«Μαγική εικόνα» η υπερείσπραξη εσόδων τον Οκτώβριο

του Κωστή Πλάντζου

Στην «παγίδα» που στήνει η κυβέρνηση στους δανειστές, προβάλλοντας υπερείσπραξη φόρων 2,3 δισ. ευρώ ως τον Οκτώβριο, κινδυνεύει να πέσει η ίδια μέσα. Ενώ επιχειρήσεις και νοικοκυριά «ματώνουν» για να πληρώνουν φόρους και παρότι τα ληξιπρόθεσμα χρέη αυξάνονται αντί να μειώνονται, στο οικονομικό επιτελείο εφησυχάζουν επειδή τα φορολογικά έσοδα εμφανίζονται να έχουν ξεπεράσει κάθε προσδοκία.

Ωστόσο δεν είναι σίγουρο πως θα πείσουν και τους δανειστές για αυτό, με αποτέλεσμα να ελλοχεύει κίνδυνος «ανώμαλης προσγείωσης» της χώρας.

Σύμφωνα με τα

επίσημα (προσωρινά) στοιχεία που έσπευσε να δώσει χθες στην δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών, οι καθαρές εισπράξεις εσόδων τον Οκτώβριο ξεπέρασαν κατά 835 εκατ. ευρώ τον μηνιαίο στόχο.

Για να «βγει» το ποσό που θέλει να προβάλλει, το υπουργείο Οικονομικών χρειάστηκε να κάνει και τα εξής:

- Αντί να δώσει επιστροφές φόρων 364 εκατ. ευρώ, έδωσε μόνο 268 ευρώ. Δηλαδή παρακράτησε 96 εκατομμύρια σε ένα μήνα από επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Τα λεφτά αυτά θα πρέπει αργά ή γρήγορα να τα δώσει στους δικαιούχους.

- Στην πραγματικότητα η υπέρβαση εισπράξεων είναι 739 εκατ. ευρώ. Τον Οκτώβριο έπρεπε να εισπραχθούν 4,271 δισ. αλλά τελικά μπήκαν στα κρατικά ταμεία 5,010 δισ. ευρώ.

- Από τα 5,010 δισ. ευρώ που εισπράχθηκαν όμως, οι πίνακες των στοιχείων δειχνουν ότι τελικά μόνον 4.542.614 ευρω ήταν έσοδα Τελωνείων και ΔΟΥ. Τα υπόλοιπα 467 εκατ. ευρώ ήταν έσοδα από ΔΕΚΟ, δηλαδή δεν ήταν φορολογικά έσοδα. Σύμφωνα με κάποιες πρώτες πληροφορίες δε, τουλάχιστον 150 εκατ. ευρώ ήταν έσοδα της ΥΠΑ από το Eurocontrol και οι θεσμοί δεν θα τα υπολογίσουν σαν έσοδα της φορολογικής διοίκησης.

"Μέχρι τελευταίας ρανίδος"

Και έτσι όμως, τα 4,54 δισ. ευρώ που εισπράχθηκαν φαίνεται πως υπερβαίνουν τον στόχο των φορολογικών εσόδων κατά 500-600 εκατ. ευρώ. Αυτό δεν αναιρεί πάντως ότι η φοροδοτική ικανότητα των πολιτών έχει ουσιαστικά εξαντληθεί.

Η αδυναμία πληρωμής, αποκαλύπτεται από τα εξής στοιχεία:

