Κινητά, tablet, GPS και υπνηλία αποσπούν την προσοχή των Ελλήνων οδηγών

Προέκταση του... χεριού τους αποτελούν οι έξυπνες συσκευές για τους Έλληνες οδηγούς, που ευθύνονται για την απόσπαση της προσοχής και την πρόκληση σοβαρών ατυχημάτων.
Η έλλειψη προσοχής είναι πιο επικίνδυνη ακόμη και απ' το αλκοόλ και τα ναρκωτικά, άποψη για την οποία συμφωνεί το 57% των Ευρωπαίων και το 65% των Ελλήνων που κρίνουν ότι αποτελεί τη βασική αιτία των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων. Στα αρνητικά των Ελλήνων οδηγών θα πρέπει να προστεθεί η υπερβολική ταχύτητα αλλά και η κόπωση αφού το 25% Ελλήνων και Ευρωπαίων οδηγών δηλώνουν

Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται στην 4η έκδοση του Ευρωβαρόμετρου για την Υπεύθυνη Οδήγηση που δημοσίευση ο Ίδρυμα Vinci Autoroutes.

Πρόκειται για μια εκτενής έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την IPSOS σε περισσότερους από 12.000 Ευρωπαίους Οδηγούς από 11 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, οι κακές συνήθειες των οδηγών στην Ελλάδα αγγίζουν ευρωπαϊκά ρεκόρ καθώς το 35% κατά την οδήγηση ρυθμίζει το GPS του (από 39% στην Ευρώπη), το 49% τηλεφωνεί χρησιμοποιώντας το Bluetooth (43% στην Ευρώπη), το 26% γράφει ή και διαβάζει SMS ή e-mail (24% στην Ευρώπη), το 54% τηλεφωνεί χωρίς hands-free, (32% στην Ευρώπη) και το 49% τηλεφωνεί με ακουστικά, ποσοστό επίσης ρεκόρ (από 31% στην Ευρώπη). Την εικόνα αυτή η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να αντιστρέψει στο νέο ΚΟΚ, προβλέποντας αφαίρεση διπλώματος και πινακίδων για όσους οδηγούς δεν χρησιμοποιούν ακουστικά.

Στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι να μειωθεί κατά το ήμισυ ο αριθμός των νεκρών την περίοδο 2010 έως 2020 καθώς οι θάνατοι από τροχαία ατυχήματα στην Ευρώπη περιορίστηκαν μόλις κατά 19% τα τελευταία έξι χρόνια. Το 2017 περισσότεροι από 1 στους 2 Ευρωπαίους (51%) θεωρούν ότι θα είναι δύσκολο να μειωθεί σημαντικά ο αριθμός των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων. Οι ελπίδες μείωσης των θανάτων μέσα στα επόμενα έτη είχαν πτωτική πορεία στην Ισπανία (-9 μονάδες) και στην Πολωνία (-8 μονάδες). Αντιθέτως, η εμπιστοσύνη των Ελλήνων αυξήθηκε μεν (+8 μονάδες) το 2017, αλλά παραμένει σε αρκετά χαμηλά επίπεδα (41%).

Φοβούνται τους άλλους οδηγούς

Το 80% των Ευρωπαίων (84% στην Ελλάδα) παραδέχεται ότι έχει φοβηθεί εξαιτίας της επιθετικής συμπεριφοράς ενός άλλου οδηγού, φόβος που είναι αισθητός σε μεγάλο βαθμό στη Γαλλία και τη Σλοβακία (86%), αλλά λιγότερο αισθητός στις Κάτω Χώρες (65%).

