Μεταξύ ζωής και θανάτου

Χάρη στις έρευνες του Μιχάλη Αγοραστάκη και της Ζαχαρούλας Μίχου του πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Εργαστήριο Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων) έχουμε πια έναν χάρτη θνησιμότητας και συνάμα στατιστικές προσδόκιμου ζωής. Η εργασία, περιττό να το πούμε, είναι δύσκολη, μανίκι κανονικό, διότι δεν πρόκειται για κάποια νησιά ή για μια περιοχή της χώρας. Αντίθετα η έρευνα αφορά σύνολη την επικράτεια και απαιτεί συγκέντρωση στοιχείων, ταυτοχρονίες και διάγνωση των θανάτων με αμιγώς ιατρικά κριτήρια. Το στατιστικό υλικό αφορά τη δεκαετία

Σε γενικές γραμμές το όριο ζωής μετατοπίστηκε θετικά στην Αττική, στη Θεσσαλονίκη, στα Ιωάννινα, στη Μαγνησία, στην Αρτα, Καστοριά, Τρικαλα, Αχαϊα, Κόρινθο, Χαλκιδική και Θεσπρωτία. Ο βασικός και αποφασιστικός παράγων είναι βέβαια τα νεοπλάσματα (κοινώς τα καρκινώματα) τα οποία συχνά προβλέπονται, καθώς επίσης υπάρχουν φάρμακα που παρατείνουν τη ζωή του ασθενούς. Γενικά ο καρκίνος και τα κυκλοφορικά προβλήματα σε πολλές περιοχές αυξάνουν τη θνησιμότητα – πιθανώς το κάπνισμα εξακολουθεί να κάνει θραύση σε πολλές περιοχές. Ασφαλώς δεν απουσιάζει και ο παράγοντας των «λοιπών αιτιών».

Στις ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές (Φλώρινα, Καστοριά, Αρκαδία, Χανιά) η μείωση του πληθυσμού είναι σημαντική. Ενω το κλίμα και η ορεινή περιοχή θα μπορούσαν να αποδειχθούν ζωτικοί παράγοντες, για αδιευκρίνηστους λόγους οι απώλειες είναι ενδεικτικές. Στην Αρκαδία για παράδειγμα, οι κάτοικοι υποφέρουν απο θανάτους που οφείλονται σε όλα σχεδόν τα αίτια. Επίσης στην Καρδίτσα, ενώ οι θάνατοι απο αναπνευστικά προβλήματα και βίαιους θανάτους μειώθηκαν, η θνησιμότητα απο όλες τις υπόλοιπες αιτίες αυξήθηκε αισθητά. Κάτι ανάλογο ισχύει και για τα Γρεβενά όπου οι θάνατοι απο καρκίνο μειώθηκαν μεν, ωστόσο πολλαπλασιάστηκαν οι «λοιπές αιτίες» με αποτέλεσμα να μειωθεί το προσδόκιμο του πληθυσμού συνολικά.

Ειδικά για τις γυναίκες, το προσδόκιμο ζωής αυξήθηκε σε Ροδόπη, Κοζάνη, Καβάλα, Φθιώτιδα, Φωκίδα, Ευβοια, Κιλκίς, Ευρυτανία, Πιερία, Ρέθυμνο, Καστοριά, Θεσπρωτία, Λάρισα και Λασίθι εξαιτίας της μείωσης των θανάτων απο κυκλοφορικά προβλήματα. Οι στατιστικές διαπιστώσεις των δύο ερευνητών είναι σαφεις και ακριβείς, με την επιφύλαξη βέβαια οτι δεν υπάρχουν γενικότερες διαπιστώσεις για τον τρόπο ζωής, την ατμόσφαιρα, τις τροφές και άλλα λοιπά συμπαρομαρτούντα.

Γενικό συμπέρασμα : ο πληθυσμός της ελληνικής επικράτειας ακολουθεί κατιούσα πορεία.