Το αντίδοτο στην ανεργία

Του ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ

Έχω την εντύπωση ότι τα συνδικάτα, οι εργοδοτικοί φορείς και ορισμένοι κυβερνητικοί παράγοντες συζητούν σε λάθος βάση για τα εργασιακά. Σε μια χώρα με 1,2 εκατομμύριο ανέργους και λιγότερο από 4 εκατομμύρια εργαζομένους επί συνόλου 13 εκατομμυρίων κατοίκων –αν συνυπολογίσουμε τους μετανάστες– το ζητούμενο δεν είναι η μόνο η αντιμετώπιση της αυξανόμενης ανεργίας, αλλά και η επανακαθιέρωση της μισθωτής εργασίας.
Συμβασιούχοι, ωρομίσθιοι, εργαζόμενοι περιστασιακά, απασχολούμενοι σε εταιρείες παροχής τεχνολογικών υπηρεσιών που αγνοούν παντελώς την έννοια της παραγωγής

και της προσφοράς, ασκώντας μονομερώς το επάγγελμά τους μπροστά από έναν υπολογιστή, λειτουργούν εκφυλιστικά για την επόμενη μέρα της σύγχρονης Ελλάδας.
Η μισθωτή εργασία στο λιανεμπόριο, στο εργοστάσιο, στον τουρισμό, σε όλο το φάσμα της ιδιωτικής –κυρίως– δραστηριότητας αποτελεί το έναυσμα για την εδραίωση της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισομέρειας και της αποκατάστασης των κοινωνικών σχέσεων.
Ίσως να διαφεύγει την προσοχή, αλλά η βίαιη καθιέρωση των ατομικών συμβάσεων την τελευταία διετία δεν δημιούργησε απλώς εργαζομένους πολλών ταχυτήτων στον ίδιο εργασιακό χώρο. Προκάλεσε διάρρηξη της συνοχής του εργατικού δυναμικού, όπως αυτό συνέβη στον δημόσιο τομέα από δεκαπενταετίας, όπου παρατηρείται εντονότατα το φαινόμενο δημόσιοι υπάλληλοι της ίδιας υπηρεσίας να λαμβάνουν διαφορετικά επιδόματα, δηλαδή να είναι μισθολογικά άνισοι. Και δεν μιλώ για τα επιδόματα πτυχίων ή τα οικογενειακά, αλλά για τις πρόσθετες απολαβές που δίδονται βάσει «εξωθεσμικών» και μικροκομματικών κριτηρίων.
Δυστυχώς, σήμερα, η εργασία έχει μετατραπεί σε αυθαίρετο κανόνα ζωής. Η πλειονότητα των εργαζομένων δεν παράγει, άρα δεν ικανοποιείται η κοινωνική αναγκαιότητα της προσφοράς. Αυτό το σαράκι κατατρώγει καθημερινά τα θεμέλια της χώρας, αποτελώντας τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τη συνοχή της. Το συμπέρασμα ότι οι εργοδότες θέλουν σκλάβους εργαζομένους για να αυξάνουν τα υπερκέρδη τους είναι εντελώς αυθαίρετο και αναχρονιστικό. Η Ελλάδα δεν είναι χώρα της υπερπαραγωγής. Πλέον, δεν είναι καν παραγωγική. Το αντίδοτο στην ανεργία δεν είναι η άνευ όρων εργασία, αλλά η παραγωγική μισθωτή εργασία, ώστε να αποκατασταθεί σε πρώτη φάση η κοινωνική ισορροπία. Γιατί, όπως έλεγε ο Καστέλ στις «Μεταμορφώσεις του κοινωνικού ζητήματος»: «Μια κοινωνία που δεν γνωρίζει τι ακριβώς είναι η εργασία, δεν μπορεί να παράγει πια εργαζομένους».