Δημοψήφισμα – Σκόπια: Κάλπες που “καίνε” Ελλάδα, ΝΑΤΟ, ΕΕ, Ρωσία

Συνολικά 1.806.336 ψηφοφόροι έχουν δικαίωμα ψήφου στο δημοψήφισμα που διεξάγεται σήμερα Κυριακή στα Σκόπια.

Πρόεδροι , καγκελάριοι, αντιπρόεδροι, Γενικοί Γραμματείς ΕΕ και ΝΑΤΟ, περιμένουν με αγωνία να δουν αν οι κάλπες “δικαιώσουν” τον αγώνα τους με τις δεκάδες δηλώσεις και επισκέψεις τους προκειμένου να πείσουν ότι το “ναι”

Οι πολίτες των Σκοπίων (συνολικός πληθυσμός περί τα 2,1 εκατομμύρια) “αποφασίζουν” λοιπόν την Κυριακή για το μέλλον τους (σ.σ. που είναι προδιαγεγραμμένο) αλλά και για τις ελληνικές πολιτικές εξελίξεις.

Το αποτέλεσμα, που αναμένεται να βγάλει “ΝΑΙ” στη συμφωνία των Πρεσπών, προκειμένου η χώρα να περάσει τις πύλες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, θα θεωρηθεί έγκυρο μόνον εάν η συμμετοχή φτάσει στο 50%.

Πάντως, εκτιμήσεις από τις δημοσκοπήσεις συγκλίνουν στο ότι η τελική προσέλευση των ψηφοφόρων δεν θα ξεπεράσει τον κρίσιμο αριθμό των 903.000 ψηφοφόρων. Αυτό σημαίνει ότι η αντιπολίτευση θα μπορεί να θεωρήσει μη δεσμευτικό το δημοψήφισμα…

Ο ΛΑΟΣ ΨΗΦΙΖΕΙ, ΑΛΛΑ…Η ΒΟΥΛΗ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ

«Ο χαρακτήρας του δημοψηψηφίσματος είναι συμβουλευτικός και όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα που θα βγάλουν οι κάλπες που άνοιξαν από το πρωί σήμερα στην ΠΓΔΜ, τον τελευταίο λόγο θα έχει η Βουλή». Αυτό ξεκαθαρίζει σε τηλεοπτική συνέντευξη του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γνωστός πολιτικός αναλυτής και καθηγητής οικονομίας στα Σκόπια Πέταρ Αρσόφσκι, ξεκαθαρίζοντας ότι εάν η συμμετοχή δεν ξεπεράσει το 50% δεν τίθεται καμία νομική αμφισβήτηση στο αποτέλεσμα.

Στις συνεχείς επαφές του με διεθνείς αξιωματούχους, ο Ζόραν Ζάεφ υποστήριζε ότι ο πρόεδρος της χώρας Γκιόργκι Ιβάνοφ δεν απειλεί τη συμφωνία. «Είναι σκυλί που δεν δαγκώνει», συνήθιζε να λέει. Και, όμως, από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, μία ανάσα πριν από τις κάλπες της Κυριακής, ο Ιβάνοφ πραγματοποίησε το ύστατο πλήγμα του, καθώς κάλεσε τους πολίτες της χώρας του να μην προσέλθουν στο δημοψήφισμα της 30ης Σεπτεμβρίου. Χαρακτήρισε, μάλιστα, τη Συμφωνία των Πρεσπών και οποιαδήποτε πρόθεση για την υπερψήφισή της ως «ιστορική αυτοκτονία». «Και είμαι πεπεισμένος πως εσείς, οι συμπολίτες μας, θα πάρετε επίσης αυτή τη συνετή απόφαση».

Αντιθέτως, ο πρωθυπουργός των Σκοπίων κάλεσε τους πολίτες της χώρας να προσέλθουν μαζικά την Κυριακή στις κάλπες που θα στηθούν για το δημοψήφισμα και να ψηφίσουν υπέρ της συμφωνίας για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας. «Την Κυριακή καλείστε να λάβετε μία ιστορική απόφαση. Πρέπει να κάνετε την επιλογή σας. Δεν πρόκειται για επιλογή μεταξύ των κομμάτων. Πρόκειται για μια επιλογή που αφορά το μέλλον σας, το μέλλον των παιδιών σας. Πρόκειται για μια επιλογή που αφορά το μέλλον της αγαπημένης μας Μακεδονίας», σημείωσε σε διάγγελμά του προς τον λαό της χώρας. «Ξέρω ότι πρέπει να κάνουμε παραχώρηση και να αποδεχτούμε γεωγραφικό προσδιορισμό στο όνομα Μακεδονία. Όμως κανείς πλέον δεν θα μπορεί να αμφισβητεί την εθνική μας ταυτότητα», ανέφερε.

