Νέα βουτιά των τραπεζικών μετοχών

Διευρύνεται το χάσμα μεταξύ χρηματιστηριακής αγοράς και τραπεζικών μετοχών. Χθες οι μετοχές των τραπεζών σημείωσαν νέα «βουτιά» της τάξης του 4,5% την ώρα που ο Γενικός Δείκτης συνέχιζε ακάθεκτος την ανοδική του πορεία. Στο χθεσινό κλείσιμο οι απώλειες διαμορφώθηκαν στο 5,5% για την μετοχή της Εθνικής Τράπεζας, στο -6,7% για την Eurobank,

στο -4,7% για την Alpha Bank και στο 3,4% για την Τράπεζα Πειραιώς. Την ίδια ώρα που οι τράπεζες υποχωρούσαν βίαια μετοχές άλλων κλάδων σκαρφάλωναν στα υψηλά των τελευταίων 18 μηνών: ΟΤΕ +2,7%, ΟΠΑΠ +4,2%, Μυτιληναίος +2,06%, ΔΕΗ +4,7%, ΕΥΔΑΠ +1%.

Είναι χαρακτηριστικό ότι από τα χαμηλά επίπεδα του περασμένου Ιουνίου, όταν η πολιτική αβεβαιότητα και το φάσμα εξόδου της χώρας μας από το ευρώ είχαν οδηγήσει το Γενικό Δείκτη στα επίπεδα των 470 μονάδων, ο Γενικός Δείκτης καταγράφει κέρδη της τάξης του 116% ο δείκτης των τραπεζών μόλις και μετα βίας ενισχύεται κατά 20%. Μάλιστα από το τέλος Οκτωβρίου 2012 ο Γενικός Δείκτης ενισχύεται σε ποσοστό 15% ενώ ο δείκτης των τραπεζών καταγράφει απώλειες της τάξης του 53%!

Τι συμβαίνει λοιπών με τις τραπεζικές μετοχές; Η ερώτηση απαντάται με μια μόνο λέξη: ανακεφαλαιοποίηση. Η ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος και το φάσμα της κρατικοποίησης έχουν μετατρέψει τις μετοχές των τραπεζών από ατμομηχανή της αγοράς σε …τελευταίο τροχό της αμάξης!

Οι συστημικές τράπεζες –Εθνική, Eurobank, Alpha και Πειραιώς- θα πρέπει να ενισχυθούν με κεφάλαια ύψους 28 δισ. ευρώ τη στιγμή που η συνολική χρηματιστηριακή τους αξία διαμορφώνεται στα 2,5 δις. ευρώ!

Οι τράπεζες χρειάζονται ένα «βουνό» δισεκατομμυρίων: η Εθνική χρειάζεται 9,75 δισ. ευρώ, η Τράπεζα Πειραιώς 7,3 δισ. (πλέον 500 εκατ. που έχει λάβει η ΑΤΕ), η Eurobank 5,84 δισ. και η Alpha Bank 4,57 δισ. Σύνολο 27,9 δισ. ευρώ.

Οι ιδιώτες μέτοχοι θα πρέπει να συνεισφέρουν τουλάχιστον το 10% των κεφαλαίων που απαιτούνται στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης προκειμένου να μπορέσουν να διατηρήσουν τον έλεγχο της τράπεζας και να έχουν το δικαίωμα να αποπληρώσουν στο μέλλον την κρατική συμμετοχή ανακτώντας τον πλήρη έλεγχο. Ωστόσο όσες τράπεζες δεν μπορέσουν να συγκεντρώσουν το 10% τότε το σύνολο της αύξησης θα καλυφθεί από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) το οποίο και θα αναλάβει τον πλήρη έλεγχο της τράπεζας. Οι δε μέτοχοι δεν θα έχουν δικαίωμα να αποπληρώσουν το δημόσιο, δηλαδή θα χάσουν οριστικά τον έλεγχο και τις περιουσίες τους.

Ο μουντζούρης…

Το μεγάλο εμπόδιο για τη συμμετοχή ιδιωτών στην ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος είναι οι αρνητικές καθαρές θέσεις. Όλες οι τράπεζες βρίσκονται με αρνητικά ιδία κεφάλαια που σε επίπεδο τράπεζας το νούμερο διαμορφώνεται σε -8,1 δισ. ευρώ ενώ σε επίπεδο ομίλου σε -4,5 δισ. ευρώ. Μάλιστα το πιθανότερο είναι οι απώλειες να διευρυνθούν στο τέταρτο τρίμηνο του 2012. Όπως σημειώνουν τραπεζικά στελέχη αν δεν αντιμετωπιστεί το θέμα των αρνητικών καθαρών θέσεων δύσκολα θα συμμετάσχουν στις αυξήσεις ιδιώτες καθώς είναι: «σαν να ζητάς από κάποιον να αγοράσει 100 ευρώ κάτι

που αξίζει 50 ευρώ». Οι υποψήφιοι επενδυτές καλούνται όχι μόνο να εισφέρουν τα αναγκαία κεφάλαια ώστε οι τράπεζες να θεωρηθούν βιώσιμες, αλλά και να καλύψουν τις προηγούμενες ζημίες (κυρίως το PSI).

Σήμερα, στην Ευρώπη, οι τραπεζικές μετοχές διαπραγματεύονται με αξία ίση με τα κεφάλαιά τους, δηλαδή, ο δείκτης τιμή προς λογιστική αξία (P/BV) διαμορφώνεται κοντά στη μονάδα. Ο σχετικός δείκτης διαμορφώνεται στο 0,9 για τις γαλλικές και στο… 0,6 για τις ιταλικές τράπεζες, δηλαδή η χρηματιστηριακή αξία είναι χαμηλότερη της λογιστικής τους αξίας.

Στο περιβάλλον αυτό έρχονται οι ελληνικές τράπεζες να πραγματοποιήσουν αυξήσεις κεφαλαίου που αντιστοιχούν σε P/BV έως και 2,5 φορές. Ποιος θεσμικός επενδυτής θα αγοράσει μια ελληνική τράπεζα σε τιμή 2,5 φορές τα κεφάλαιά της, όταν οι ιταλικές προσφέρονται σε τιμή που αντιστοιχεί 0,6 φορές τα κεφάλαιά τους; Στελέχη τραπεζών απαντούν μονολεκτικά: κανείς!

Για να αποτραπεί ο κίνδυνος ολοκληρωτικής κρατικοποίησης των περισσοτέρων τραπεζών οι διοικήσεις των τραπεζών τις τελευταίες εβδομάδες επιχειρούν μια επαναδιαπραγμάτευση, επιδιώκοντας την αναδόμηση της ανακεφαλαιοποίησης. Οι τράπεζες ζητούν αφ’ ενός τη χρονική μετάθεση των αυξήσεων (ελπίζοντας ότι το κλίμα θα βελτιωθεί ακόμη περισσότερο) και αφ’ ετέρου τη «διάσπαση» των αυξήσεων σε δύο χρόνους: αρχικά να γίνει μία αύξηση μόνο για τον δημόσιο τομέα (ΤΧΣ) που θα επαναφέρει τις τράπεζες σε θετική καθαρή θέση και λίγο αργότερα να γίνει δεύτερη αύξηση για το υπόλοιπο 10% των κεφαλαίων που θα καλύψουν οι ιδιώτες. Ωστόσο δεν υπάρχει καμία ενθαρρυντική ένδειξη ότι τα αιτήματα των τραπεζών βρίσκουν ανταπόκριση.