Ματωμένη Κυριακή

Σαν σήμερα 20 Νοεμβρίου το 1920 ο Ιρλανδικός Δημοκρατικός Στρατός (IRA), υπό την καθοδήγηση του Μάικλ Κόλινς, εκτελεί 24 πράκτορες των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών. Την επομένη, σε αντίποινα, ο βρετανικός στρατός εισβάλει σ’ ένα στάδιο και πυροβολώντας σκοτώνει 72 άτομα.

Η ημέρα θα μείνει στην ιστορία ως η Ματωμένη Κυριακή.

Με τον όρο Ματωμένη Κυριακή (Bloody Sunday για τους αγγλομαθείς, Domhnach

na Fola στα ιρλανδικά) εννοούμε τέσσερα διαφορά αιματηρά γεγονότα, που έλαβαν χώρα από το 1887 έως το 1972, και συνδέονται με τις αγγλοϊρλανδικές σχέσεις.

Α’ Ματωμένη Κυριακή (13 Νοεμβρίου 1887)

Στις 13 Νοεμβρίου 1887, οι σοσιαλιστές και οι αναρχικοί διοργάνωσαν μια μεγάλη διαδήλωση στο Λονδίνο για να καταγγείλουν τη βρετανική πολιτική στο Ιρλανδικό και την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης των Τόρυδων (Συντηρητικών).

Οι 10.000 διαδηλωτές έφθασαν στην Πλατεία Τραφάλγκαρ με πορείες από διάφορα σημεία του εργατικού Ανατολικού Λονδίνου. Ανάμεσά τους ξεχώριζε η μορφή του διάσημου ιρλανδού συγγραφέα και ακτιβιστή Τζορτζ Μπέρναρ Σο.

Οι διαδηλωτές βρέθηκαν αντιμέτωποι με 2.000 αστυνομικούς και 400 στρατιώτες, που ήταν αποφασισμένοι να τους εμποδίσουν να πλησιάσουν την πλατεία. Από τις συγκρούσεις που ακολούθησαν, τρεις διαδηλωτές έχασαν τη ζωή τους και 200 χρειάστηκαν νοσηλεία σε νοσοκομείο. Οι επικεφαλής συνδικαλιστές της πορείας συνελήφθησαν και φυλακίσθηκαν για έξι εβδομάδες.

Η «Ματωμένη Κυριακή» του 1887 αφύπνισε τις διάσπαρτες αριστερές δυνάμεις της Μεγάλη Βρετανίας, οι οποίες απέσυραν την υποστήριξή τους στο Κόμμα των Ουίγων (Φιλελευθέρων) και προχώρησαν στην ίδρυση του Εργατικού Κόμματος στις 27 Φεβρουαρίου 1900.

Β’ Ματωμένη Κυριακή (31 Αυγούστου 1913)

Το 1913, ο πληθυσμός του αγγλοκρατούμενου Δουβλίνου βίωνε την έσχατη ένδεια. 26.000 οικογένειες ζούσαν υπό άθλιες συνθήκες σε 5.000 παραπήγματα, ενώ ο δείκτης της παιδικής θνησιμότητας ήταν από τους μεγαλύτερους στην Ευρώπη (142 θάνατοι ανά 1.000 κατοίκους).

Η ανεργία θέριζε και όσοι είχαν δουλειά προσπαθούσαν να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους.

Στις 26 Αυγούστου 1913 ξεκίνησε η μεγαλύτερη απεργία στην ιστορία της Ιρλανδίας, που διήρκεσε μαζί με την ανταπεργία των εργοδοτών έως τις 18 Ιανουαρίου 1914. Της απεργιακής κινητοποίησης ηγούνταν οι τραμβαγιέρηδες, με επικεφαλής τον συνδικαλιστικό θρύλο της Ιρλανδίας Τζέιμς Λάρκιν.

Την Κυριακή 31 Αυγούστου σε μία από τις διαδηλώσεις τους στην οδό Σάκβιλ του Δουβλίνου (σήμερα οδός Ο’ Ντόνελ) χτυπήθηκαν βάναυσα από την αστυνομία, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν δύο απεργοί και να τραυματισθούν εκατοντάδες.

Ο μεγάλος ιρλανδός ποιητής Γουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς έγραψε το ποίημα «Σεπτέμβρης 1913» για να εκφράσει τη συμπαράστασή του στον αγώνα των εργαζομένων και την απέχθειά του για την καθολική μπουρζουαζία της πόλης και την Εκκλησία που την υποστήριζε.

Η ανταπεργία (λοκάουτ) των εργοδοτών προκάλεσε δυσεπίλυτα προβλήματα στους εργαζομένους, οι οποίοι αναγκάστηκαν να λύσουν την απεργία και