Οι Ευρωπαίοι, όπως και οι Έλληνες, εμφανίζονται πολύ επικριτικοί απέναντι στους συμπατριώτες τους. Το 83% (έως 94% στην Ελλάδα) χρησιμοποιεί τουλάχιστον ένα αρνητικό επίθετο για να χαρακτηρίσει τους άλλους ως οδηγούς: «ανεύθυνοι» για το 45% των Ευρωπαίων (60% των Ελλήνων), «αγχωμένοι» για το 36% των Ευρωπαίων (32% στην Ελλάδα), «επιθετικοί» για το 33% (35% των Ελλήνων) ακόμη και «επικίνδυνοι» για το 26% των Ευρωπαίων (35% στην Ελλάδα). Μόνο το 4% των Ελλήνων οδηγών θεωρεί τους άλλους οδηγούς «ήρεμους», ποσοστό ρεκόρ στην Ευρώπη (το 11% των Ευρωπαίων συμμερίζεται την ίδια άποψη).

Αντιθέτως, είναι πιο ανεκτικοί όταν αξιολογούν τη δική τους οδήγηση (το 97% των Ευρωπαίων και των Ελλήνων δίνουν στον εαυτό τους τουλάχιστον έναν θετικό χαρακτηρισμό). Οι Ευρωπαίοι θεωρούν τον εαυτό τους πάνω από όλα προσεκτικό (74% και έως 80% στην Ελλάδα), ήρεμο (54% και 49% στην Ελλάδα) ή ακόμη και ευγενικό (27% έναντι 19% στην Ελλάδα). Ξεκάθαρα, πολύ λιγότεροι αμφισβητούν τον εαυτό τους (μόνο το 14% των Ευρωπαίων και το 13% των Ελλήνων χρησιμοποιούν αρνητικό επίθετο για να περιγράψουν τη συμπεριφορά τους). Το 10% των Ευρωπαίων παραδέχονται, ωστόσο, ότι είναι αγχωμένοι στην οδήγηση (9% στην Ελλάδα) ακόμη και επιθετικοί (3% και 4% στην Ελλάδα). Μόνο το 1% θεωρεί τον εαυτό του ανεύθυνο ή επικίνδυνο στο τιμόνι.

Τα ...γαλλικά της οδήγησης

Το 54% των Ευρωπαίων και το 73% των Ελλήνων, ποσοστό ρεκόρ, παραδέχονται ότι βρίζουν άλλους οδηγούς. Το 58% των Ελλήνων και το 46% των Ευρωπαίων παραδέχονται ότι κορνάρουν χωρίς ιδιαίτερο λόγο κάποιον οδηγό που τους εκνεύρισε, το 38% ότι προσπερνάει από τα δεξιά σε αυτοκινητόδρομο (31% στην Ευρώπη) ή ακόμη το 45% ότι κολλάει επίτηδες στο όχημα του οδηγού που τους εκνεύρισε (31% στην Ευρώπη). Τέλος, το 21% των Ελλήνων έναντι 15% των Ευρωπαίων, αναφέρουν ότι έχουν βγει από το όχημά τους για να διαπληκτιστούν με κάποιον άλλο οδηγό, μια πρακτική που είναι πιο διαδεδομένη στην Πολωνία (26%) και στην Ιταλία (25%).

Δεν τηρούν τους κανόνες ασφαλείας

Το 92% των Ελλήνων οδηγών (από 89% των Ευρωπαίων) παραδέχεται ότι υπερβαίνει για ορισμένα χιλιόμετρα/ώρα το όριο ταχύτητας, ενώ το 42% θεωρεί την υπερβολική ταχύτητα ως μία από τις βασικές αιτίες θανάτου από τροχαία ατυχήματα (57% στους αυτοκινητοδρόμους, ποσοστό ρεκόρ). Επίσης το 46% (53% στην Ευρώπη) ξεχνά να μειώσει ταχύτητα κοντά σε περιοχές όπου εκτελούνται έργα, παρά τον κίνδυνο που μπορεί να εγκυμονεί αυτή η ενέργεια για το προσωπικό που απασχολείται στα έργα. Το 51% (από 55% στην Ευρώπη) ξεχνά να ανάψει φλας όταν κάνει προσπέραση ή αλλάζει κατεύθυνση και το 62% (από 63% στην Ευρώπη) δεν τηρεί επαρκή απόσταση ασφαλείας από το προπορευόμενο όχημα.

