Συναγερμός για τα κόκκινα δάνεια

«Συναγερμός» επικρατεί στα επιτελεία των εμπορικών τραπεζών για τη ραγδαία επιδείνωση των χαρτοφυλακίων δανείων, αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης ύφεσης. Στελέχη τραπεζών αναγνωρίζουν ότι η αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων συνεχίζεται με αμείωτη ένταση, ενώ όπως εκτιμούν το πραγματικό επίπεδο των δανείων που βρίσκονται στο «κόκκινο» ξεπερνά το 40% του συνόλου, δηλαδή σχεδόν σε διπλάσιο μέγεθος από τα επίσημα στοιχεία (ΤτΕ: σύνολο μη εξυπηρετούμενων

δανείων 21,4%, Σεπτέμβριος 2012). Αυτό σημαίνει ότι σε ένα συνολικό χαρτοφυλάκιο δανείων των εμπορικών τραπεζών ύψους 227 δισ. ευρώ δάνεια ύψους άνω των 90 δισ. ευρώ είτε δεν αποπληρώνονται είτε βρίσκονται ένα βήμα πριν χαρακτηριστούν ως μη εξυπηρετούμενα.

Παρά τη σημαντική βελτίωση στην ψυχολογία την τελευταία περίοδο, αλλά και των συνθηκών ρευστότητας, ολοένα και περισσότερα νοικοκυριά αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες. «Έχουμε προχωρήσει σε χιλιάδες ρυθμίσεις στεγαστικών δανείων, επιμηκύνοντας τον χρόνο αποπληρωμής ακόμα και για πάνω από 40 χρόνια, ωστόσο στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό δεν είναι αρκετό» υπογραμμίζει στέλεχος τράπεζας. «Η εξέλιξη στις πωλήσεις τροφίμων, των υπολοίπων των ανεξόφλητων λογαριασμών ΔΕΗ/ΟΤΕ και την πορεία των εσόδων από τον φόρο ακίνητης περιουσίας, αποτυπώνει ανάγλυφα τις μεγάλες επιπτώσεις της κρίσης σε ολοένα και μεγαλύτερα κοινωνικά στρώματα» τονίζει.

Όπως ανακοινώθηκε πριν λίγες ημέρες η ανεργία αναρριχήθηκε τον περασμένο Νοέμβριο στο 27%, ενώ μελέτη του ΚΕΠΕ προβλέπει ότι η ανεργία θα ανέλθει στο 30,1% μέχρι το τέλος του έτους. «Η αύξηση της ανεργίας έχει μεγάλη συσχέτιση με την πορεία των επισφαλών δανείων, καθώς κάθε άνθρωπος που χάνει τη δουλειά του χάνει κάθε δυνατότητα εξυπηρέτησης των υποχρεώσεών του», τονίζουν.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στο τέλος Ιουνίου οι καθυστερήσεις στα στεγαστικά δάνεια ανήλθαν στο 19,9%, ενώ στο τέλος Δεκεμβρίου 2012 εκτιμάται ότι ξεπέρασαν το 20%. Πρόκειται για επίπεδο που προκαλεί μεγάλη ανησυχία στις τράπεζες, καθώς τα στεγαστικά είναι όλα ενυπόθηκα δάνεια (έχουν χορηγηθεί με παρακράτηση κυριότητας). Οπως αναγνωρίζουν στελέχη τραπεζών η μη πληρωμή των στεγαστικών δανείων, που καλύπτουν τη βασική ανάγκη της στέγασης, δείχνει το μέγεθος των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν πολλά νοικοκυριά. Ωστόσο, όπως σημειώνουν, μεταξύ αυτών υπάρχει και ένας σημαντικός αριθμός ανθρώπων που δεν εξυπηρετούν τις υποχρεώσεις τους «ποντάροντας» σε μια διαγραφή ή άλλη χαριστική αντιμετώπιση. Τονίζουν ότι τα τελευταία χρόνια έχει σχηματιστεί στη χώρα μια κουλτούρα αθέτησης και μερίδα ατόμων ενώ έχουν τα οικονομικά μέσα δεν πληρώνουν τα δάνειά τους επιδιώκοντας να επωφεληθούν από την κρίση. Οι τράπεζες σημειώνουν ότι τέτοιες αντιλήψεις θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με αποφασιστικότητα, καθώς κάθε διευθέτηση είναι εναντίον του κοινωνικού συνόλου: των καταθετών, των συνεπών δανειοληπτών, αλλά και των φορολογουμένων που έχουν αναλάβει το μεγαλύτερο βάρος της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.

Οι τράπεζες αναγνωρίζουν ότι η σημερινή κατάσταση στα χαρτοφυλάκια δανείων είναι ακραία δύσκολη, ωστόσο υπογραμμίζουν ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια δεν συνιστούν οριστική ζημιά. «Αν η κατάσταση στην οικονομία σταθεροποιηθεί και πετύχουμε την αναθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας, τότε μεγάλο μέρος των δανείων που σήμερα δεν εξυπηρετούνται μπορεί να επανέλθουν σε κανονική τροχιά. Επίσης μέσω μιας ευέλικτης πολιτικής διαχείρισης απαιτήσεων μπορούν να βρεθούν πρωτότυπες λύσεις, δίνοντας την ευκαιρία σε πελάτες να επανέλθουν νωρίτερα στο τραπεζικό σύστημα.