Ποιο είναι το νόμιμο, ποιο το παράνομο και ποιο το ηθικό;

Tης Εύας Μανωλαράκη
Σκληρή κόντρα ξέσπασε στη Βουλή σήμερα ανάμεσα στον πρόεδρο της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα και τον υπουργό οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα για το λουκέτο στην ΕΡΤ. Η κόντρα έληξε με τον κ. Στουρνάρα

να υπογραμμίζει ότι «δεν μπορεί κάποιος να εκπέμπει σήμα χωρίς άδεια». Με αφορμή αυτή την έκφραση άνοιξε και το κουτί της Πανδώρας καθώς ο κ. Στουρνάρας μάλλον αγνοεί ότι από την γέννηση της Ελληνικής ιδιωτικής τηλεόρασης τα μεγάλα ιδιωτικά κανάλια που εκπέμπουν, το κάνουν χωρίς άδειες! Για την ακρίβεια στην Ελλάδα των 10 εκατομμυρίων λειτουργούν, με προσωρινή νομιμότητα, 10 κανάλια εθνικής εμβέλειας, 108 περιφερειακής και τοπικής και περίπου 880 ραδιοσταθμοί!

Το θρίλερ των αδειοδοτήσεων των καναλιών ξεκίνησε το 1989. Τα πρώτα τηλεοπτικά κανάλια λειτουργούν και το 1993 δίνονται απευθείας από τον τότε υπουργό Προεδρίας Σωτήρη Κούβελα, επτά άδειες για τη λειτουργία τηλεοπτικών σταθμών. Λίγο αργότερα, επί κυβερνήσεως ΠΑΣΟΚ, δίνονται άλλες πέντε άδειες (δύο εθνικής εμβέλειας και τρεις περιφερειακής). Ο Ευάγγελος Βενιζέλος (τότε υπουργός Τύπου) καταθέτει τον ν. 2328/95 σε μία προσπάθεια να βάλει τάξη στο τοπίο, ενώ ακολουθούν κι άλλοι νόμοι, προεδρικά διατάγματα, υπουργικές αποφάσεις.
Η πρώτη διαγωνιστική διαδικασία αδειοδότησης γίνεται το 1997 με την προκήρυξη 117 αδειών τηλεοπτικών σταθμών: 6 εθνικής εμβέλειας, 53 περιφερειακής και 58 τοπικής, ενώ λίγο μετά, με νέα προκήρυξη, οι περιφερειακής γίνονται 51 και οι τοπικής 57. Ο τότε υπουργός Τύπου Δημήτρης Ρέππας δηλώνει ότι η διαδικασία θα ολοκληρωθεί σύντομα! Πέντε χρόνια αργότερα κι ενώ έχουν ζητηθεί και συμπληρωματικά στοιχεία, ο τότε υπουργός Τύπου Χρήστος Πρωτόπαππας κηρύσσει τον διαγωνισμό άγονο, χαρακτηρίζοντας σχεδόν στο σύνολό τους τους φακέλους ατελείς! Κανάλια και ραδιόφωνα βέβαια συνεχίζουν να εκπέμπουν κανονικότατα.
Το 2003, με το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) να έχει γίνει πλέον Ανεξάρτητη Αρχή, ξεκινά νέα διαγωνιστική διαδικασία, με τον κ. Πρωτόπαππα να υποστηρίζει ότι δεν πρόκειται να γίνει τρίτος διαγωνισμός -και καταπώς φαίνεται δεν πρόκειται να γίνει αφού μας προλαβαίνει η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή- ενώ ο τότε πρόεδρος του ΕΣΡ Ιωάννης Λασκαρίδης επιμένει ότι οι άδειες και για τις τρεις κατηγορίες καναλιών θα δοθούν σύντομα

Στις 20 Ιουλίου 2013 έσβησε το αναλογικό σήμα των ιδιωτικών καναλιών ενώ στις 17 Αυγούστου ακολούθησε το σβήσιμο των δημόσιων καναλιών της ΕΡΤ. Η ψηφιακή μετάβαση στηρίχθηκε σ ένα πλαίσιο κανόνων και όρων που τοποθετήθηκε με κοινή συμφωνία ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών και της τότε κυβέρνησης της ΝΔ επί υπουργίας στο Επικρατείας του Θ. Ρουσόπουλου, στο αμαρτωλό καθεστώς της ιδιωτικής ΤV. Οι σταθμοί χωρίς να έχουν λάβει ποτέ τους άδεια λειτουργίας, θα εξέπεμπαν ψηφιακό σήμα σε 23 σημεία της χώρας, σε συγκεκριμένες συχνότητες που καθόριζε η υπουργική απόφαση 21161/2008.

Ο όρος τηλεοπτικό κανάλι πρακτικά πλέον δεν υφίσταται. Με απλά λόγια, οι σταθμοί που εκπέμπουν πρόγραμμα- “περιεχόμενο” σύμφωνα με τη νέα θεσμική ορολογία- θα πρέπει να διαθέτουν χωρητικότητα στα UHF, δηλαδή τις παλιές μας γνωστές συχνότητες. Μόνο που στην ψηφιακή τηλεόραση σε μια συχνότητα “χωράνε” πλέον 4 τηλεοπτικά προγράμματα πανελλαδικής εμβέλειας και 6 προγράμματα περιφερειακής εμβέλειας. Οι ψηφιακές συχνότητες, ως “σπάνιος πόρος”, θα δημοπρατηθούν ή θα παραχωρηθούν για κάθε είδους υπηρεσίες. Και τα γνωστά μας “κανάλια” απλώς θα υποχρεούνται να διαθέτουν άδεια “περιεχομένου”, με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, από το ΕΣΡ και να νοικιάζουν χωρητικότητα στις ψηφιακές συχνότητες που θα έχουν αγοράσει από το κράτος οι πάροχοι. Μ αυτόν τον τρόπο καταργήθηκε η παραδοσιακή υποχρέωση των σταθμών να διαθέτουν τηλεοπτικές άδειες και η διαπλοκή αναβαθμίστηκε σε επίπεδο πολυμετοχικών οργανισμών.

Όλες αυτές οι αλλαγές μπορούν να εξηγηθούν αν κοιτάξουμε ποιοι έχουν μετοχές στη Digea άρα είναι “πάροχοι δικτύου” και ουσιαστικά υπεύθυνοι για την μετάβαση στην επίγεια ψηφιακή τηλεόραση. Από το 2008 και μετά στη Digea λοιπόν συνασπίστηκαν οι μεγάλοι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί (Mega, ANT1, Alpha, Star, ΣΚΑΙ, Alter, TV Μακεδονία) με ισόποσα ποσοστά μετοχών και η ΕΡΤ η οποία εκ του νόμου είχε άδεια παρόχου δικτύου.

Εξηγήστε μας λοιπόν κύριε Στουρνάρα γιατί από την σύσταση της ιδιωτικής τηλεόρασης όλα τα κανάλια μπορούν να εκπέμπουν χωρίς άδεια αλλά η Δημόσια τηλεόραση – η οποία μέχρι τις 11 Ιουνίου είχε κανονικά άδεια- δεν μπορεί;