Σε ότι αφορά την κυκλοφορία σε αυτοκινητοδρόμους, το 79% (έναντι 54% στην Ευρώπη) οδηγεί στη λωρίδα που βρίσκεται στα αριστερά της λωρίδας ήπιας κυκλοφορίας, ακόμη και η τελευταία είναι ελεύθερη. Επίσης, το 28% οδηγεί στη λωρίδα έκτακτης ανάγκης (έναντι του 11% των οδηγών στην Ευρώπη), πράγμα που αποτελεί ποσοστό ρεκόρ.
Το 28% των Ελλήνων οδηγών δηλώνει ότι οδηγεί έχοντας καταναλώσει πάνω από το επιτρεπόμενο όριο αλκοόλ, ποσοστό που αποτελεί

Τους παίρνει ο ύπνος στο τιμόνι

Το 33% των Ελλήνων (38% των Ευρωπαίων) αναγνωρίζει την υπνηλία ως μία από τις βασικές αιτίες των θανατηφόρων ατυχημάτων στους αυτοκινητοδρόμους και το 5% (8% για τους Ευρωπαίους) στους δρόμους. Το 25% των Ελλήνων (και το ίδιο ποσοστό των Ευρωπαίων) πιστεύει ότι έχει αποκοιμηθεί για μερικά δευτερόλεπτα στο τιμόνι. Το 9% των Ελλήνων (14% των Ευρωπαίων) θεωρούν ότι έχουν μπει στη λωρίδα έκτακτης ανάγκης ή ότι έχουν ανέβει στο κράσπεδο επειδή ήταν απρόσεκτοι ή επειδή αποκοιμήθηκαν. Ωστόσο, το 48% των Ελλήνων (41% των Ευρωπαίων) παραδέχονται ότι έχουν αισθανθεί πολύ κουρασμένοι, αλλά παρόλα αυτά έχουν οδηγήσει επειδή ήταν αναγκασμένοι να το κάνουν.

Υποχρέωση για ύπνο και χρόνος οδήγησης

Ενώ το 70% των Ελλήνων (71% των Ευρωπαίων) θεωρούν ότι δεν πρέπει να οδηγούν ενώ είναι κουρασμένοι, παρά πολλοί είναι εκείνοι που εξακολουθούν να οδηγούν σε αυτή την κατάσταση (55% έναντι 36% στην Ευρώπη). Υποφέρουν από χρόνιο έλλειμμα ύπνου (το 23% των Ελλήνων και το 18% των Ευρωπαίων κοιμούνται 6 ώρες ή λιγότερο κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, ενώ η διάρκεια του ύπνου τους, χωρίς περιορισμούς και σύμφωνα με τις ανάγκες τους, είναι μεγαλύτερη τα σαββατοκύριακα και στις διακοπές) ή/και περιστασιακά, κυρίως την παραμονή μεγάλων ταξιδιών με το αυτοκίνητο (το 87% κοιμάται πιο αργά ή σηκώνεται πιο νωρίς απ' ό,τι συνήθως και το 88% τελειώνει τις προετοιμασίες την παραμονή της αναχώρησης έως και αργά το βράδυ, ποσοστά που αποτελούν ρεκόρ έναντι 81% και 76% αντιστοίχως για τους Ευρωπαίους).

Σε αυτό προστίθεται και ο ακόμη μεγαλύτερος χρόνος οδήγησης με ένα διάλειμμα κατά μέσο όρο έπειτα από 3 ώρες και 14λεπτά οδήγησης για τους Ευρωπαίους και 3 ώρες και 40 λεπτά για τους Έλληνες οδηγούς.

