Σοκ, χάος και λιρέτα

«Εκλογές σοκ που δίνουν ένα ακινητοποιημένο κοινοβούλιο», γράφει πρωτοσέλιδα η Corriere della Sera. Σωστά. Από την άποψη της κυβερνησιμότητας μια συμμαχική κυβέρνηση είναι πρακτικά ανέφικτη και αριθμητικά ανεπαρκής. Άρα μετά τα αποτελέσματα των προχθεσινών εκλογών η επανάληψη της ψηφοφορίας κρίνεται από εντόνως πιθανή έως απολύτως βέβαιη.

Όλα αυτά στην Ιταλία. Στη πατρίδα της όπερας, της «Κόλασης» του

Δάντη και του Πινόκιο. Εκεί που οι ψηφοφόροι είχαν να διαλέξουν από ένα Πιραντελικό πάνελ ανάμεσα σε έναν άκρατο αντισυστημικό «παλιάτσο», ένα πειθήνιο καθολικό τεχνοκράτη, ένα λαϊκιστή γέρο- μπερμπάντη και ένα άχρωμο αριστερούλη εξισορροπιστή.

Όλοι αυτοί, κατά σειρά Γκρίλο, Μόντι, Μπερλουσκόνι και Μπερσάνι , ενδεχομένως θα είχαν διαφορετική πολιτική βαρύτητα σε μια χώρα που δεν θα ήταν βυθισμένη στη μακρύτερη ύφεση της τελευταίας εικοσαετίας. Σε ένα τοπίο που δεν θα σαρωνόταν από ισχυρή αίσθηση απογοήτευσης και αποπροσανατολισμού.. Ωστόσο στη τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης και την η έβδομη του πλανήτη,-με τα 2 τρισ. χρέος της και την επιβολή άγριας λιτότητας και φορολογίας , δίχως μάλιστα μνημόνιο- η λαϊκή νομιμοποίηση κατευθύνθηκε προς το « ως εδώ και μη παρέκει»

Έτσι κι αλλιώς η Ιταλία της παρμεζάνας, του προσούτο, του φετουτσίνι, αλλά και των κοστουμιών Αρμάνι των αυτοκινήτων Φεράρι, των ελικοπτέρων Αγκούστα δεν είναι ίδια με εκείνη προ δεκαπενταετίας. Μόνο ο πολιτικός κυνισμός τα σκάνδαλα παρέμειναν αμετάβλητα. Δυστυχώς, στην Ιταλία του ευρώ στρατιές μικρών και μέσων επιχειρηματικών βάζουν αενάως λουκέτο σε βιοτεχνίες και μικρές βιομηχανίες.

Καθημερινά χάνονται χιλιάδες θέσεις εργασίας στις άλλοτε δυναμικές περιφέρειες του Βένετο, της Λομβαρδίας και της Τοσκάνης. Μορφωμένοι νέοι αποκλείονται και μεταναστεύουν, επιτυχημένοι επαγγελματίες στην δημιουργική ακμή τους ρίχνονται στο περιθώριο, άλλοτε κορυφαίες στο είδος τους επιχειρήσεις παραμελούνται μέχρι να χρεοκοπήσουν. Πάνω από 10 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σήμερα στη γειτονική χώρα κάτω από τα όρια της φτώχειας.

Σε αυτό το ασταθές και σκοτεινό παρών που επιδεινώνεται από τη μυωπική ευρωπαϊκή πολιτική της δογματικής Μέρκελ και της άκαμπτης ηγεμονεύουσας Γερμανίας, η αναζήτηση καλύτερης τύχης έμοιαζε προκαταβολικά ακυρωμένη. Εντούτοις, η άτολμη Κεντροαριστερά του Μπερσάνι, πρώτη με ελάχιστη διαφορά από τη Δεξιά του νεκραναστημένου Μπερλουσκόνι δεν προσφέρει για το αβέβαιο μέλλον ούτε καν τη ψευδαίσθηση ενός πολιτικού μπούγκα- μπούγκα.

Το πάρτι, άλλωστε, του δικομματισμού με τους πολύμορφους μπαλαντέρ που σφράγιζε στο πολιτικό λεξικό τον όρο «ιταλοποίηση» τελείωσε. Και από τους νέους παίκτες ο ένας ως λιποβαρής ηττήθηκε και ο άλλος ως καινοφανής θριάμβευσε. Είναι προφανές ότι η ανάδυση μια μίνιμουμ πατριωτικής υπερηφάνειας καθώς και η αφύπνιση του καλώς εννοούμενου εθνικού συμφέροντος που πλήττεται από το ενιαίο νόμισμα και τους κανόνες της Γερμανικής επιβολής έστειλαν τον καθησυχαστικό προφεσόρε Μόντι αδιάβαστο.

Για τους ίδιους ακριβώς λόγους της εναντίωσης των αγανακτισμένων ψηφοφόρων στις δεσμεύσεις της Ιταλίας απέναντι στην ΕΕ, τις αγορές και τους διεθνείς επενδυτές, έλαμψε το αστέρι του λαϊκιστή και ευρωσκεπτικιστή Μπέπε Γκρίλο. Οι φιμωμένοι από τα συμβατικά ΜΜΕ πολίτες που νοσταλγούν τη λιρέτα και εύχονται τη μονομερής διαγραφή του ιταλικού χρέους βρήκαν στον πρώην ηθοποιού το πρόσωπο που εγγυάται μια αντισυστημική εκδίκηση στους υποκινητές της κρίσης στην Ευρωζώνη.

Η ήτα Μόντι, τα απρόβλεπτα κέρδη από το πουθενά του Γκρίλο, η αδυναμία εκτόξευσης του Μπερσάνι και η εκδικητικής επάνοδος του Μπερλουσκόνι τραυματίζουν την πολιτική της Μέρκελ για την αλαζονική εμπέδωση της γερμανικής ηγεμονίας σε συνδυασμό με την ανιστόρητη απαίτησή της για εθελοδουλία των υπολοίπων ευρωεταίρων. Δεν ξέρω αν αυτό οδηγεί αυτόματα την Ιταλία σε απομονωτισμό αλλά από το μαρασμό των δημοκρατικών κατακτήσεών τους και της διάλυση του κράτους πρόνοιας, προτίμησαν αντί της όποιας σταθερότητας το πολιτικό χάος. Μαθημένοι χρόνια σε πολιτική αστάθεια δεν έχουν τη πρεμούρα της επανόδου σε ισορροπία , έστω και αν κάτω από αυτό το τεντωμένο σχοινί χάσκει η λιρέτα.