Κωνσταντίνος Μίχαλος: «Από την Κίνα αρχίζει η ανάκαμψη της Ελλάδας»!

Συνέντευξη στους Γιάννη Ντάσκα – Αρτζη Αθανασοπούλου

Το ραντεβού με τον πρόεδρο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, Κωνσταντίνο Μίχαλο, είχε κλειστεί το μεσημέρι της ημέρας των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Σκοπός ήταν να μας πει άμεσα και από πρώτο χέρι ποιες είναι οι προοπτικές που βρήκε ο βιομηχανικός κόσμος στην Κίνα στο πολύκροτο ταξίδι που γέννησε προσδοκίες στη χειμαζόμενη από την οικονομική κρίση Ελλάδα.

Τον βρήκαμε ασυνήθιστα αισιόδοξο για τις

προοπτικές, αν και κράτησε μια επιφύλαξη σχετικά με το αν θα πραγματοποιηθούν οι υποσχέσεις εκατέρωθεν. Εκείνο που μας έκανε εντύπωση ήταν η υπομονή της διάσημης δημοσιογράφου και συγγραφέως Ναόμι Κλάιν που, αν και προηγήθηκε ημών, μας παραχώρησε με ευγένεια και χωρίς «τουπέ» τον χρόνο της και δέχθηκε μάλιστα να τη φωτογραφίσουμε με τον Κ. Μίχαλο στη συνέντευξη που θα άρχιζε μετά… Και περίμενε με το πολυμελές κινηματογραφικό συνεργείο χαμογελαστή.

Ως πρόεδρος του Ελληνικού Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθήνας έχετε κάνει πολλά ταξίδια στο εξωτερικό και πολλές επαφές για εμπορικούς λόγους. Τώρα μετείχατε στην αποστολή με τον πρωθυπουργό και τους επιχειρηματίες στην Κίνα. Με δεδομένο ότι έχετε εκφράσει απαισιοδοξία στο παρελθόν για την πορεία των οικονομικών και εμπορικών συναλλαγών μας, ποια αποτελέσματα είδατε, αν είδατε, στην Κίνα;

Θα πρέπει πρώτα να σας ξεκαθαρίσω ότι ουδέποτε στο παρελθόν έχω εκφράσει απαισιοδοξία για τις δυνατότητες που έχει η χώρα μας και οι Ελληνες επιχειρηματίες για να διευρύνουν τους ορίζοντές τους και να εδραιώσουν τα προϊόντα τους στις ξένες αγορές. Ωστόσο, δεν διακατέχομαι και από υπεραισιοδοξία, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια που η κρίση μαστίζει σχεδόν ολόκληρη την υφήλιο. Το πρόσφατο ταξίδι του πρωθυπουργού στην Κίνα είχε θετικά αποτελέσματα. Ηταν ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός, αφού ανοίχτηκαν νέοι δρόμοι για να μπορέσει η ελληνική επιχειρηματική κοινότητα να συνάψει σημαντικές επιχειρηματικές συμφωνίες με κινεζικές επιχειρήσεις.

Τώρα, όμως, εμείς, ως επιχειρηματίες, καλούμεθα να αξιοποιήσουμε αυτές τις επαφές που είχαμε με τους Κινέζους. Δεν πρέπει τίποτα να το αφήσουμε στην τύχη. Πρέπει τάχιστα να συνεχίσουμε τις επαφές, ώστε αυτές να καταλήξουν σε εμπορικές συμφωνίες. Η ελληνική κυβέρνηση, για να το πούμε πιο απλά και κατανοητά, έκανε το «προξενιό» των ελληνικών επιχειρήσεων με τις κινεζικές. Για να καταλήξει σε ευτυχές γεγονός το «προξενιό», τα ενδιαφερόμενα μέρη θα πρέπει να συνεχίσουν να συνδιαλέγονται και να συζητούν για το κοινό τους συμφέρον. Είναι στο χέρι μας, λοιπόν, να πετύχουμε. Τις επόμενες μέρες, η Κεντρική Ενωση Επιμελητηρίων Ελλάδος και το ΕΒΕΑ θα αποστείλουν επίσημες προσκλήσεις στους εκπροσώπους των κινεζικών επιμελητηρίων για να επισκεφθούν τη χώρα μας σε συνέχεια των εκατοντάδων επιχειρηματικών επαφών που πραγματοποιήθηκαν στο Πεκίνο και στη Σανγκάη, ώστε να γίνει δυνατή η υλοποίηση εμπορικών συμφωνιών.

