Τα ατού στα χέρια του Σαμαρά

Του Σπύρου Παπαδάκη, [email protected]

Οταν ως πρωθυπουργός γνωρίζεις όλες τις παραμέτρους και το τι πρόκειται να γίνει τις επόμενες εβδομάδες, είσαι υποχρεωμένος να δημιουργήσεις τις προϋποθέσεις για να αντέξεις τους κραδασμούς. Οταν, μάλιστα, δεν είσαι μόνος σου και χρειάζεσαι τη στήριξη άλλων δύο, με διαφορετικό πολιτικό πολιτισμό και κουλτούρα, τότε δεν είσαι απλά υποχρεωμένος, είναι απλά εγκληματικό αν αδρανήσεις…
Αμέσως μετά τα ταξίδια του Αντώνη Σαμαρά σε Πεκίνο και Μπακού είχαμε

γράψει στο «Π» ότι στο πρωθυπουργικό γραφείο αναλύουν όλα τα σενάρια και ψάχνουν τρόπους αντιμετώπισης των θεμάτων που έπονται.
Επρεπε να δημιουργηθεί κυβερνητική κρίση. Επρεπε να ανοίξει και επισήμως η συζήτηση για την κυβερνητική συνοχή και συνεργασία. Η συμβίωση κινδύνευε και οι γκρίνιες είχαν πολλαπλασιαστεί. Ετσι, ο Σαμαράς έβαλε το μεγάλο στοίχημα. Καλύτερα μια ελεγχόμενη έκρηξη παρά μια αιφνίδια και ανεξέλεγκτη. Στην πρώτη περίπτωση, τα «θύματα» είναι αυτά που θες… Στη δεύτερη, όμως…
Το όχημα για αυτή την ελεγχόμενη έκρηξη ήταν η ΕΡΤ. Το επιτελείο του Αντώνη Σαμαρά τα είχε όλα μελετημένα. Ακόμη και το ενδεχόμενο των εκλογών είχε συζητηθεί. Σενάριο απευκταίο, αλλά είχε συζητηθεί και είχε ήδη δημιουργηθεί το ανάχωμα εξ Ευρώπης. Οι δηλώσεις και οι διαρροές, εκλογές ίσον Grexit, είχαν δημιουργήσει ήδη το κλίμα που έπρεπε.
Με αυτόν τον τρόπο, λοιπόν, άρχισε η συζήτηση για τη λειτουργία της τρικομματικής. Ο Σαμαράς ήθελε να βάλει Βενιζέλο – Κουβέλη στη διαδικασία αλλαγής της προγραμματικής συμφωνίας. Είναι κοινό μυστικό ότι έρχονται και άλλα μέτρα. Πώς θα μπορούσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ να αντιμετωπίσει δημοσκοπικά ένα τέτοιο γεγονός; Πώς θα μπορούσε να κρατήσει την κομματική συνοχή στη ΔΗΜΑΡ ο Φώτης Κουβέλης; Μα, είναι απλό, αλλάζοντας τη συμφωνία και προσαρμόζοντάς τη στα νέα δεδομένα. Αν αυτή είχε ασφαλώς περάσει και από τις τρεις κοινοβουλευτικές ομάδες και κατ’ επέκταση από την ολομέλεια. Αν κάποια από τις κοινοβουλευτικές ομάδες δεν υπερψήφιζε τη νέα συμφωνία, θα αναλάμβανε και την ευθύνη της διάσπασης ή των εκλογών…
Σε όλο το παραπάνω δεν προσμετρήθηκε η αντίδραση του Φώτη Κουβέλη που έγινε ιδιαίτερα επιθετική μετά τις διαρροές εναντίον του από συνεργάτες του Μεγάρου Μαξίμου σε φιλικά προσκείμενο μπλογκ. Ο τίτλος «πάστορας της διαπλοκής» για τον Φώτη Κουβέλη, που «κατέβηκε» κατόπιν τηλεφωνήματος του ίδιου στον πρωθυπουργό, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Τη συνέχεια τη γνωρίζουμε όλοι…

