία του Τούρκου προέδρου να κρύβεται και στην κοινή επιχείρηση κατά του ISIS που ετοιμάζουν Αμερικανοί και Ρώσοι με έδρα το Αμάν σύμφωνα με την «Washington Post».

Αυτά είναι μόνο μερικά χαρακτηριστικά, αλλά υπάρχει ένα κοινός παρονομαστής. Η μεσαία τάξη πλήττεται παντού και, όπως αναφέρουν διεθνείς αναλυτές, οι πολιτικές ηγεσίες συμβιβάζονται. Κάτι θυμίζει αυτό από Ελλάδα.

Ολα δείχνουν όμως ότι οι κατευθύνσεις των πολιτικών που ασκούνται κινδυνεύουν σοβαρά να ανατραπούν εκ των έσω. Τα συμπεράσματα των ίδιων των μεγάλων οικονομικών media παραδέχονται ότι οι βασικά ευνοημένοι είναι οι οικονομικά ισχυρότεροι. Και είναι οι νέοι κολοσσοί, όπως οι μεγάλοι ιντερνετικοί όμιλοι στις ΗΠΑ, που μάλλον έχουν πάρει διαζύγιο από τη φορολογία.

Οι φυγόκεντρες τάσεις αρχίζουν να αναδεικνύουν ότι οι σημερινές πολιτικές έχουν φάει τα ψωμιά τους, αλλά οι επόμενες μέρες πιθανώς να προσδιοριστούν από τις μεμονωμένες κορυφώσεις κρίσεων στις υφιστάμενες εστίες είτε σε αυτές που θα ανακύψουν.

Εχουν ευαισθητοποιηθεί διάφοροι με τις ακρότητες του Ερντογάν. Ας πούμε ότι πέφτει. Ποιος θα κάνει κουμάντο στην Τουρκία, δίπλα μας, εν έτει 2016; Οι συνταγματάρχες, οι Αμερικανοί που τα ίδια τους τα media αμφισβητούν τον έλεγχο που έχουν πλέον στην περιοχή; Ή ο Πούτιν που η τελευταία Σύνοδος του ΝΑΤΟ τον στοχοποίησε; Ας μην έχουμε στο μυαλό μας μια αυθαίρετη ομαλότητα που, όπως αποδεικνύεται, είναι συνδεδεμένη με χρεοκοπίες και «νεοπτώχειες» και κυρίως με ευάλωτες δημοκρατίες που οδηγούν σε περιπέτειες και αποσταθεροποιήσεις.

Η ελληνική πλευρά έχει την ευκαιρία να παίξει ρόλο στη γεωπολιτική σταθεροποίηση της περιοχής παίρνοντας την πάσα του Λιου για την αναδιάρθρωση του χρέους. Για να γίνει αυτό, όμως, χρειάζονται επιτυχίες και αποτελεσματικότητα.

Από την άλλη, η ήττα που έχουμε υποστεί από τον αφελληνισμό του τραπεζικού συστήματος ίσως αποβεί μοιραία. Οι αλλαγές στις διοικήσεις των τραπεζών το πιθανότερο είναι να καταστούν επιζήμιες για την κοινωνία, στέλνοντας πολύ κόσμο στο απόσπασμα. Θυμίζουμε ότι οι γαλλικές διοικήσεις τόσο της Credit Agricole όσο και της Societe General οδήγησαν σε φιάσκο άνευ προηγουμένου υπό νορμάλ συνθήκες την προηγούμενη δεκαετία. Τώρα θα λύσουν τα προβλήματα;

Η οικονομία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πολιτική και η άλωση των ελληνικών περιουσιακών στοιχείων από αλλότρια funds δεν θα οδηγήσει σε εξυγίανση αλλά σε μια πρωτοφανή κρίση άνευ προηγουμένου, αντίστοιχη με αυτές των προηγούμενων μνημονίων. Και έτσι θα ρίξει νερό στον μύλο των φυγόκεντρων δυνάμεων που ποντάρουν σε νέα ελληνικά αδιέξοδα.