Σε ποιους τομείς νομίζετε ότι θα μπορούσε να έχει ουσιαστικά αποτελέσματα η συνεργασία με την Κίνα;

Οι επαφές στην Κίνα πραγματοποιήθηκαν στην πλέον κατάλληλη χρονική συγκυρία. Μετά από μια μακρά περίοδο δυσκολιών, σήμερα όλα δείχνουν ότι η ελληνική οικονομία επιστρέφει σε σταθερή τροχιά. Ηδη, μια σειρά από εξελίξεις και κυρίως οι εκθέσεις των Οίκων Αξιολόγησης επιβεβαιώνουν ότι η Ελλάδα προετοιμάζεται για μια ανάκαμψη που στηρίζεται στην αξιοποίηση των σπουδαίων ανταγωνιστικών της πλεονεκτημάτων. Η χώρα μας έχει αρχίσει να ανακτά και πάλι την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών. Ηδη, έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από κινεζικές επιχειρήσεις στο πλαίσιο των αποκρατικοποιήσεων λιμένων και αεροδρομίων και σιδηροδρόμων.

Αντίστοιχα θετική τάση υπάρχει και στον τομέα του εμπορίου. Στη διάρκεια της περασμένης χρονιάς, οι ελληνικές εξαγωγές προς την Κίνα παρουσίασαν αλματώδη αύξηση σε σύγκριση με το 2011. Μοναδικής ποιότητας ελληνικά προϊόντα, όπως το ελαιόλαδο, το κρασί και τα γαλακτοκομικά, ενισχύουν διαρκώς την παρουσία και την απήχησή τους στην κινεζική αγορά. Τάσεις ενίσχυσης εμφανίζει και το τουριστικό ρεύμα από την Κίνα προς την Ελλάδα. Φέτος, ειδικά, αναμένεται ότι θα είναι αισθητά αυξημένη η συμμετοχή των Κινέζων επισκεπτών στο σύνολο των 17 εκατ. τουριστών που εκτιμάται ότι θα επιλέξουν τη χώρα μας.

Ωστόσο, δυναμικές προοπτικές και ευκαιρίες παρουσιάζονται και σε μια σειρά από άλλους τομείς, όπως η ναυτιλία, η ενέργεια, οι κατασκευές, οι νέες τεχνολογίες, η ναυπηγική, οι υποδομές, τα ακίνητα, η παραγωγή φαρμάκων. Σε κάθε έναν από αυτούς τους τομείς, η Ελλάδα διαθέτει καινοτόμους και εξωστρεφείς επιχειρήσεις. Επιχειρήσεις, που όλο αυτό το διάστημα, κατάφεραν να αντεπεξέλθουν στις δυσκολίες της κρίσης, να γίνουν ανταγωνιστικότερες και να χτίσουν ισχυρή διεθνή παρουσία.

Με ποιες μεγάλες αγορές η Ελλάδα θα μπορούσε να έχει συνεργασία ώστε να λύσει οικονομικά προβλήματα;

Ολες οι αγορές έχουν ενδιαφέρον και καμία δεν θα πρέπει να αποκλειστεί από τους επιχειρηματικούς σχεδιασμούς των Ελλήνων επιχειρηματιών. Τα οικονομικά προβλήματα της χώρας και των επιχειρήσεων δεν μπορούν να λυθούν διά μαγείας. Χρειάζεται πολύς κόπος και χρόνος. Είναι αναγκαία η μελέτη των ξένων αγορών για να έχουμε θετικά αποτελέσματα. Ωστόσο, θα μπορούσα να σας πω ότι πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία στη μεγάλη αγορά της Κίνας, της Ρωσίας, του λεγόμενου αραβικού κόσμου και βέβαια της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Σε καθεμία από αυτές τις αγορές μπορούμε να δραστηριοποιηθούμε σε διαφορετικούς τομείς.

Από την πλευρά μας, ως επιμελητηριακή κοινότητα, στηρίζουμε με κάθε τρόπο τις προσπάθειες των ελληνικών επιχειρήσεων. Συμβάλλουμε και θα συνεχίσουμε να συμβάλλουμε στη διερεύνηση και στην εμβάθυνση των οικονομικών σχέσεων με τις αγορές – στόχους, συνεργαζόμενοι άριστα με διμερή επιμελητήρια και φορείς εξωστρέφειας. Παρέχουμε και θα συνεχίσουμε να παρέχουμε ουσιαστική διευκόλυνση στην ανάληψη επιχειρηματικής δράσης στην Ελλάδα για προσέλκυση ξένων επενδύσεων, εμπλουτίζοντας διαρκώς τις υπηρεσίες μας σε θέμα market intelligence και αδειοδοτήσεων. Η Ελλάδα είναι μία χώρα που αλλάζει πρόσωπο και αν εκμεταλλευθούμε τις ευκαιρίες που γεννιούνται μέσα από την κρίση, θα μπορέσουμε να την καταστήσουμε χώρα φιλική για επενδύσεις.