Δυο – δυο
Πριν ακόμα από τις εκλογές, πολιτικοί αναλυτές οσμίζονταν τη συνεργασία μεταξύ της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ. Τότε, στις συζητήσεις αυτές, στελέχη της Λεωφ. Συγγρού έλεγαν με νόημα: «Είναι δυνατόν να γίνει ποτέ μία ομάδα ο Ολυμπιακός με τον Παναθηναϊκό;». Αυτοί που ήξεραν δεν μιλούσαν… Από τότε ήξεραν και έβλεπαν πού πάει το όλο πράγμα.
Στις συζητήσεις με τον Βενιζέλο για τον ανασχηματισμό ο Σαμαράς ήταν ιδιαίτερα διαλλακτικός. Η σύνθεση μαρτυρά πολλά… Αντιπρόεδρος και υπουργός Εξωτερικών ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ένας αναπληρωτής υπουργός του ΠΑΣΟΚ κάτω από τον υπουργό της ΝΔ, 31 προς 15 η αναλογία μεταξύ «γαλάζιων» και «πράσινων».

Η θωράκιση
Το μεγάλο στοίχημα για τον Αντώνη Σαμαρά έχει να κάνει με τη θωράκιση του Μεγάρου Μαξίμου. Να αντέξει μέχρι τις ευρωεκλογές. Εκεί -όπως πολλές φορές έχουμε γράψει- θα τοποθετήσει τέσσερις κάλπες. Ευρωεκλογές, περιφερειακές, δημοτικές και εθνικές. Στόχος η αυτοδυναμία. Πώς θα το πετύχεις, όμως, με νέα μέτρα;
Η εικόνα που έχει δημιουργηθεί είναι η εξής: Μέχρι και την ημέρα της κυβερνητικής κρίσης της τρικομματικής ο πρωθυπουργός είχε καταφέρει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων, να πάρει όλες τις δόσεις ψηφίζοντας μόνο τα prior actions και χωρίς να χρειαστεί να πάρει ουσιαστικά νέα μέτρα. Η ανάπτυξη ήταν προ των πυλών και τα επιτυχημένα ταξίδια σε Κίνα και Αζερμπαϊτζάν είχαν απογειώσει τις μετοχές της κυβέρνησης.
Ολα αυτά μέχρι την κρίση. Η αυξημένη συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ στη δικομματική -πλέον- κυβέρνηση δίνει το άλλοθι που θέλει ο πρωθυπουργός. Αν, λοιπόν, δεν αποφευχθούν τα μέτρα και δημιουργηθεί νέα κρίση, τότε ο Σαμαράς θα είναι έτοιμος και για να τον ρίξουν, αλλά και για να συνεργαστεί με το ΠΑΣΟΚ, προεκλογικά αυτήν τη φορά. Ενα πρώτο στίγμα ο ίδιος ο πρωθυπουργός θα το δώσει στο 9ο Συνέδριο του κόμματός του.