Ο ηγέτης του κόμματος των αλβανόφωνων, Αλί Αχμέτι προέτρεψε στις αρχές της εβδομάδας τους πολίτες να πουν ναι στην ειρήνη και την σταθερότητα. «Νομίζω ότι δεν υπάρχει σχέδιο Β, και δεν θέλω να το σκέφτομαι γιατί δεν θέλω να επιστρέψω στο παρελθόν. Το παρελθόν είναι οδυνηρό και δεν πρέπει να επαναληφθεί. Πρέπει να μάθουμε από το οδυνηρό παρελθόν και να αποφασίσουμε για τις μελλοντικές γενιές», τόνισε ο πολιτικός που εκπροσωπεί το 25% του συνολικού πληθυσμού της χώρας.

ΤΟ “ΠΑΙΧΝΙΔΙ” ΗΠΑ-ΡΩΣΙΑΣ

την Κυριακή το εκλογικό σώμα δεν θα ψηφίσει μόνον για την αλλαγή του ονόματος και το ευρω-ατλαντικό μέλλον της ΠΓΔΜ.

Εδώ και δεκαετίες ΗΠΑ και ΕΕ από τη μια και Ρωσία από την άλλη διαγκωνίζονται με τον έναν ή άλλο τρόπο για το ποια θα σύρει στη σφαίρα επιρροής της τη μικρή βαλκανική χώρα. Για τον επί δέκα χρόνια εθνικιστή πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ, Νίκολα Γκρούεφσκι πρότυπο ήταν η Μόσχα. Πριν από δύο χρόνια, ωστόσο, αναγκάστηκε να αποχωρήσει με αφορμή το σκάνδαλο τηλεφωνικών παρακολουθήσεων από την κυβέρνησή του περίπου 20.000 ανθρώπων, περιλαμβανομένων δικαστών, αστυνομικών, πολιτικών, δημοσιογράφων και ξένων διπλωματών, αλλά και διάφορες υποθέσεις διαφθοράς. Κι από τον Μάιο του 2017 τα ηνία έχει αναλάβει, ως γνωστόν, ο σοσιαλδημοκράτης Ζάεφ, που ποντάρει όλα τα λεφτά του στην ενίσχυση των δεσμών της χώρας του με τις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον.

Τον περασμένο χρόνο η Μόσχα υπέστη ένα οδυνηρό στραπάτσο στη μάχη της επιρροής στη Βαλκανική με την ένταξη στο ΝΑΤΟ του Μαυροβουνίου, αλλοτινού πεδίου προνομιακής επιχειρηματικής δράσης Ρώσων ολιγαρχών, που αγόρασαν σε εξευτελιστικές τιμές σχεδόν τις μισές παραλίες της χώρας. Και μπορεί η Ρωσία να κορόιδευε τότε την πενιχρή συνεισφορά σε στρατιωτική δύναμη του μικρού κράτους στη Συμμαχία, αλλά η αλήθεια είναι το ΝΑΤΟ κατάφερε να βάλει πόδι στη νότια Αδριατική και να αποκτήσει έρεισμα στα δυτικά Βαλκάνια.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΤΗΣ DV

Παρά την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών τον περασμένο Ιούνιο από τις κυβερνήσεις σε Αθήνα και Σκόπια, οι αντιστάσεις κατά της συμφωνίας είναι οξείες και στις δύο χώρες και σε πολλές περιπτώσεις εκδηλώθηκαν με βίαιες διαμαρτυρίες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Λίγες ημέρες πριν από το κρίσιμο δημοψήφισμα, η πλειονότητα των πολιτών της ΠΓΔΜ -από αυτούς που σκοπεύουν να δώσουν την ψήφο τους την Κυριακή- υποστηρίζουν τη συμφωνία. Ωστόσο, σημαντική μερίδα των πολιτικών δυνάμεων που εκπροσωπούνται στο κοινοβούλιο της ΠΓΔΜ προσπαθεί να μποϋκοτάρει τη διαδικασία. Οι δυνάμεις αυτές ελπίζουν ότι εάν η συμμετοχή κινηθεί κάτω του 50%, η διαδικασία μπορεί να κηρυχθεί άκυρη.

