Όλα τα λύσαμε, ο ΦΠΑ στην εστίαση μας μάρανε!

Μπορεί ο προϋπολογισμός να έχει «γυρίσει» ξανά και να είναι ελλειμματικός, μπορεί το φιάσκο με την απόσυρση της Gazprom από τη διεκδίκηση της ΔΕΠΑ να «θολώνει» το περίφημο «success story» της κυβέρνησης, μπορεί τα σύννεφα της αβεβαιότητας να μαζεύονται πάλι πάνω από την ελληνική οικονομία, όμως πρώτος στόχος του Μαξίμου παραμένει… ένας: η μείωση του ΦΠΑ

Μάλιστα, χθες, που ήταν μία τόσο προβληματική μέρα για την κυβέρνηση, πηγές του Μαξίμου και του υπουργείου Οικονομικών ακκίζονταν, γιατί ο Γιάννης Στουρνάρας πρότεινε στους «τροϊκανούς» την «πιλοτική» μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση για ένα 6μηνο, ώστε να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητα του μέτρου.

Και δεν είναι μόνο ο πρωθυπουργός που έχει αναγάγει τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση σε εθνικό στόχο. Το ίδιο συμβαίνει και με τους ελάσσονες κυβερνητικούς εταίρους, που αναφέρονται στον στόχο αυτό ως «κόκκινη γραμμή». Σε μία συγκυρία που ολόκληρη η κοινωνία βάλλεται, Μαξίμου, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ έχουν επιλέξει έναν λάθος στόχο, που αφορά λάθος και δεν πρόκειται να αποδώσει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.

Ποιους τουρίστες θέλουμε;

Το σκεπτικό είναι απλό: αν μειωθεί ο ΦΠΑ στην εστίαση, θα είναι φθηνότερη η διαμονή τουριστών στην Ελλάδα και, άρα, η χώρα μας θα γίνει ανταγωνιστική σε σχέση με την Ιταλία, την Τουρκία και άλλους κοντινούς προορισμούς. Και ως γνωστόν, ο τουρισμός είναι η «βαριά βιομηχανία μας». Όλα αυτά, για 10 ποσοστιαίες μονάδες του ΦΠΑ. Δηλαδή, για να μειωθεί στα πέντε ευρώ μία χωριάτικη σαλάτα που σήμερα κοστίζει 5,50 ευρώ.
Άραγε, γιατί πρέπει να βάζει η Ελλάδα στο στόχαστρο τους τουρίστες που θα συγκινηθούν αν μία σαλάτα κοστίζει 50 λεπτά του ευρώ φθηνότερα; Ασχολήθηκε ποτέ κανείς από τους ιθύνοντες νόες με το ερώτημα «ποιους τουρίστες θέλουμε;». Έχει ποτέ σκεφτεί κανείς ποια «target group» τουριστών θα έπρεπε να προσελκύει η χώρα μας;
Μ’ άλλα λόγια, αν ένας τουρίστας αποφύγει την Ελλάδα επειδή η σαλάτα έχει… μισό ευρώ ακριβότερα, ποιος πιστεύει ότι αυτός ο τουρίστας θα αφήσει χρήματα στην οικονομία που θα επιλέξει για τις διακοπές του; Δε θα αφήσει τίποτα. Δε θα νοικιάσει αυτοκίνητο, δε θα κάνει βόλτες να δει τον τόπο, μπορεί να μην μείνει καν σε ενοικιαζόμενο κατάλυμα, αλλά να αρκεστεί στην δωρεάν λύση του κάμπινγκ. Με όρους οικονομετρικούς, λοιπόν, πολλοί –αν όχι οι περισσότεροι- από τους τουρίστες που τσιγκουνεύονται το μισό ευρώ, μπορεί να αποδειχθεί ότι αφήνουν στην Ελλάδα περισσότερα σκουπίδια και φθορές, παρά χρήματα.

