Άκυρο το 6μηνο «φακέλωμα» τηλεπικοινωνιακών δεδομένων

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η οδηγία αυτή συνεπάγεται «πολύ εκτεταμένη και ιδιαιτέρως σοβαρή επέμβαση στην άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα χωρίς η επέμβαση αυτή να περιορίζεται στο απολύτως αναγκαίο».

Αιτιολογώντας την απόφασή του το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο σημειώνει ότι ο κύριος σκοπός της οδηγίας για τη διατήρηση δεδομένων συνίσταται στην εναρμόνιση των διατάξεων των κρατών μελών περί της διατηρήσεως ορισμένων δεδομένων που παράγονται ή υποβάλλονται σε επεξεργασία από πάροχους διαθέσιμων στο

κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών ή δημοσίων δικτύων επικοινωνιών.

Συνεπώς, η οδηγία αποσκοπεί στη διασφάλιση της διαθεσιμότητας των δεδομένων αυτών για τους σκοπούς της διερεύνησης, διαπίστωσης και δίωξης σοβαρών ποινικών αδικημάτων, όπως είναι μεταξύ άλλων τα αδικήματα που συνδέονται με το οργανωμένο έγκλημα και την τρομοκρατία.

Έτσι, η οδηγία προβλέπει ότι οι προαναφερθέντες πάροχοι πρέπει να διατηρούν τα δεδομένα κίνησης και θέσης, καθώς και τα συναφή δεδομένα που απαιτούνται για την αναγνώριση του συνδρομητή ή του χρήστη. Αντιθέτως, δεν επιτρέπει τη διατήρηση του περιεχομένου των επικοινωνιών και των πληροφοριών στις οποίες υπήρξε πρόσβαση.

Με τη σημερινή του απόφαση, το Δικαστήριο κηρύσσει άκυρη την οδηγία, επισημαίνοντας ταυτοχρόνως τα εξής:

Το Δικαστήριο διαπιστώνει καταρχάς ότι τα προς διατήρηση δεδομένα παρέχουν τη δυνατότητα, μεταξύ άλλων, (1) να γίνεται γνωστό με ποιο πρόσωπο και με ποιο μέσο επικοινώνησε ένας συνδρομητής ή καταχωρισμένος χρήστης, (2) να καθορίζεται ο χρόνος της επικοινωνίας καθώς και ο τόπος από τον οποίο πραγματοποιήθηκε η επικοινωνία αυτή και (3) να γίνεται γνωστή η συχνότητα των επικοινωνιών του συνδρομητή ή καταχωρισμένου χρήστη με ορισμένα πρόσωπα κατά τη διάρκεια συγκεκριμένης περιόδου. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο σημειώνει ότι τα δεδομένα αυτά, συνολικά θεωρούμενα, δύνανται να παράσχουν ακριβέστατες ενδείξεις σχετικά με την ιδιωτική ζωή των προσώπων των οποίων τα δεδομένα διατηρούνται, όπως είναι οι συνήθειες της καθημερινής ζωής, οι τόποι μόνιμης ή προσωρινής διαμονής, οι καθημερινές ή άλλες μετακινήσεις, οι ασκούμενες δραστηριότητες, οι κοινωνικές σχέσεις και οι κοινωνικοί κύκλοι στους οποίους συχνάζει ο ενδιαφερόμενος.

Το Δικαστήριο εκτιμά ότι επιβάλλοντας τη διατήρηση των δεδομένων αυτών και επιτρέποντας την πρόσβαση των αρμόδιων εθνικών αρχών στα δεδομένα αυτά, η οδηγία επεμβαίνει πολύ σοβαρά στην άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Επιπλέον, το γεγονός ότι η διατήρηση και η μετέπειτα χρησιμοποίηση των δεδομένων πραγματοποιούνται χωρίς ο συνδρομητής ή ο καταχωρισμένος χρήστης να είναι ενήμεροι σχετικώς δύναται να προκαλέσει στα ενδιαφερόμενα πρόσωπα το αίσθημα ότι η ιδιωτική τους ζωή παρακολουθείται διαρκώς.