Ο Ρίστο Μιγιακόφσκι, ζωγράφος στο επάγγελμα, συμμετέχει ενεργά στο κίνημα #Bojkotiram, που δρα υπέρ της αποχής και θεωρεί ότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος να επιτευχθεί ο στόχος της διατήρησης της σημερινής συνταγματικής ονομασίας της χώρας. «Αλλάζοντας το όνομα θέλουν να αφανίσουν το μακεδονικό έθνος. Χάνουμε την ταυτότητά μας, τη γλώσσα μας, τα πάντα», λέει. Οι φόβοι που εκφράζει ο Ρίτσο Μιγιακόφσκι δεν φαίνεται –σύμφωνα με δημοσκοπήσεις- να κυριαρχούν πάντως στην κοινωνία της χώρας, η οποία συμπεριλαμβάνει την αλβανική και άλλες εθνοτικές ομάδες.

Iστορική ευκαιρία

Η κυβέρνηση στα Σκόπια τονίζει ότι η συμφωνία δεν θέτει σε κίνδυνο την εθνική ταυτότητα της χώρας, υπογραμμίζοντας ότι αντιθέτως την ενισχύει σε διεθνές επίπεδο. Αυτή την άποψη υποστήριξε και πλειάδα κορυφαίων πολιτικών αξιωματούχων, όπως η γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ, που επισκέφθηκε πρόσφατα τα Σκόπια, κάνοντας λόγο για «ιστορική ευκαιρία που δίνεται μόνο μία φορά σε κάθε γενιά».

Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ, που βρίσκεται στην εξουσία από τον Ιούνιο του 2017, υπόσχεται ότι η θετική ψήφος στο δημοψήφισμα θα ανοίξει τον δρόμο προς το ΝΑΤΟ και την ΕΕ.

Την ίδια ώρα η συντηρητική αντιπολίτευση του κόμματος VMRO-DPMNE χαρακτηρίζει τη συμφωνία «προδοσία», επισημαίνοντας ότι «είναι επιβλαβής και πρέπει να απορριφθεί». Ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ Γκιόργκι Ιβανόφ ήδη έχει ξεκαθαρίσει ότι θα απόσχει της ψηφοφορίας.

Τελευταίος σκόπελος η βουλή

Δυτικός διπλωμάτης μίλησε στην DW διατηρώντας την ανωνυμία του και επισήμανε ότι οι ηγέτιδες δυνάμεις της ΕΕ και οι ΗΠΑ θα στηρίξουν τις θέσεις του Ζάεφ, εφόσον όμως το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος καταδείξει σαφή πλειοψηφία υπέρ της συμφωνίας με την Ελλάδα, ακόμη κι αν το δημοψήφισμα δεν έχει τελικά την επιθυμητή έκβαση για την κυβέρνηση στα Σκόπια.

Πάντως ακόμη κι αν η κυβέρνηση ξεπεράσει τον σκόπελο του δημοψηφίσματος, καλείται να εξασφαλίσει πλειοψηφία δύο τρίτων στη βουλή της χώρας προκειμένου να κυρωθεί η συμφωνία και να γίνουν οι προβλεπόμενες αλλαγές στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ. Χωρίς τη στήριξη του VMRO-DPMNE η συγκέντρωση τόσο ευρείας πλειοψηφίας είναι αδύνατη. Υψηλόβαθμος αξιωματούχος της κυβέρνησης στα Σκόπια δήλωσε, υπό τον όρο της ανωνυμίας στην DW, ότι η κυβέρνηση ελπίζει πως ο συνδυασμός μιας ισχυρής στήριξης του «ΝΑΙ» στο δημοψήφισμα και των διεθνών πιέσεων μπορεί να μεταπείσει τουλάχιστον μια μερίδα των βουλευτών της αξιωματικής αντιπολίτευσης.