Ταξικές προτεραιότητες

Μ’ άλλα λόγια, αν μειωθεί ο ΦΠΑ στην εστίαση, είναι εξαιρετικά αβέβαιο ότι θα ενισχυθεί ο τουρισμός και θα πέσουν χρήματα στην ελληνική οικονομία. Το μόνο βέβαιο είναι ότι θα κερδίσουν οι ιδιοκτήτες των «all inclusive» τουριστικών συγκροτημάτων, αλλά και οι εστιάτορες και bartenders των νησιών, που όπως αποδείχθηκε και πέρυσι από τις εφόδους του ΣΔΟΕ, έχουν αποδειχθεί «πρωταθλητές» στη φοροδιαφυγή. Ούτε οι εφοπλιστές δεν μπορούν να συγκριθούν μαζί τους…
Συν τοις άλλοις, η στοχοπροσήλωση του ΦΠΑ στην εστίαση και μόνο είναι και μία πολιτική επιλογή με βαθιά ταξικό χαρακτήρα. Πρώτον, γιατί μια κυβέρνηση οφείλει πριν από την ευζωία των τουριστών, να κοιτάξει την ευζωία των πολιτών. Και, δεύτερον, επειδή σε ό,τι αφορά στην εσωτερική αγορά, προτεραιότητα για να ανακουφιστεί έχει εκείνος που δεν μπορεί να ζήσει στο σπίτι του και όχι εκείνος που θα πάει στην ταβέρνα, το εστιατόριο ή το μπαρ. Προηγείται, δηλαδή, η εξασφάλιση των στοιχειωδώς απαραιτήτων αγαθών για εκείνους που τα στερούνται και μετά η βελτίωση εκείνων που θα θελήσουν να φάνε ή να πιουν έξω –από το περίσσευμά τους προφανώς.

Κοντολογίς. Πριν μια κυβέρνηση που χειρίζεται την παρούσα εθνική κρίση βελτιώσει την τιμή στο ψαρονέφρι, υποχρεούται να μειώσει την τιμή στο γάλα του μωρού, στο γιαούρτι της γιαγιάς, στο ψωμί όλων μας, στο πετρέλαιο κίνησης του ταξιτζή, στο πετρέλαιο θέρμανσης των κατοίκων της Φλώρινας, της Κομοτηνής και της Θεσσαλονίκης. Το να ανακουφίσει κανείς τους έχοντες (ή, τελοσπάντων, εκείνους που ακόμη διαβιούν αξιοπρεπώς) πριν κάνει το παραμικρό για εκείνους που ζουν στο περιθώριο και στην ανέχεια, δεν είναι μόνο παράλογο, αλλά και βαθιά ταξικό. Δείχνει σε ποιους «ποντάρει» εκλογικά και ποιους έχει «ξεγράψει»…

Λάθος παραγωγικό μοντέλο

Επίσης, σε μια συγκυρία που το μέγιστο διακύβευμα για την Ελλάδα είναι να καταφέρει να αλλάξει παραγωγικό μοντέλο και να στραφεί στην αειφόρο ανάπτυξη, τέτοιες φορολογικές επιλογές δείχνουν ότι δεν έχει αλλάξει τίποτα στη νοοτροπία των κυβερνώντων.
Οι περισσότερες, αν όχι όλες, ευρωπαϊκές χώρες χρησιμοποιούν την φορολογία –άμεση ή έμμεση- προκειμένου να «κατευθύνουν» την οικονομία τους εκεί που θέλουν. Και να ενθαρρύνουν το παραγωγικό μοντέλο που έχουν σχεδιάσει και επιχειρούν να διαμορφώσουν. Στις Σκανδιναβικές χώρες, φερ’ ειπείν, οι παραγωγικές δραστηριότητες ή οι επιχειρήσεις που διατηρούν θέσεις εργασίας και δημιουργούν νέες, απολαμβάνουν ειδικά φορολογικά καθεστώτα.
Στην Ελλάδα, όμως, δεν έχει αλλάξει τίποτα. Από όλους τους δυσθεώρητους και αδιανόητους φόρους που έχουν επιβληθεί σε όλους μας, η κυβέρνηση επιχειρεί να μειώσει τον φόρο στην εστίαση. Μ’ άλλα λόγια, ενθαρρύνει επενδύσεις σε μπαρ, ταβέρνες, εστιατόρια. Ενθαρρύνει το ίδιο μοντέλο, της Ελλάδας της κατανάλωσης που «δεν παράγει τίποτα». Έχεις 30.000 ευρώ; Ανοίγεις μπαράκι. Έχεις 50.000 ευρώ; Κάνεις μία παραθαλάσσια ταβέρνα και βρήκες το μήνα που θρέφει τους 11.

Και μετά ψάχνεις τι φταίει στο ισοζύγιο εισαγωγών-εξαγωγών…