- Από τις υπερεισπράξεις φόρων κατά 500-600 εκατ ευρώ, κάποιες δεκάδες εκατομμύρια αφορούν πάνω από 200.000 φορολογούμενους που δεν τα πλήρωσαν τον Οκτώβριο αλλά... τα είχαν προπληρώσει. Επειδή τους τα χρωστούσε ήδη εφορία, συμψηφίστηκαν με τρέχοντες φόρους του μηνός, χωρίς να βάλουν χέρι ξανά στο πορτοφόλι τους. Μάλιστα, μέσα σε μια μέρα μόλις, στις 22 Οκτωβρίου, οι ΔΟΥ προχώρησαν μαζικά σε αυτόματο συμψηφισμό παλαιότερων «υπερεισπράξεων» (λόγω υπερφορολόγησης που εκ των υστέρων πρέπει να επιστραφει στον φορολογούμενο). Την ημέρα εκείνη συμψηφίστηκαν 201.740 «υπερεισπράξεις», που αφορούν 141.161 Α.Φ.Μ. και το συμψηφιζόμενο ποσό ανήλθε σε 8,73 εκατομμύρια ευρώ. Εκτός όμως από τον «αυτόματο συμψηφισμό» και πολλές χιλιάδες άλλοι φορολογούμενοι είχαν σπεύσει οι ίδιοι στις εφορίες για να ζητησουν συμψηφισμούς και να εξοφλήσουν φόρους, χωρίς να χρειαστεί να πληρώσουν πάλι.

- Τον μήνα Σεπτέμβριο (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία) προστέθηκαν και άλλοι 340.000 φορολογούμενοι στην λίστα των οφειλετών της εφορίας. Είτε δεν πλήρωσαν τίποτε, είτε πλήρωσαν ό,τι μπορούσαν αλλά όχι όσα έπρεπε, άφησαν νέα ληξιπρόθεσμα χρέη 1,2 δισ. στην εφορία. Σε 9 μήνες από την αρχή του χρόνου, έμειναν απλήρωτα χρέη 9 δισ. ευρώ. Αν δηλαδή ο κόσμος τα πλήρωνε κανονικά, η υπέρβαση εισπράξεων θα έφτανε στα ...10 δισ. ευρώ (κάτι που δείχνει και πόσο υπερβολικά ήταν τα μέτρα που επιβλήθηκαν, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα μόλις 900 εκατ. ευρώ εφέτος).

- Σχεδόν 1,5 εκατ. οφειλέτες έχουν νοιώσει άμεσα την απειλή των κατασχέσεων για χρέη στην εφορία. Αυτοί προφανώς σπεύδουν να πληρώσουν την εφορία, κόβοντας όμως τις πληρωμές στο υπόλοιπο δημόσιο, στις ΔΕΚΟ και στις τράπεζες.

- Για παράδειγμα, η ΔΕΗ ανακοίνωσε ότι μέχρι και την 31η Οκτωβρίου 2016 είχαν ζητήσει ρύθμιση 510.000 πελάτες της, με συνολικό ύψος οφειλής άνω του 1,335 δισ. ευρώ. Κατά μέσο όρο χρωστά δηλαδή 2.600 ευρώ ο καθένας τους! Στο τέλος Ιουλίου οι αιτήσεις είχαν φτάσει στις 400.000 για χρέη 1,1 δισ. ευρώ. Άρα μετά το καλοκαίρι, όταν άρχισαν να έρχονται μαζεμένοι ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ και φόρος εισοδήματος, προστέθηκαν 110.000 οφειλέτες με χρέη 220 δισ. ευρώ.

- Αλλά και στα Ασφαλιστικά Ταμεία, όπου υπήρχε υπέρβαση εισπράξεων 155 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο, τον Οκτώβριο αυτή εξανεμίστηκε και έπεσε στα 11 εκατ. ευρώ. Αυτό δείχνει ότι δεν πληρώθηκαν 144 εκατ. ευρώ στα Ταμεία, που πήγαν και αυτά στην υπερείσπραξη της εφορίας (δηλαδή στα 500-600 εκατ. ευρω).

Κλίμα περικοπών επικρατεί όμως και στην αγορά, όπου όλοι μιλούν (και ειδικά οι πολύ μικρές επιχειρήσεις) για κάθετη πτώση στους τζίρους των πωλήσεων, ειδικά από τον Αύγουστο και μετά.

Την ίδια περίοδο καταγράφεται αύξηση δηλώσεων διακοπής εργασιών και ένταση του ενδιαφέροντος για «μετανάστευση» σε χώρες όπως η Βουλγαρία. Αν και κατά πόσον θα χάσει έσοδα το κράτος από τις κινήσεις αυτές, θα αποτυπωθεί στα στοιχεία των αμέσως επομένων μηνών, ειδικά δε στα ασφαλιστικά και φορολογικά έσοδα του 2017.