Το γνωστό ανέκδοτο με την Κίνα λέει ότι όταν ρώτησαν τον Κινέζο πρόεδρο για τα 10 εκατ. των Ελλήνων, εκείνος ρώτησε σε ποιο ξενοδοχείο μένουν. Με την αχανή Κίνα του 1,3 δισ. κατοίκων, η Ελλάδα θα μπορούσε να κάνει παραγωγή ακόμα και σε βουνά και να τα πουλάει όλα στην Κίνα, έτσι ώστε να έχουν όλοι οι Ελληνες παραγωγή και να πωλούν κιόλας;

Οπως σας προείπα, η Ελλάδα έχει ήδη σημειώσει μια σημαντική αύξηση των εξαγωγών της προς την Κίνα. Αυτή την τάση θέλουμε να διατηρήσουμε. Και για να το πετύχουμε θα πρέπει τα υπό εξαγωγή προϊόντα μας να συνδυάζουν την άριστη ποιότητα και την ανταγωνιστική τιμή. Δεν είμαστε η μόνη χώρα που έχει ως στόχο να εδραιωθεί στην τεράστια αγορά της Κίνας. Εχουμε, όμως, δυνατότητες και συγκριτικά πλεονεκτήματα για να πετύχουμε.

Η Ελλάδα μπορεί να είναι ταυτόχρονα μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, να συνεργάζεται με τη Ρωσία στον ενεργειακό τομέα, με την Κίνα σε πολλούς τομείς και ταυτόχρονα να είναι και η πιστή σύμμαχος των ΗΠΑ;

Κύριε Ντάσκα, ζούμε σε μία παγκοσμιοποιημένη κοινωνία και οικονομία. Κατά συνέπεια, ναι, μπορούμε να έχουμε εμπορικές σχέσεις και να συνεργαζόμαστε αρμονικά με όλους απ’ άκρου εις άκρον της Γης. Αλλωστε, αυτό πράττουν όλες οι χώρες και όλοι οι επιχειρηματίες ανά τον κόσμο.

Πριν από δυο μήνες, ο κ. Βενιζέλος μιλώντας στη Βουλή είπε ότι η λίστα Λαγκάρντ είναι παρωνυχίδα και αναφερόμενος σε άλλες λίστες εξαγωγής ελληνικού χρήματος αναφέρθηκε σε σύνολο ποσών άνω των 400 δισ. ευρώ. Υπήρξαν τόσα χρήματα που βγήκαν έξω και είναι σοβαρό με τόσα χρήματα να λέμε ότι δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κρίση;

Η υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ βρίσκεται υπό διερεύνηση από τις αρμόδιες δικαστικές αρχές. Οσο για την παράνομη εξαγωγή κεφαλαίων στο εξωτερικό, γνωρίζετε πολύ καλά ότι δεν αποτελούν μόνο ελληνικό φαινόμενο. Χρειάζεται να γίνουν παρεμβάσεις και νομίζω ότι ήδη το θέμα συζητείται σε επίπεδο κορυφής στην ΕΕ.

Σήμερα που μιλάμε, στην ΕΕ γίνεται συζήτηση για να σπάσουν τους φορολογικούς παραδείσους όπου κρύβονται άνω των 33 τρισεκατομμυρίων από διάφορες χώρες και μεταξύ αυτών και η Ελλάδα. Κάντε ένα σχόλιο…

Είμαι απόλυτα σύμφωνος με την προσπάθεια αυτή και πιστεύω ότι σύντομα οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα λάβουν αποφάσεις για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Και το πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει προς αυτήν την κατεύθυνση, όπως σωστά αναφέρατε και εσείς, είναι να σπάσουν οι «φορολογικοί παράδεισοι». Αλλωστε, ήδη ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μπαρόζο, έχει απευθύνει έκκληση προς τις κυβερνήσεις των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης να επεκτείνουν το σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών για όλους τους τύπους των εισοδημάτων των πολιτών τους.

Προσωπικά, πιστεύω ότι άμεσα θα πρέπει να καταρτιστεί από την ΕΕ και μία μαύρη λίστα για τους λεγόμενους «φορολογικούς παραδείσους» και να απαιτηθεί από αυτούς να δίνουν στοιχεία στις ενδιαφερόμενες κυβερνήσεις.

Σας βρήκαμε να δίνετε συνέντευξη στη Ναόμι Κλάιν. Ποια θέματα ενδιαφέρουν το εξωτερικό από την Ελλάδα;

Ως γνωστόν, η Ναόμι Κλάιν, ως δημοσιογράφος και ως συγγραφέας, έχει ασχοληθεί εκτεταμένα με το φαινόμενο της κρίσης παγκοσμίως. Με την ευκαιρία της επίσκεψής της στην Ελλάδα, μου ζήτησε να της εκθέσω τις δικές μου θέσεις και απόψεις για την κατάσταση στην Ελλάδα, στο πλαίσιο ενός ρεπορτάζ – ντοκιμαντέρ, το οποίο επιμελείται. Οι δικές της θέσεις και απόψεις έχουν γίνει παγκοσμίως γνωστές από το πολυδιαβασμένο «Δόγμα του Σοκ». Ανταλλάξαμε απόψεις για όλα τα ζητήματα που άπτονται της οικονομίας και της λειτουργίας των αγορών και κυρίως για τους τρόπους εξόδου της Ελλάδας από την κρίση.