Πρακτικές πρόληψης της υπνηλίας

Παρόλο που υπάρχουν πολλές ιδέες για τους τρόπους αντιμετώπισης της υπνηλίας κατά τη διάρκεια της οδήγησης (το 84% των Ελλήνων πιστεύει ότι μπορεί να αντισταθεί στον ύπνο συζητώντας με έναν άλλο συνεπιβάτη, το 61% ακούγοντας μουσική ή ραδιόφωνο και το 67% ανοίγοντας το παράθυρο, έναντι 81%, 61% και 59% αντιστοίχως για τους Ευρωπαίους), είναι απαραίτητο να υπάρχουν καλά αντανακλαστικά. Έτσι:

-Το 42% των Ελλήνων παίρνει έναν υπνάκο κατά τη διάρκεια της διαδρομής (+5 μονάδες σε σχέση με το 2016) και για τους Ευρωπαίους το 60% (+4 μονάδες).
-Το 94% των Ελλήνων, ποσοστό ρεκόρ (και το 84% των Ευρωπαίων) προγραμματίζουν τις αναχωρήσεις μεγάλων ταξιδιών ανάλογα με το πόσο κουρασμένοι περιμένουν να είναι.
-Το 74% των Ελλήνων οδηγών (και το 73% των Ευρωπαίων) αλλάζει οδηγό κατά τη διάρκεια της διαδρομής.

1,2 εκατομμύρια νεκροί το 2015 στην άσφαλτο

Σύμφωνα με το Σύλλογο Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, το 2015, ο ετήσιος αριθμός των νεκρών στα οδικά ατυχήματα ανερχόταν σε περίπου 1,2 εκατομμύρια παγκοσμίως, σε περισσότερους από 26.000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση και 800 στην Ελλάδα, καθιστώντας τα οδικά ατυχήματα ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της σύγχρονης κοινωνίας παγκοσμίως. Την τελευταία δεκαετία, ο αριθμός των οδικών ατυχημάτων στην Ελλάδα έχει μειωθεί σημαντικά κι ειδικά την περίοδο της οικονομικής ύφεσης 2008-2015, η Ελλάδα κατέγραψε εντυπωσιακή μείωση του αριθμού των νεκρών σε οδικά ατυχήματα κατά 49%, ενώ τα οδικά ατυχήματα μειώθηκαν κατά 24%. Ο αριθμός των νεκρών ανά εκατομμύριο πληθυσμού (73) επίσης μειώθηκε με την Ελλάδα να κάνει σημαντική πρόοδο ανάμεσα στις χώρες της Ε.Ε., φτάνοντας το 2015 για πρώτη φορά πιο κοντά στον μέσο όρο της Ε.Ε. (51) συγκριτικά με τις χώρες που έχουν τις χειρότερες επιδόσεις (80-100).

Που αποδίδουν την μείωση οι συγκοινωνιολόγοι

Αυτή η εντυπωσιακή μείωση μπορεί να αποδοθεί στην συνδυαστική επίδραση: α) των πιο συστηματικών πρωτοβουλιών από πλευράς των Αρχών (εντατικοποίηση της αστυνόμευσης, κατασκευή και αναβάθμιση 2.500 χλμ αυτοκινητόδρομων, σχέδια αστικής κινητικότητας) και β) της βαθιάς οικονομικής ύφεσης, που έφερε νέα κυκλοφοριακά δεδομένα (λιγότερα οχηματοχιλιόμετρα, λιγότερο επικίνδυνοι οδηγοί), καθώς και λιγότερο επιθετική οδηγική συμπεριφορά με πιο χαμηλές ταχύτητες. Παρ’ όλα αυτά, η τάση αυτή φαίνεται να ανακόπτεται το 2016, καθώς για πρώτη φορά από το 2004 παρατηρείται αύξηση του αριθμού των νεκρών σε οδικά ατυχήματα. Σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), ο αριθμός των νεκρών σε οδικά ατυχήματα το 2016αυξάνεται κατά 3%, ενώ ο αριθμός των ατυχημάτων εμφανίζει μια μικρή μείωση της τάξης του 1%.