Οι αντιδράσεις…
Δεν είναι όλα ρόδινα και αγγελικά πλασμένα σε αυτήν τη διαδρομή. Ο πρωθυπουργός προσπάθησε να κρατήσει εσωκομματικές ισορροπίες. Δεν είναι τυχαίο ότι ήθελε να πραγματοποιήσει τον ανασχηματισμό μετά το συνέδριο. Δεν του βγήκε. Ξέρει από εδώ και πέρα ότι κάποιοι θα περιμένουν στη γωνία. Ανάμεσα σε αυτούς δεν είναι ο Αβραμόπουλος, ο οποίος εξέφρασε μεν τις αντιρρήσεις του, αλλά μόνο στο να μην πάρει το υπουργείο ο Βενιζέλος…
Από την άλλη, οι αποχωρήσεις Στυλιανίδη και Λυκουρέντζου δεν ισορροπούνται με τις τοποθετήσεις Ανδριανού και Γκιουλέκα. Ούτε η μη αξιοποίηση πολλών εκ των υπόλοιπων στελεχών που προέρχονται από το καραμανλικό μπλοκ ισορροπείται με την αξιοποίηση υπουργών του Κ. Καραμανλή σε ΔΕΚΟ ή άλλου είδους υπηρεσίες.
Ο Αντώνης Σαμαράς έχει δείξει ότι έχει τον τρόπο του να τους πείθει. Αυτό που προέχει, αυτήν τη στιγμή, είναι να προχωρήσει το κυβερνητικό έργο. Η ανακοίνωση για τον ΤΑΡ ήταν μια δυνατή ανάσα. Μετά τη ΔΕΠΑ και τους τριγμούς, που έχουν παρουσιαστεί στη συμφωνία με τον ΟΠΑΠ, αυτό το deal δημιουργεί νέα δεδομένα. Νέα δεδομένα δημιουργεί και η συμφωνία με την Cosco για το λιμάνι του Πειραιά.
Ο Αντώνης Σαμαράς μετρά στην πρωθυπουργία της χώρας 12 μήνες και μία εβδομάδα. Ανά δύο μήνες του βάζουν ημερομηνία λήξεως. Ο ίδιος ανά δύο μήνες τους διαψεύδει. Από το τρένο μπορεί άλλοι να ανεβαίνουν και άλλοι να κατεβαίνουν. Αυτό που προέχει για τον ίδιο, όμως, είναι να φτάσει στον τερματικό σταθμό και όχι να «μείνει» στη μέση του πουθενά.

Βαρύ χαρτοφυλάκιο για τους δύο νέους
Εκτός από τους παλιούς, το βάρος σε αυτή την κυβέρνηση πέφτει και σε δύο… ρούκι. Στον Γιάννη Μιχελάκη και στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητική Μεταρρύθμιση πάνε χέρι – χέρι. Και οι δύο έχουν καταλάβει ότι φέτος δεν έχει διακοπές.
Ηταν γνωστό σε όλη την πιάτσα ότι τα παραγωγικά υπουργεία θα παραμείνουν ως έχουν. Οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα δεν έχουν σταματήσει, η χώρα μας ακόμη έχει λαμβάνειν δόσεις και σε καμία των περιπτώσεων δεν έπρεπε να υπάρξει η οποιαδήποτε καθυστέρηση. Στουρνάρας, Σταϊκούρας, Μαυραγάνης, Χατζηδάκης, Μηταράκης, Βρούτσης ήταν κάτι παραπάνω από δεδομένο ότι θα έμεναν στις θέσεις τους. Αν και ο Γιάννης Βρούτσης κινδύνευσε εξαιτίας καραμπόλας να μείνει εκτός. Στο τέλος, όμως, επικράτησε η παραπάνω άποψη.
Ο Γιάννης Μιχελάκης έχει πιάσει ήδη δουλειά. Εχει ξεκινήσει από τα οικονομικά των δήμων και προσπαθεί να συμμαζέψει τα γραφειοκρατικά ζητήματα. Είναι μάλλον οφθαλμοφανές ότι ο Καλλικράτης δημιούργησε περισσότερα προβλήματα από όσα έλυσε και αυτά καλείται να επιλύσει ο πρώην εκπρόσωπος της ΝΔ.
Το ίδιο δύσκολο είναι και το έργο του Κυριάκου Μητσοτάκη. Το όνομά του φιγουράριζε από υπουργός Μεταφορών ώς και αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών για να υπάρχει αντίπαλο δέος στη Βασιλίσσης Σοφίας. Τελικά, πήρε στα χέρια του την καυτή πατάτα των απολύσεων και το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν να τις μεταφέρει για τον Σεπτέμβρη προκειμένου να γίνει σωστή αξιολόγηση. Αξιολόγηση που θα έπρεπε να έχει γίνει εδώ και μήνες από τον προκάτοχό του, κάτι που δεν έγινε…